Köpeklerde Yüksek Tansiyon Nedenleri, Belirtileri, Nasıl Düşürülür?

Hipertansiyon köpeklerin kalp, böbrek, göz ve sinir sistemi gibi vücudunun birçok farklı bölümüne zarar verebilmektedir. Bu nedenle mutlaka dikkate alınması ve fark edildiği anda veteriner hekime başvurulması önemlidir. Bu yazımızda köpeklerde yüksek tansiyon hakkında mutlaka bilinmesi gerekenleri ele alacağız.

Köpeklerde Yüksek Tansiyon Nedir?

Köpeklerde yüksek tansiyon ya da hipertansiyon arteriyel kan basıncının sürekli olarak normalden yüksek olması durumuna verilen isimdir. Bu durum bir hastalık sonucu ortaya çıktığında ikincil hipertansiyon olarak ifade edilir. Hastalığın kendisi ise birincil hipertansiyon olarak değerlendirilmektedir.

Kan basıncı ya da tansiyon kalp kan pompaladığında arterlerin duvarları içindeki kan akışının basıncı ölçülür. Sistolik kan basıncı kalp kasıldığında arterlerde olan basınçtır. Diyastolik basınç ise kalp gevşediğindeki baskıdır. Halk arasında bunlar büyük ve küçük tansiyon olarak bilinmektedir. Kan basıncı milimetre cıva yani mmHG olarak ölçülür ve önce sistolik sonra diyastolik olacak şekilde söylenmektedir.

Köpeklerde Hipertansiyonun Nedenleri

Köpeklerde ikincil hipertansiyon daha yaygın olarak görülmektedir. Bu durumda kan basıncının yükselmesinin altında başka bir rahatsızlık yatmaktadır. İkincil hipertansiyona tek bir rahatsızlık neden olduğu gibi birden fazla rahatsızlık sonucunda da yüksek tansiyon meydana gelebilir. Böbrek hastalığı, şeker hastalığı, Cushing sendromu, adrenalin tümörler, ve obezite gibi rahatsızlıklar köpeklerde tansiyonun başlıca sebepleri arasında yer almaktadır. Köpeklerde hipertansiyon vakalarının %85’i ikincil vakalardır. Birincil hipertansiyon ise genellikle yaşa bağlı olarak ortaya çıkmaktadır.

Köpeklerde Yüksek Tansiyon Belirtileri

Köpeklerde tansiyon belirtileri bazen ortaya çıkmamaktadır. Ancak yüksek tansiyon vücudun çeşitli yerlerinde meydana gelen kanamalar, pıhtı formasyonları ya da böbrek hastalığı gibi tansiyon ilişkili hastalıklar ile beraber kendini gösterebilmektedir. Retinal ayrılma sonucu ani körlük, gözde kanama, kanlı idrar, burun kanaması, nefes almada zorlanma, öksürme, uyuşukluk, inmeye neden olan kan pıhtıları, iştah kaybı ve böbrek rahatsızlığına bağlı olarak aşırı su tüketme ve tuvalete çıkma tansiyon hastalığı belirtilerinden bazılarıdır. Köpeklerde pıhtı kaynaklı felç vakaları insanlara göre daha nadir meydana gelmektedir. Ayrıca kanama nedeniyle görüşte kayıplar başladığında göz bebeklerinin sürekli olarak açık olması da tansiyon belirtilerinden bir tanesidir.

Köpeklerde Tansiyon Nasıl Ölçülür?

“Köpeklerde tansiyon nasıl ölçülür?” sorusu özellikle yüksek tansiyon şüphesi gündeme geldiğinde akla ilk gelen sorulardan bir tanesidir. Ölçüm genellikle özel bir manşet ve bu manşete bağlı osilometrik tansiyon ölçüm cihazı ile gerçekleştirilmektedir. Bazı hastanelerde ise klasik pompalı tansiyon aletleri ve doppler pals cihazı kullanılmaktadır. Köpeklerde tansiyon ön uzuvlardan, kuyruktan ya da arka uzuvların alt kısımlarından ölçülmektedir. Köpeklerde tansiyonu doğru bir şekilde ölçmek zor olabilmektedir. Gerginlik ya da heyecan köpeklerde kan basıncının yükselmesine neden olmaktadır. Ayrıca köpeklerin ölçüm yapılırken sakin bir şekilde oturması gerekmektedir. Ancak bazı köpeklerde hareketsizliği korumak zor olabilmektedir. Veteriner hekimin bu noktada köpeğin sakin ve rahat kalmasını sağlaması önemlidir. Doğru sonuçları alabilmek için birden fazla ölçüm yapılabilmektedir. Köpeğin yaşı, türü, cinsi ve ölçüm esnasındaki hareketleri ölçüme etki etmektedir. Bu nedenle belirli bir hata payı da göz önünde bulundurulmaktadır.

“Köpeklerde tansiyon kaç olmalı?” sorusunun tek bir cevabı yoktur. Köpeklerde tansiyon değerlendirmesi için belirli aralıklar bulunmaktadır. 131/71 ile 150/95 arası ölçümler köpeklerde normal olarak kabul edilmektedir. 150/95’in üzeri tansiyon vücuda zarar vermektedir. Yüksek tansiyon ve hedef organ hasarı fark edildiğinde bazı tedavilerin uygulanmaya başlanması gerekmektedir. 180/120 üzeri tansiyon ise ciddi olarak kabul edilir. Yüksek tansiyonun neden olabileceği hasarların önüne geçmek için acil önlem alınması gerekmektedir.

Köpeklerde Hipertansiyon Tedavisi

Köpeklere hipertansiyon tanısı konduktan sonra bunun altında yatan nedenlerin araştırılması gerekmektedir. Yüksek tansiyona neden olan hastalığın tedavi edilmesi ile beraber genellikle hipertansiyon da ortadan kalkmaktadır. Ancak bazı köpeklerin tansiyonunun düşmesi için yine de ilaç kullanmaya devam etmesi gerekmektedir. Bu gibi durumlarda kan damarlarını açarak kan basıncını düşürmeye yarayan ilaçlar tercih edilmektedir. Sodyum alımının düşürülmesi bazı durumlarda tansiyon kontrolüne yardımcı olabilmektedir. Ancak sodyum azaltılması insanlardaki gibi büyük bir etkiye sahip değildir. Düşük sodyumlu diyet önerisini genellikle veteriner hekimler uygun gördüklerinde yaparlar. Tedavi sonrasında ise bir süre boyunca köpeğin tansiyonunu düzenli olarak takip edilmesi gerekmektedir. Bir süre sonra ise rutin kontroller ile takip edilmesi yeterli olmaktadır. Ancak yüksek tansiyona bağlı bir değişiklik ya da belirtilerden biri tekrar görüldüğünde vakit kaybedilmeden veteriner hekime başvurmak gerekmektedir.