Köpeklerde Zor Doğum ve Sezaryen

Köpeklerde Zor Doğum ve Sezaryen

11.06.2021 Aysegül Tunçay


Köpekler de kediler gibi bazı durumlarda doğum sırasında zorluk yaşayabilirler. Doğumun zor geçmesini veya normal bir doğal (vajinal) doğumun başarısızlığını tanımlamak için “distosi” terimi kullanılır. Gebelik sürecinde gerçekleştirilen rutin muayenelerin sunduğu bilgiler doğrultusunda köpeklerde sezaryen doğum planlanabilir ya da doğum esnasında ortaya çıkan zorluklar nedeniyle köpeklerde sezaryen operasyonu gereksinimi ortaya çıkabilir. Nitekim istatistikler de bu söylemi doğrulamakta ve köpeklerde zor doğum ile karşılaşıldığında %60 oranında sezaryen operasyonuna başvurulduğu istatistikleri bulunmaktadır. Bu yazımızda köpeklerde sezaryen ve köpeklerde sezaryen sonrası bilinmesi gerekenler hakkında bilgi bulabilirsiniz.

Köpeklerde Sezaryen Doğum Nedir?

Vajinal yolla kendiliğinden doğamayan ya da uygulanan medikal tedaviler neticesinde doğurtulamayan yavruların, cerrahi yollarla rahimden çıkarılması  sezaryen doğum olarak adlandırılır. Günümüzde gelişen tıbbi teknolojilerin sayesinde sezaryen doğum köpeklerde zor doğum neticesinde yaşanabilecek tehlikelerin minimize edilmesi ve yavruların sağlıklı bir şekilde dünyaya getirilmesi için büyük avantajlar sağlamaktadır. Yine de köpeklerde sezaryen doğum rutin olarak başvurulan bir yöntem değildir. Hamile köpeklerin pelvis çatılarının dar olması, yavruların normalden büyük boyutlara sahip olması, doğum sancılarının azlığı, fetüslerin doğum pozisyonunun hatalı olması gibi durumlarda köpeklerde sezaryen tercihten ziyade bir zorunluluk olarak ortaya çıkar. 

mavi örtü üzerinde yeni doğmuş gözleri kapalı köpek yavruları

Köpeklerde Sezaryen Doğum Nasıl Yapılır?

Köpeklerde sezaryen doğumların büyük bir kısmı plansız olarak gerçekleşir. Diğer bir deyişle hamile köpekler doğum sürecine girerler, birkaç saat doğum gerçekleşmez ve doğumda zorlandıktan sonra veteriner hekimlere ulaştırılırlar. Bu aşamada dişi köpeklerin susuz kalma ihtimalleri oldukça yüksek olduğu için ilk olarak kaybettikleri sıvıların veya elektrolitlerin damar yolu ile verilmesi gerekecektir. Ek olarak veteriner hekimler anne adaylarının şokta olup olmadığını da belirleyeceklerdir. Köpeklerde sezaryen doğum sırasında anestezi yöntemi seçimine dikkat edilmesi gerekir; genel anestezinin yavrulara zarar verme ihtimali bulunur. Köpeklerde sezaryen doğum öncesi alt karın bölgesi tıraş edilir ve temizlenir. Bölgenin tamamen sterilize edilmesine dikkat edilmelidir. Tüm hazırlıklar tamamlandıktan sonra köpeklerin göbek deliğinden pubis bölgesine kadar uzanan bir kesi atılır. Atılan kesi yavruların çıkarılabileceği boyutlarda olmalıdır. Tüm yavrular rahimden çıkarıldıktan sonra yavruların emzirme süreçlerinin engellenmemesi adına subkütiküler dikişle sütüre edildikten sonra kapatılır. 

Köpeklerde Sezaryen Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler

Sezaryen operasyonu yavruların anne karnından cerrahi yöntemlerle çıkarıldığı büyük bir operasyondur. Birçok köpek operasyon sonrası süreçte hızla iyileşir ve sağlıklarına kavuşur. Ancak operasyon öncesi birkaç saat normal doğumu bekleyenler için sezaryen sonrası iyileşme sürecinin daha yavaş ilerleyebileceği bilinmektedir. Operasyon sırasında annelerin vücudundan kolay bir şekilde atılabilecek anestezi verilir. Anestezi sonrası tam iyileşme süresi annenin yaşına ve genel sağlık durumuna bağlı olarak 2-6 saat sürebilir. Köpeklerde sezaryen sonrası süreçte annelerin düşüp kendine zarar vermeyeceklerinden ve aynı zamanda da yavrularının üzerlerine düşmeyeceklerinden emin olunması önemlidir. Anestezi etkisi geçip anne tamamen uyandıktan sonra birkaç saat içerisinde yemek yemek isteyebilir. Bu aşamada midesine aşırı yüklenmemesine dikkat edilmelidir. Çok ve hızlı yemek tüketimi kusmaya neden olabilir. Doğumdan sonra erken dönemde gebelik öncesindeki yediği tutarın yaklaşık 1,5 katı beslenmesi önerilir. Emzirmenin üçüncü ve dördüncü haftasına gelindiğinde ise gebelik öncesi süreçten 2-2,5 kat fazla beslenmesi gerekli olabilir. Anne köpeğin vücut ısısı doğumdan sonraki 1-3 günlük sürede her zamankinden bir miktar fazla olabilir; vücut sıcaklığı 37.8-38.9 derece arasında değişebilir. Kısa sürede bu ısı artışının normale dönmesi beklenir. 

üstünde kemik süsü olan kutunun içerisinde iki yavru köpek

Köpeklerde Sezaryen Doğum Sonrası Yavru Beslenmesi

Yavrular dünyaya geldiklerinden kısa bir süre ve hatta anneleri tam olarak ayılmadan beslenmeye hazır olurlar. Eve geldikten sonra beslenmelerinde bir sakınca olmayacaktır. Ancak yavruların özellikle de anneleri henüz tam uyanmadıysa yardıma ihtiyaçları olacaktır. Bu durumda anne yatarken yavruların nazikçe memelere yanaştırılması gerekir. Annelerde yeterince süt olmaması da bir ihtimaldir. Eğer annelerinin sütü yetersiz ise sütü çoğalana kadar yavruların gelişim dönemlerine özel olarak formüle edilen süt tozları ile beslenmeleri tavsiye edilir. Yavru köpekler için süt tozu çeşitlerine buradan ulaşabilirsiniz.

Yavru köpekler dünyaya geldikleri bu erken dönemde birçok konuda özen isterler. Vücut sıcaklıklarını kendileri düzenleyemedikleri için annelerinin yanlarında olması ve aynı zamanda bulundukları odanın sıcaklığının da uygun olmasına dikkat edilmelidir. Bu noktada dikkat edilmesi gerekenler hakkında veteriner hekimler detaylı bilgilendirme sunacaklardır.


Aysegül Tunçay fotoğrafı
Aysegül Tunçay

Uzun yıllardır sağlık, teknoloji, tekstil, kozmetik, evcil hayvan sağlığı ve ürünleri ile ilgili içerik üreten Ayşegül Tunçay Bilcen, sosyal medya yönetimi ve dijital pazarlama alanında da uzmanlaşmıştır. İçerik üretimi ve evcil hayvan bakımı ile ilgili deneyimleriyle Petlebi.com blog sayfasında 2020 yılından beri blog içeriği yazmaktadır.