Tavşanlar ve Su Tüketimi: Bilmeniz Gerekenler

Tavşanların sağlıklı kalabilmesinde ve sağlıklarının desteklenmesinde su hayati bir role sahiptir. Tüm canlılar gibi tavşanlar da temiz ve taze suya kesintisiz erişime ihtiyaç duyarlar. Üstelik boyutları göz önünde bulundurulduğunda tavşanların suya beklenenden de çok ihtiyaç duyduğu ifade edilebilir. Yaklaşık 2,3 kilogram ağırlığa sahip bir tavşanın su ihtiyacının ortalama 10 kilogramlık bir köpekle aynı olduğu bilinmektedir. Tavşanların günlük su ihtiyaçları aktivite düzeyleri başta olmak üzere kilo, iklim ve yaş gibi çeşitli unsurlara göre değişebilir. Genel bir söylemde bulunmak gerekirse tavşanların ağırlıklarının kilogramı başına 50 – 100 mililitre su tüketmesinin normal olduğu kabul edilir. Diğer bir deyişle 5 kilogramlık bir tavşan günde 250 – 500 mililitre su tüketmelidir. Metabolik faaliyetler sırasında ve hareket ederken tavşanlar sürekli olarak su kaybettiğinden dehidrasyonun engellenebilmesi ve tavşanların sindirim sistemlerinin sorunsuz çalışabilmesi için ideal oranda su tüketmelerinin sağlanması tavşan bakımı dâhilindeki en önemli gerekliliklerden biridir. Bu yazımızda tavşanlar ve su tüketimi hakkında bilmeniz gereken unsurları keşfedebilirsiniz.

Tavşanlarda Su İhtiyacının Önemi

Evde tavşan besleyen birçok kişi tavşanların beslenme rutinlerinde taze sebze ve meyvelerin, tavşan yemlerinin ve saman vb. yiyeceklerin önemli bir yere sahip olduğunu bilir. Bu noktada su tüketiminin de tavşanların yedikleri besinler kadar kritik olduğunun göz önünde bulundurulması ihmal edilmemelidir. 

Tavşanların vücudunun üçte ikisi sudur. Yalnızca düzenli olarak su tüketildiğinde tavşanların sindirim sistemleri efektif bir şekilde çalışabilir, hücreleri beslenebilir ve vücut sıcaklıkları dengede kalabilir. Tavşanlar hareket ederken, nefes alırken ve hatta dinlenme hâlinde su kaybederler. Kaybettikleri suyu almaları için ideal oranda su içmeleri ve su bakımından zengin besinleri tüketmeleri gerekir. Tavşanların açlığa susuzluktan daha dayanıklı oldukları da unutulmamalıdır. Örneğin bir tavşan besinlere ulaşamadığında vücut ağırlığının yarısını kadar kaybedebilir ve bu durumda bile hayatta kalabilir. Fakat vücudundaki suyun %10’unu kaybettiğinde yaşamını yitirebilir. Özetle susuzluk tavşanlar için telafisi mümkün olmayan tehlikeli sağlık sorunlarına yol açabilir. 

Su Tüketimi ve Tavşan Sağlığı Arasındaki İlişki

Tavşanların temel metabolik faaliyetlerinin devamlılığı, hücrelerine besinlerin taşınması ve daha sağlıklı kalabilmeleri adına su tüketmeleri elzemdir. Ancak tavşanlar ve su tüketiminin önemi gündeme geldiğinde iki konu ekstra önemlidir: sindirim sistemi ve fazla kalsiyumun vücuttan atılması. 

Tavşanların sindirim sistemlerinin efektif şekilde çalışabilmesi tükettikleri su miktarı ile yakından ilişkilidir. Yutulan besinlerin sindirilmesi ve sindirilen besinlerin sindirim yolunda rahatça hareket edebilmesi için su olmazsa olmaz gereksinimlerin başında gelir. Tavşanların beslenmesine çok fazla kuru ot eklendiğinde ve buna karşılık su tüketimleri artırılmadığında bağırsaklarında tıkanma riski artış gösterebilir. Yutulan yiyecekler sindirim sisteminde daha uzun kalmasının da spesifik zararları bulunur. Sindirilen yiyecekler bağırsakta ne kadar uzun süre kalırsa daha fazla su çekecektir. Bunun sonucunda dehidrasyon ihtimali artacak ve tavşanlarda kabızlık başta olmak üzere çeşitli sindirim sistemi sorunları meydana gelme ihtimali yükselecektir. 

