Spastik Kedi Sendromu Nedir?
23.11.2021 Veteriner Hekim Tuğba Dağdelen
Kediler sahip oldukları muhteşem denge ile tanınırlar. Bu nedenle dengesiz yürüyen bir kedi görmek oldukça şaşırtıcıdır. Yürürken denge sorunu yaşayan kediler serebella hipoplazi ya da spastik kedi sendromu olma ihtimali vardır. Bu yazımızda spastik kedi sendromu hakkında merak edilen soruların yanıtlarını bulabilirsiniz.
Spastik Kedi Sendromu / Serebellar Hipoplazi Nedir?
Spastik kedi sendromu ya da serebellar hipoplazi kedilerde beyincik bölümünün olması gerektiği gibi gelişmemesi sonucunda ortaya çıkan bir gelişimsel durumdur. Beyincik vücutta ince motor becerilerinin, dengenin ve koordinasyonun yönetildiği bölgedir. Spastik kedi sendromu ağrılı, acılı ya da bulaşıcı bir rahatsızlık değildir. Spastik kedi sendromu annenin hamileyken kedi panlökopeni virüsüne maruz kalmasıyla ortaya çıkmaktadır. Virüsün henüz doğmamış yavrulara geçmesi durumunda spastik kedi sendromu görülmektedir. Kedi panlökopeni virüsü hızla bölünen hücrelere saldıran bir virüstür. Gebeliğin son dönemlerinde beyincik bölgesi hızlı bir şekilde büyümeye ve gelişmeye başlar. Bu da bölgenin kedi panlökopeni virüsüne karşı korunmasız hale gelmesine yol açmaktadır. Spastik kedi sendromu tek bir yavruyu kedide görülebileceği gibi doğan tüm yavrularda da gözlemlenebilmektedir.
Spastik Kedi Sendromu Nedenleri
Halk arasında kedilerde sallanma sorunu olarak da bilinen spastik kedi sendromunun en önemli şikayeti kedi sahipleri tarafından “kedim yürüyemiyor düşüyor” şeklinde ifade edilir. Spastik kedi sendromunda tek neden beyincik bölgesinin olması gerektiği gibi gelişmemesidir. Bu durumun meydana gelmesinin en büyük nedeni de kedi panlökopeni virüsüdür. Ancak anne kedinin hamileyken kötü beslenmesi, doğuma yakın sürede fiziksel travma meydana gelmesi spastik kedi sendromuna neden olabilmektedir. Bunlarla beraber toksoplazmoz gibi diğer iltihaplı beyin hastalıkları da spastik kedi sendromuna neden olabilmektedir. Spastik kedi sendromu rutin laboratuvar testlerinde anlaşılamamaktadır. Ancak bazı durumlarda MR görüntüleme yöntemi ile yavru kedilerde beyinciğin normalden küçük olduğu görülebilmektedir
Spastik Kedi Sendromu Belirtileri Nelerdir?
Beyincik bölgesinin vücudun düzgün ve koordineli bir şekilde hareketinden sorumlu olması nedeniyle hastalığın belirtileri yavru kediler tek başına ayakta durana ya da yürümeye başlayana kadar görülmemektedir. Belirtilerin şiddetti beyinciğin virüsten ne kadar etkilendiğine ve enfeksiyonun gelişim süreçlerinden hangisinde meydana geldiğine göre değişiklik göstermektedir. Spastik kedi sendromunun en yaygın belirtileri arasında;
- Yürümede bozukluk,
- Yürümeye çalışırken yana doğru düşme,
- Hipermetri,
- Başın şiddetli şekilde titremesi ya da kasıtlı titreme yer almaktadır.
Kasıtlı titreme ya da niyet titremesi olarak bilinen titreme kediler hareket etmek istediği zaman ortaya çıkmaktadır. Bu titreme türü genellikle yürüme esnasında görülmemekte ya da çok az bir şekilde ortaya çıkmaktadır. Ancak spastik kedi sendromuna sahip olan kedilerde oyun oynarken, yuvarlanırken su ya da yemek için kaba eğilirken ciddi bir şekilde gözlemlenebilmektedir.
