Sokak Hayvanlarına Yardım Etmenin Yolları

Sokak Hayvanlarına Yardım Etmenin Yolları

29.12.2024 Deniz Öz


Onlar hayatımızın her anında var olan ve mutlaka içimizi ısıtmayı, yüzümüzü güldürmeyi ve vicdanımızı hatırlatmayı başaran canlar. Sokakta yaşayan hayvanlar için elimizden geleni yapmanın hem onlar için değeri çok fazla hem de bu yardımlar insan ruhu açısından büyük önem taşıyor. Bazı insanlar için sokak hayvanlarına yardım etmek onları rahata alıştırmak, hayatta kalma iç güdülerini törpülemek olsa da aslında sokaklarda yaşamalarından bizzat sorumlu olduğumuz canlılara kol kanat germemiz çok önemli. Unutulmaması gereken sokakta olmanın onların tercihi olmadığı. İnsanlık yüzlerce yıldır kedi ve köpekleri ihtiyaçları doğrultusunda yetiştiriyor, evcilleştiriyor ve bugün artan sokak hayvanı popülasyonunun en büyük sorumluları bizleriz. Kemirgenleri yakalaması için evcilleştirilen kediler; avcılık, bekçilik, koruma gibi görevlerde çalışmak için eğitilen köpekler günümüzdeki sokak hayvanları popülasyonun yükselmesinde büyük bir öneme sahip. Buna bir de bir heves ile sahiplenilen ve sonra sokağa terk edilen canlar eklendiğinde sokak hayvanlarına yardım etmenin insanların sorumluluğu olduğunu görmek zor değil. Bu yazımızda her bireyin kendi imkânları ile sokak hayvanları için neler yapabileceğinden bahsedeceğiz, keyifli okumalar.

terk edilmiş golden ve yavru kedi yan yana sokakta korunaklı bir yerde yatıyor

Sokak Hayvanlarını Sahiplenerek Onlara Sıcak Bir Yuva Sağlayabilirsiniz

Sokak hayvanını sahiplenmek, onun yaşamını tamamen değiştiren anlamlı bir adımdır. Bu dostlarımız, sokaklarda karşılaştıkları zorluklar nedeniyle çoğu zaman güvensiz ve travmatize olmuş bir hâlde olurlar. Onlara sevgi dolu bir yuva sunarak yalnızca fiziksel ihtiyaçlarını karşılamakla kalmaz aynı zamanda yeniden güven kazanmalarına yardımcı olabilirsiniz.

Sahiplenmek, sadece bir hayvanın hayatını kurtarmak değil, aynı zamanda toplumda duyarlılığı artıran bir örnek teşkil etmektir. Çevrenizdekilere bu konuda ilham verebilir ve daha fazla kişinin hayvan sahiplenmeye yönelmesini sağlayabilirsiniz. Bir sokak hayvanının sıcak bir yuvaya kavuşması hem onun hem de sizin için unutulmaz bir deneyim olacaktır.

Bir can sahiplenmeden önce dikkat edilmesi gereken birkaç nokta vardır: Evcil dostunuzun ihtiyaçlarını karşılayabileceğinizden emin olmalı, yaşam koşullarınızın ve zamanınızın onun bakımına uygun olup olmadığını değerlendirmelisiniz. Bu noktada Sokakta Yaşayan/ Travmalı Kedi Sahiplenmeden Önce Bilinmesi Gerekenler ve Sokakta Yaşayan/Travmalı Köpek Sahiplenmeden Önce Bilinmesi Gerekenlerbaşlıklı yazılarımızdan destek alabilirsiniz.

Eğer hazır olduğunuzu düşünüyorsanız, bu adımı atmaktan çekinmeyin. Hayvan sahiplenmek bir ömür boyu süren bir sorumluluk olsa da karşılığında alacağınız sevgi ve mutluluk her şeye değecektir.

uyuyan köpek ve ona patisini dayayan uzun tüylü kedi

Her Gün Kapınızın Önüne Bir Kap Su Bırakabilirsiniz

Sıcak yaz aylarında suya erişmek, sokak hayvanları için en temel hayati ihtiyaçlardan biridir. İnsanlar için kolayca ulaşılabilir olan temiz su, sokakta yaşayan hayvanlar için büyük bir mücadele anlamına gelir. Kapınızın önüne koyacağınız bir kap su yaşamlarını sürdürebilmeleri için metabolizmalarının düzgün çalışmasına yardımcı olur.

