Türkiye'de Yasaklanmış Köpek Irkları

Tüm köpekler değerli ve eşsiz canlılar olsalar da dünyanın pek çok yerinde yasak köpek ırkları konusunda çeşitli kanunlar uygulanıyor. Ülkemizde de toplum içerisinde yaşaması Bakanlıkça uygun görülmeyen bazı köpek ırkları tehlike arz eden hayvanlar olarak sınıflandırılıyor ve bu ırklar ile bu ırkların melezlerinin beslenmesine 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’nun 14. maddesi uyarınca izin verilmiyor. Bununla birlikte, söz konusu köpeklerin ülkeye girişini, satışını ve reklamını yapmak; bu köpekleri ülkemizde üretmek, sahiplenmek, sahiplendirmek, barındırmak, beslemek, takas etmek, sergilemek ve hediye etmek de kanunla yasaklanmış durumda. Buna uyulmaması durumunda suçu işleyen kişilere idari para cezası uygulanıyor. Ayrıca kanuna uygun davranmayan kişilere ait köpeklere hayvan bakımevlerinde bakılmak üzere el konuluyor.

Bu konudaki tek istisna 14 Ocak 2022 tarihine kadar yasaklı ırkların kısırlaştırılarak İl/İlçe Tarım Müdürlüklerine ,mikroçip takılması ve kayıt altına alınması için başvurulmasıydı. Ancak bu tarihin geçmesiyle birlikte söz konusu istisnadan yararlanmak artık mümkün değil. Bununla birlikte, kısırlaştırılan ve kayıt altına alınsalar da yasaklı ırkların kayıt belgesiz, tasmasız ve ağızlıksız dolaştırılması ve halkın yoğun olduğu bölgelerle çocuk oyun alanları ve parklara sokulması istisna kapsamında yasak olarak değerlendiriliyor. Sahipleri tarafından bakılamayacağına karar verilen köpeklerinse hayvan bakımevlerine teslim edilmesi gerekiyor. Yasaklı hayvanların sokağa terk edilmesi hâlinde ise idari para cezası uygulanıyor.

Sizler için yasak köpek ırkları hakkında hazırladığımız yazımızın devamında konuyla ilgili diğer detaylara ulaşabilirsiniz.

Köpek Irklarının Yasaklanma Sebepleri

Yasak köpek ırkları içerisinde yer alan köpeklerin kas ve çene yapısı son derece güçlü. Aynı zamanda diğer köpeklerden daha sert bir mizaca sahipler. Tüm köpeklerde olan koruma içgüdüsünün bu ırklara mensup köpeklerde daha fazla olması saydığımız bu özelliklerle birleşince çeşitli sorunlarla karşılaşılmasına neden olabiliyor. Ancak bu söylem sorunu tamamen ırkların üzerine yüklemek demek. Oysaki bu köpeklerin oluşturduğu tehlikede, doğal hâllerinin dışında insan etmeninin varlığını unutmamak gerek. Yasaklı köpek ırklarının eğitimlerinin tam ve doğru olarak verilmemesi, gerektiği şekilde sosyalleştirilmemeleri onları daha saldırgan hâle getirebiliyor. Üstelik kimi insanlar tarafından dövüş köpeği olarak kullanılmaları ve bu amaçla bilerek saldırganlıklarının arttırılmasıyla karşılaşılabiliyor. Tüm bunlar birleştiğinde ne yazık ki ortaya insanların ve diğer hayvanların zarar görme riskinin yüksek olduğu bir tablo çıkıyor.

Yasaklı Köpek Irkları

Türkiye’de yasak ırk köpekler Amerikan Pitbull Terrier, Dogo Argentino, Fila Brasilerio, Japanese Tosa, American Staffordshire Terrier ve American Bully ırkı olarak karşımıza çıkıyor.

Çeneleriyle yüzlerce kilo basınç uygulayabilen Amerikan Pitbull Terrier ırk köpeklere eğitim vermek, sahipleri olarak yalnızca bir kişiyi tanımaları ve eğitim konusunda inatçı tutumlarıyla son derece zor olarak nitelendiriliyor. Eğitim süresince sabırlı olmak ve onlarla iyi bir bağ kurmak gerekir. Aynı zamanda tehlike olarak algıladıkları canlılarla inatla mücadele etmeleri eğitimlerinin önemini bir kat daha artırmaktadır.

Baskın bir karaktere sahip olan ve sahiplerine zarar verilmesine izin vermeyen Dogo Argentino ırk köpeklere erken dönemlerinde iyi bir eğitim vermek, onları doğru şekilde sosyalleştirmek gerekir. Yabancılara ve diğer hayvanlara karşı da oldukça şüpheci bir karakterleri vardır.

Yine yasak köpek ırkları arasında yer alan Fila Brasileiro ırkı, yüksek enerjileriyle evlerde ya da küçük bahçelerde bakılmaya uygun canlılar değillerdir. Yabancılara ve diğer hayvanlara kuşkuyla yaklaşan bu köpeklerin de güçlü ve kaslı bir yapıları vardır.

Japanese Tosa ırkının Japon dövüş köpeği olarak adlandırılması, Türkiye dâhil pek çok ülkede yasak köpek ırkları arasında yer almalarını başlı başına bile açıklamaya yetebilir. Dayanıklı, zeki ve cesur olmalarının yanı sıra saldırgan bir karakterleri vardır. Eğitim verilmesine rağmen itaat etmeye meyilli değillerdir. Ayrıca diğer hayvanlarla da sosyalleştirilmeleri diğer köpeklere kıyasla bir hayli zor olabilmektedir.

Sahiplerine düşkün olan American Staffordshire Terrier cinsi köpekler yüksek enerjiye sahiptir. Enerjilerini koşarak atması gerekebilen bu ırkın agresif davranışlarının engellenebilmesi için erken dönemlerinde iyi ve etkili bir eğitim almaları gerekir.

Nispeten yeni ırklardan biri olan American Bully, kaslı ve güçlü görünümüyle tehlikeli bir portre çizer. Mizacı fazla agresif değildir ancak kışkırtıldığında tehlikeli olabilir. Yine iyi bir eğitim verilmesi ve doğru şekilde sosyalleştirilmesi gereken köpek ırkları arasında yer alır.

Toplum ve Yasaklı Köpek Irkları

Yasaklı köpek ırkları ile ilgili detayları verirken her birinin çok iyi bir eğitime ihtiyaçları olduğuna değinmiştik. Ancak eğitimleri ne kadar iyi olursa olsun, yasaklı köpeklerin koruma içgüdüsünün tetiklenme riskinin diğer eğitimli köpeklerden fazla olabildiği ifade edilmektedir. Üstelik aralarında saldırıya geçtiğinde durdurulmasının çok zor olduğu ırklar da bulunduğunun altı çizilir. Uzmanlara göre  bu ırklara mensup köpeklerin gereken önlemler alınmadan bakılması ya da sokakta dolaştırılması her an bir kaza yaşanmasına neden olabilir. Bununla birlikte, toplumun genel huzuru da agresif bir karaktere sahip olan ve aynı zamanda çok güçlü çene ve kas yapısına sahip bu köpeklerin varlığından olumsuz etkilenebilmektedir.