Spastik Kedi Sendromu Tedavisi
Sendromun nedeni beyindeki gelişim eksikliği olduğu için herhangi bir tedavisi yoktur. Ancak sendromun şiddetine göre kedinin yaşam kalitesini destekleyecek tedaviler uygulanabilir. Kedilerde spastik kedi sendromunu engellemek için dişi kedilerin hamilelik öncesinde panlökopeniye karşı aşılanmaları gerekir. Bunun yanı sıra kedilerin hamilelik döneminde sağlık beslenmeleri, travma yaşayabilecekleri durumların önüne geçilmesi de olası gelişimsel sorunları engelleyebilmek adına önemlidir.
Spastik Kedi Sendromu Sendromunun Şiddeti
Kedilerde sinir sistemi hastalıkları çeşitli şiddetlerde olabilmektedir. Bu durum rahatsızlığa olan yaklaşımı da değiştirmektedir. Spastik kedi sendromu hafif, orta ve aşırı şiddetli olabilmektedir. Sendromun hafif seyrettiği durumlarda ek bir bakıma gerek duyulmamaktadır. Bu seviyede kediler korktuğunda ya da gerildiğinde başlarında titreme, denge kaybı gibi belirtiler görülmektedir. Ancak tırmanma, zıplama, yürüme ya da koşma normal kedilerden farksız olmaktadır.
Sendromun orta şiddetli olduğu durumlarda ise kedilerin korktuğu ya da yeni bir durumla karşı karşıya kaldığın zamanlarda görülen baş titremesi çok daha şiddetli olmaktadır. Ayrıca ayakta dururken ya da yürürken düşmeler meydana gelmektedir. Bununla beraber kediler zıplamak yerine tırnaklarıyla tırmanmayı tercih ederler. Bu durumda kedinin çıkmaktan keyif aldığı yerlerde rampa gibi eşyaların olması kedinin hareket konforunun artırılmasına yardımcı olur.
Sendromun aşırı şiddetli olduğu durumlarda ise kedinin bakımına ekstra özel ilgi gerekmektedir. Bu durumda kedilerin başı sürekli olarak titremektedir ve düşmeden ancak birkaç adım atabilirler. Ayrıca bu durumdaki pek çok kedi tuvaletini kullanamamaktadır. Sendromun şiddetli olduğu durumlarda yeme ve içme için de yardım edilmesi gerekmektedir. Aşırı durumlarda kedinin yaşam alanı onun için konforlu hale getirilmelidir. Düştüklerinde kendilerini daha kolay bir şekilde kaldırabilmeleri için kaymayan halılar kullanmak önemlidir. Bu sendrom kedilerin ömürlerine etki etmez ya da onların hayat kalitelerini herhangi bir acı ya da ağrı olmadığı için ciddi anlamda düşürmez, sendromun şiddetine bağlı olsa da pek çok kedi normal kediler gibi yaşayabilirler. Aşırı şiddetli durumlarda ise mutlaka kedileri yaşam kalitesini destekleyecek önlemler alınması gerekir.
Spastik kedi semptomlarına bağlı olarak alçak kedi tuvaleti, yüksekte duran mama kabı gibi önlemler ile kedinin yaşamı kolaylaştırılabilir. Şefkat ve sevgi dolu bir ortamda kedilerin normal bir yaşama sahip olmaları için bir engel yoktur.
Veteriner hekim kimliğiyle evcil hayvan sağlığı hakkında farkındalığı artırmak için Petlebi.com blog sayfasına yazıları ile değer katan Tuğba Şenol Dağdelen, evcil hayvanlarda hastalıkların önlenmesi, teşhis ve tedavisi, hayvan davranışları ve ferahı, evcil hayvanlarda beslenme ve diyeti özelinde çalışmalarını sürdürmektedir.