Su; hayvanların beden ısısını düzenlemesine, sindirim sistemlerini sağlıklı tutmasına ve genel yaşam kalitelerini artırmasına yardımcı olur. Yaz aylarında artan sıcaklıklar nedeniyle dehidrasyon riski oldukça yüksektir. Özellikle köpekler ve kediler gibi hayvanlar, aşırı sıcaklarda hızlıca sıvı kaybeder ve suya erişemediklerinde bu durum ölümcül sonuçlar doğurabilir.

Detaylı bilgi edinmek için Kedilerde Dehidrasyon Nedir? Belirtileri Nelerdir? ve Köpeklerde Dehidrasyon içeriklerimizi okuyabilirsiniz.

Kapınıza koyacağınız su kabının temiz olmasına özen gösterin. Plastik bir kap kullanıyorsanız, sık sık değiştirerek güneşte deformasyona uğramasını önleyebilirsiniz. Seramik ya da metal kaplar, suyun daha uzun süre serin kalmasını sağladığı için tercih edilebilir. Ayrıca kabı gölge bir yere koyarak suyun hızla ısınmasını engelleyebilirsiniz.

Kış aylarında ise suyun donma ihtimalini göz önünde bulundurmalısınız. Donmuş su hayvanların ihtiyacını karşılamaz. Bu nedenle, suyu sık sık kontrol ederek donmasını önleyebilirsiniz.

Evinizin önüne koyduğunuz bir kap su, sadece sokak hayvanlarına değil, kuşlar ve diğer küçük canlılara da yardımcı olur. Unutmayın, küçük bir kap su bile bir canın hayatını kurtarabilir.

sokakta, korkmuş büyük ırk siyah köpek

Barınaklar Yaparak Sokak Hayvanlarının Sığınabileceği Korunaklı Yerler Oluşturabilirsiniz

Sokakta yaşayan hayvanların en büyük ihtiyaçlarından biri, kötü hava koşullarına karşı güvenli bir barınak bulmaktır. Özellikle soğuk kış aylarında sokak hayvanları yağmur, kar ve aşırı soğuk gibi olumsuz şartlara maruz kalırlar. Basit ve düşük maliyetli malzemeler kullanarak onlara sıcak ve güvenli bir yuva sağlayabilirsiniz.

Barınak yapımı için ihtiyacınız olan malzemeler genellikle evinizde kolayca bulunabilecek türdedir. Karton kutular, strafor levhalar, eski battaniyeler, yalıtım malzemeleri ve su geçirmez örtüler gibi malzemeler bu iş için oldukça uygundur. Özellikle strafor, sıcak tutma özelliği sayesinde hayvanların soğuktan korunmasına yardımcı olur. Ayrıca barınağın dış kısmını su geçirmez bir naylon veya plastik örtü ile kaplayarak yağışlara karşı dayanıklı hâle getirebilirsiniz.

açık havada aynı kaptan mama yiyen üç yavru köpek

Yemekleri Onlarla Paylaşarak Yemek Bulmalarına Katkı Sağlayabilirsiniz

Sokakta yaşayan hayvanların en temel ihtiyaçlarından biri, düzenli ve dengeli bir şekilde beslenmektir. Doğada yiyecek bulmak onlar için her zaman kolay değildir, özellikle de kış aylarında yiyecek kaynaklarının azalması bu durumu daha da zorlaştırır. Evde artan yemekleri onlarla paylaşmak veya özel olarak hazırlayacağınız besinlerle onları desteklemek hem sağlıklı kalmalarına yardımcı olur hem de yaşam mücadelelerini bir nebze olsun kolaylaştırır.

Evde tüketilmeyen yemekleri atmak yerine sokak hayvanları için uygun hâle getirebilirsiniz. Örneğin, sebzelerle pişirdiğiniz çorbalardan ya da artan pilav ve makarnalardan basit karışımlar hazırlayabilirsiniz. 

Ancak yemeklerin sokak hayvanlarının sağlığına zarar verebilecek baharatlar, tuz veya yağ içermemesine özen göstermelisiniz. Baharatlı, tuzlu veya ağır yağlı yiyecekler, hayvanların sindirim sisteminde sorunlara yol açabilir. Köpeklerinizi Daima Uzak Tutmanız Gereken 8 Yiyecek ve Kedilerden Uzak Tutulması Gereken Zararlı ve Tehlikeli Yiyecekler başlıklı yazılarımızda dostlarımız için güvenilir olmayan besinleri öğrenebilirsiniz.

Evde basit ve sağlıklı mama hazırlamak düşündüğünüzden çok daha kolaydır. Örneğin:

  • Haşladığınız et veya tavuğun suyuna bayat ekmek, makarna ya da bulgur ekleyerek hayvanların ihtiyaç duyduğu enerji ve protein kaynağını sağlayabilirsiniz.
  • Havuç, patates veya kabak gibi sebzeleri haşlayarak et suyuna ekleyebilir, daha besleyici bir öğün hazırlayabilirsiniz.

