Köpeklerde Stresin Nedenleri, Belirtileri, Çözüm Yolları
Köpekler ilk olarak beden dilleri ile iletişime geçerler, insanların köpeklerin stresli olduklarını anlayabilmesi için köpeklerin kendilerini normal şartlar altında nasıl ifade ettiklerini bilmeleri gerekir. Köpeklerin davranışları bilinmediğinde strese girdiklerini ve hatta stresin kronikleştiğini anlamak pek mümkün olmayacaktır. Kronikleşen stres köpeklerde başta davranış problemlerine yol açabilirken ilerleyen zamanlarda sağlık için risk oluşturabilir. Nitekim kronik olarak stresli bir köpeğin böbrek üstü bezlerinin aşırı kortizol salgılaması sonucu kan basıncının yükselebildiği, yeme bozukluğu neticesinde aşırı kilo alabileceği ya da verebileceği, kusma ve ishal gibi sindirim sistemi sorunları yaşayabileceği ve bağışıklık sisteminin baskılanması sonucu hastalık riskinin artabileceği bilinmektedir. Dolayısıyla köpeklerde stres belirtilerini bilmek ve bu belirtiler fark edildiğinde veteriner hekim görüşü almak önemlidir. Stres köpeğin genel sağlığını bozabilen ve yaşam kalitesini azaltabilen bir durum olduğundan gerekli tedbirler mümkün olduğunca hızlı bir şekilde alınmalıdır. Bu yazımızda köpeklerde stres belirtileri, nedenleri ve stresli oldukları zaman köpeklere nasıl davranılması gerektiği hakkında bilgi bulabilirsiniz.
Stresin Köpekler Üzerindeki Etkileri: Nedenler ve Tetikleyiciler
İnsanlar gibi köpekler de belli durumlarda strese girerler ve hem psikolojik hem de fiziksel olarak yaşadıkları stresi yansıtırlar. Köpeklerde strese yaygın olarak neden olan unsurlar şu şekilde sıralanabilir:
- Yaşın ilerlemesine bağlı olarak hafızanın zayıflaması
- Ayrılık
- Korku
Bu temel stres kaynaklarına ek olarak köpeklerin insanların hisleri nedeniyle de strese girebildikleri bilinmektedir. İnsanların duygusal iniş çıkışlarının köpeklerin stres seviyesini artırabileceği ve köpeklerin sahiplerinin stres seviyesini yansıtan aynalara dönüşebildikleri yapılan bilimsel çalışmalarda gösterilmiştir.
Köpekleri strese sokabilen birçok farklı durumdan bahsetmek mümkündür. Köpeklerde strese yol açan durumlara şu örnekler verilebilir:
- Yeni oyuncaklar, yeni insanlar, yeni yerler… Özetle köpeklerin hayatındaki yenilikler stres yaşamalarına neden olabilir.
- Yüksek sesler köpeklerde stresin yaygın nedenlerindendir.
- Yaşadıkları ve barındıkları yerlerin değişmesi köpeğinizin kendini baskı altında hissetmesine neden olabilir. Yatağının, uyku alanının ya da evin değişmesi köpeklerde birçok farklı stres belirtisi görülmesine yol açabilir.
- Aile üyelerinde değişiklik olduğu takdirde köpekler strese girebilir. Yeni bir yavru köpek, uzun süre yatılı kalan misafirler, dünyaya gelen bir bebek ya da aile üyelerinden birinin eksilmesi gibi durumlarda köpeklerin davranışlarından streste oldukları gözlemlenebilir.
- Aile üyeleri arasındaki gerginlikler köpekler için önemli stres faktörlerinden biridir.