Tavşanların bol miktarda su içmeleri fazla kalsiyumun vücuttan atılması bakımından da oldukça önemlidir. İnsanlardan farklı olarak tavşanların vücutları, tüketilen besinlerdeki kalsiyumun tamamını absorbe eder. Kemiklerinin güçlü kalması ve dişlerinin büyümesi için kalsiyum ihtiyaçları fazladır, yine de besinler yoluyla idealden daha fazla kalsiyumla buluşmaları sağlıksız bir durum olarak nitelendirilir. Vücutlarındaki fazla kalsiyum idrar yolu ile vücuttan atılır. Bu nedenle tavşanların idrarları genellikle kireçli olur. Tavşanların vücutlarındaki kalsiyum miktarının az veya çok olması sağlıksızdır. Kalsiyum az olduğunda diş sağlıkları bozulabilir, fazla olduğunda ise idrar yolu taşları ve mesane sorunları gündeme gelebilir. Su tüketimi yeterli seviyede olduğunda tavşanlar vücutlarındaki fazla kalsiyumu atabilir. Bu nedenle tavşanınızın günde ne kadar su içtiğini yakından takip etmeniz önemlidir. 

Tavşanların her zamankinden çok su içmeye başlaması dikkat gerektiren değişimlerden biridir. Tavşanlar normalden fazla su içtiklerinde ağrı çekiyor ya da yoğun bir stres yaşıyor olabilirler. Bu durumda davranışlarının ve beslenme alışkanlıklarının yakından takip edilmesi idealdir. Fazla su tüketimine ek olarak tavşanlarda farklı semptomlar gözlemleniyorsa veteriner hekimlere danışılmalıdır.

Tavşanların Az Su İçtiği Nasıl Anlaşılır?

Tavşanların normalden az oranda su içtiklerini gösteren belirtiler şu şekilde sıralanabilir:

• Normalden daha küçük ve koyu renkli dışkı
• İdrar renginde turuncudan kahverengiye doğru koyulaşma
• Denge kaybı ve enerjisizlik
• Yemek yememe

Benzer belirtileri gözlemleyen tavşan sahiplerinin minik dostlarının su tüketimini artırmaya yönelik adım atması gerekir. Tavşanlarda dehidrasyon son derece tehlikeli olabilen ve devam etmesi hâlinde sağlığı tehlikeye atabilen bir durumdur. Tavşanlarda dehidrasyon belirtileri devam ettiğinde veteriner hekimlere danışılması gerekir. 

Tavşanlarda Su Tüketimi Nasıl Teşvik Edilir?

Tavşanların günlük olarak su ihtiyaçlarının eksiksiz karşılanabilmesi adına su kabı seçiminden su kabı temizliğine, suyun tazeliğinden sıcaklığına dek birçok unsura eş zamanlı dikkat edilmelidir. Tavşanların su tüketimini teşvik etmek için dikkat edilmesi gerekenler şu şekilde sıralanabilir:

• Tavşanlar için doğru hacimde suluk seçilmelidir. Gün içerisinde evde olmayan tavşan sahipleri büyük tavşan suluk modellerine yönelebilir. Böylece tavşanların gün içerisinde suyunun bitmesi gibi bir riskle karşılaşılmaz.
• Tavşanlar temiz suya ihtiyaç duyarlar. Sularının her gün tazelenmesi, temiz ve sağlıklı su ile buluşmaları bakımından son derece önemlidir.
• Tavşanların sulukları ve/veya su kapları düzenli olarak, her gün en az bir kere temizlenmelidir. 
• Tavşanların suluk tasarımlarının, rahat bir su içme deneyimi sunduğundan emin olunmalıdır. 
• Tavşanlara verilen suyun kaliteli olması da önemlidir. Sağlıklı olduğundan emin olunmayan sular tavşanlara verilmemelidir. 
• Su içmeye teşvik edilmeleri adına sularına ince bir dilim limon ya da salatalık eklenebilir. 
• Tavşanların suluklarına oda sıcaklığında su eklenmelidir.