Bu tür öğünler, hem maliyet açısından uygun hem de hayvanların ihtiyaçlarını karşılayacak besin değerlerine sahiptir. Sokak Kedileri Ne Yer? ve Sokak Köpekleri Ne Yer? Beslerken Nelere Dikkat Etmeliyiz? başlıklı yazılarımızdan dostlarımızın beslenmesi ile ilgili önerilere göz atabilirsiniz.

Sokak hayvanlarına yemek verirken hijyen kurallarını da göz ardı etmemek önemlidir. Yemek kaplarını düzenli olarak temizleyerek bakteri oluşumunun önüne geçebilirsiniz. Ayrıca yemek artıkları toplanmadığında kötü kokuya ve çevrede zararlı hayvanların toplanmasına yol açabilir. Bu nedenle, hayvanlar yemeğini yedikten sonra kalanları temizlemek hem çevreyi hem de hayvanları koruyacaktır.

kar kaplı aracın tavanında oturan ve bağıran beyaz kedi

Aracınızı Çalıştırmadan Önce Kaputa Vurarak Saklanan Canların Çıkmasını Sağlayabilirsiniz

Soğuk havalar, sokakta yaşayan hayvanlar için hayatta kalma mücadelesinin en zorlu dönemlerinden biridir. Kediler özellikle kış aylarında ısınmak için araçların motor bölmelerine veya tekerleklerin arasına saklanmayı tercih eder. Bu alanlar onlar için sıcak ve korunaklı bir sığınak gibi görünse de motor çalıştırıldığında ciddi yaralanmalara hatta ölümlere neden olabilir. Bu nedenle, aracınızı çalıştırmadan önce birkaç basit önlem alarak bu sevimli dostlarımızın hayatını kurtarabilirsiniz.

Kediler doğal olarak sıcak alanlara yönelir. Kış aylarında soğuk beton ve açık hava, onları araçların motor bölümleri gibi sıcak alanlara sığınmaya iter. Özellikle gece saatlerinde sıcaklık düşüşüyle birlikte bu durum daha sık yaşanır. Ayrıca araçların motoru çalışmadığında bile metal aksamlar bir süre ısıyı muhafaza edebildiğinden araçlar kediler için cazip bir sığınak anlamına gelir.

Aracınızı çalıştırmadan önce kaputa birkaç kez vurmanız, içeride saklanan bir hayvanın ses veya titreşimle uyanmasını ve çıkmasını sağlar. Bu küçük hareket, motorun çalışmasıyla oluşabilecek ciddi yaralanma veya can kayıplarının önüne geçer. Kaputa vurduktan sonra kısa bir süre bekleyerek hayvanın güvenli bir şekilde uzaklaşmasını sağlayabilirsiniz.

karlı havada kuru mama ile kedi besleyen hayvansever kadın

Yanınızda Kuru Mama Taşıyarak Acıkan Hayvanları Doyurabilirsiniz

Sokak hayvanlarının günlük besin ihtiyaçlarını karşılaması, sokak yaşamının zorlukları arasında en öncelikli mücadelelerinden biridir. Özellikle aniden karşılaştığınız yardıma muhtaç bir hayvana hızlıca destek olabilmek için yanınızda taşınabilir, uzun ömürlü ve pratik bir çözüm olan kuru mama bulundurmak büyük bir fark yaratabilir. Bu yöntem kolay uygulanabilirliği ve düşük maliyeti sayesinde hem bireysel çabalarınızı güçlendirir hem de sokaktaki dostlarımızın yaşamını kolaylaştırır.

Kuru mama hem saklama kolaylığı hem de besleyici özellikleri nedeniyle sokak hayvanları için ideal bir seçenektir. İçeriğindeki vitaminler, mineraller ve proteinler, hayvanların temel besin ihtiyaçlarını karşılar. Uzun süre bozulmadan taşınabilir olması, farklı ortamlarda pratik bir şekilde kullanılmasını sağlar. Ayrıca, yağlı veya sulu yemeklere kıyasla daha temiz bir alternatiftir ve sokak ortamında yiyeceklerin çevrede dağılmasını önler.

barınakta teller arkasında yavru köpekler

Hayvan Bakımevlerine ve Barınaklarına Destek Olabilirsiniz

Güvenilir derneklerin kurduğu hayvan bakımevleri ve barınaklar; terk edilmiş, yardıma muhtaç ve zor koşullarda yaşam mücadelesi veren hayvanlara güvenli bir liman sunar. Bu merkezler hayvanların temel ihtiyaçlarını karşılamalarının yanı sıra, onların fiziksel ve psikolojik sağlıklarını iyileştirmek için de çalışır. Ancak bu bakımevlerinin sürdürülebilir bir şekilde hizmet verebilmesi, bireylerin ve toplumun desteğiyle mümkün olur.

Hayvan bakımevlerinin en büyük ihtiyaçlarından biri, düzenli olarak sağlanan maddi ve manevi destektir. Bu merkezlere destek olmanın birkaç yolu:

  • Bakım merkezleri genellikle çok sayıda hayvana hizmet verdiği için sürekli mama ihtiyacı duyar. Mama bağışı yapmak pek çok dostumuzun temel ihtiyaçlarından birini karşılamak için destek olmak anlamına gelir. 
  • Soğuk havalarda hayvanların ısınmasını sağlamak için eski battaniye, yorgan veya hayvan yatakları bağışlanabilir.
  • Bakımevleri hasta ve yaralı hayvanların tedavisi için tıbbi malzemelere ihtiyaç duyar. Kullanılmamış tıbbi malzemeler bağışlanarak bu alanda destek olunabilir.
  • Gönüllü olarak çalışarak hayvanların beslenmesine, temizliğine ve bakımlarına yardımcı olabilirsiniz. Ayrıca hayvanlarla ilgilenerek onların sevgiye ve ilgiye olan ihtiyaçlarını karşılayabilirsiniz.

dışarıda muayene edilen siyah kedi

Belediyelerin Veterinerlik Hizmetlerinden Yardım Alabilirsiniz

Belediyeler, sokak hayvanlarının temel sağlık ihtiyaçlarını karşılamak ve popülasyon kontrolünü sağlamak için çeşitli veterinerlik hizmetleri sunar. Bu hizmetler, hayvanseverlerin bireysel çabalarını desteklerken daha büyük bir etki yaratmalarına olanak tanır.

Birçok belediye, aşağıdaki hizmetleri ücretsiz veya düşük maliyetle sunmaktadır:

Kısırlaştırma Operasyonları: Sokak hayvanı popülasyonunun kontrol altında tutulması için kısırlaştırma operasyonları oldukça önemlidir. Kısırlaştırma, hayvanların sağlıklı bir yaşam sürmesini desteklerken, istenmeyen yavru sayısını azaltır. Kedilerde kısırlaştırma ve köpeklerde kısırlaştırma dostlarımızın sağlığı için de birçok önemli fayda sunar.

Kısırlaştırma hizmetleri, yalnızca hayvan popülasyonunu kontrol altına almakla kalmaz aynı zamanda hayvanların genel sağlık durumlarını iyileştirir. Özellikle dişi hayvanlarda, kısırlaştırma operasyonları, birçok ciddi hastalığın önüne geçer. Erkek hayvanlarda ise agresif davranışların azalmasına ve yaşam kalitesinin artmasına katkı sağlar.

Acil Durum Tedavileri: Hasta veya yaralı bir hayvanla karşılaştığınızda belediyenizin veterinerlik birimine ulaşarak tedavi talep edebilirsiniz.

Aşılama ve Parazit Kontrolü: Belediyeler, sokak hayvanlarının sağlıklarını korumak için aşılama ve parazit kontrolü hizmetleri sunar. Bu hizmetler, hayvanların bulaşıcı hastalıklardan korunmasını sağlar.

Hasta, yaralı ya da yardıma muhtaç bir hayvan gördüğünüzde belediyenizin veterinerlik birimini arayarak durumu bildirin.

Kaynaklar: 

https://www.humanesociety.org/resources/how-help-stray-pet

https://julianasanimalsanctuary.org/5-ways-how-to-help-stray-animals/

https://www.bettercitiesforpets.com/resource/7-ways-to-help-reduce-pet-homelessness/

https://www.bettercitiesforpets.com/resource/7-ways-to-help-reduce-pet-homelessness/

https://www.four-paws.org/campaigns-topics/topics/help-for-stray-animals

https://veterinary.rossu.edu/about/blog/how-to-help-stray-pets

https://www.four-paws.org.au/campaigns-topics/topics/help-for-stray-animals

https://www.petmd.com/dog/care/what-do-when-you-find-stray-dog


Deniz Öz fotoğrafı
Deniz Öz

Evcil hayvan sağlığı ve ürünleri dâhil olmak üzere sağlık, tekstil, gıda, dekorasyon ve kozmetik gibi sektörlerde, Türkiye ve dünya genelinde marka bilinirliği yüksek firmalar için içerik üretimi gerçekleştiren Deniz Öz, sosyal medya içerik stratejisi alanında da uzmanlaşmıştır. 2020 yılından bu yana Petlebi.com blog sayfası için düzenli olarak içerik üretmektedir.