- Uzun süre evde yalnız kalmak bazı köpekler söz konusu olduğunca ciddi bir probleme dönüşebilir. Ayrılık kaygısı farklı nedenlerle gündeme gelebilir. Bazı köpeklerde ayrılık kaygısı oluşma riski diğerlerine oranla daha fazla olabilmektedir. Özellikle sık sık yuva değiştiren, terk edilen, yakın zamanda aile bireyleri ile ilgili değişiklik yaşayan köpeklerde ayrılık kaygısı ve buna bağlı olarak yoğun bir stres gözlemlenebilir.
- Köpeklerin özel alanına müdahale edilmesi de stres kaynağına dönüşebilir. Ev içerisinde hiç yalnız kalmamak, sert bir şekilde sevilmek, sürekli sarılmalar ile karşılaşmak köpeklerin strese girmesi ile sonuçlanabilir.
- Köpeklerde eğitim süreçleri sırasında ceza uygulanması da stres nedeni olabilir. Tasmasının çok sert şekilde çekilmesi, onunla bağırma tonunda konuşulması ya da fiziksel olarak, kabul edilmesi mümkün olmasa da, şiddet görmek köpeklerin psikolojisini bozabilir.
Köpeklerde Stres Belirtileri: Gözlemlenecek Davranışlar
Köpeklerde stres belirtileri son derece çeşitlidir. Az sonra detaylandıracağımız stres belirtileri fark edildiğinde strese yol açan faktörün belirlenmesi, gerekirse tedavi süreçlerine başvurulması gerekecektir.
Hırlama: Köpeklerin rahatsız olduklarını göstermek için yaygın olarak hırladıkları bilinir: Birisi onun özel alanına girdiğinde, tehdit altında hissettiğinde hırlamaları mümkündür. Hırlamanın her zaman saldırganlık anlamına gelmeyeceği bilinir, bu durumda köpeğin uyarısının dikkate alınması tavsiye edilir. Köpek hırladığında birçok köpek sahibi bu davranışın durdurulmasının doğru olduğunu düşünür. Uzmanlar spesifik bir saldırganlık belirtisi göstermeyen ancak hırlayan köpeklerin alanlarına saygı gösterilmesini önerir. Örneğin köpeğiniz yemek yerken hırlıyorsa daha sakin bir yemek yeme deneyimi yaşamasını sağlamak, ona kızmaktan çok daha doğru bir yaklaşım olacaktır.
Havlama: Köpeklerin havlaması son derece doğal bir ifade olarak yorumlanır. Ancak köpeklerde stres meydana geldiğinde havlamanın dozu yükselir. Korkan, gerginliği yükselen köpekler insanların dikkatini çekmek ya da kendilerini sakinleştirmek için havlayabilir.
Esneme: Köpekler yorgun olduklarında, canları sıkıldığında ya da strese girdiklerinde esneyebilirler. Strese bağlı esnemeler, diğer durumlardaki esnemelerle kıyasla daha uzun ve derin olur. Eş zamanlı olarak köpeklerin salya akıtması ya da kendilerini ısrarlı bir şekilde yalaması da mümkündür.
Duruşlarında Değişme: Stres altındaki köpeklerin kuyruklarının ve kulaklarının pozisyonu değişebilir. Kuyrukları aşağı yönlü ya da kıvrık dururken kulakları geriye doğru yatabilir.
Tüm bunlara ek olarak strese giren köpeklerin solunum hızında artış da gözlemlenebilir. Korku, endişe ve stres köpeklerin hızlı hızlı nefes alıp vermesiyle sonuçlanabilir. Köpeklerde stres belirtileri arasında göz bebeklerinde büyüme ve gözlerini sık sık kapatıp açma gibi semptomlar da yer alır. İştahsızlık, kusma ve ishal köpeklerde stres belirtileri arasında sayılabilmektedir. Volta atmak da stresli köpeklerde yaygın görülen bir davranıştır. Yaşlı köpeklerde volta atma davranışı gözlemleniyorsa bu durumun nedeni demans olabilmektedir. Kronik stres sonucunda köpeklerde zayıflama ya da kilo alma, fazla tüy dökme gibi değişimler de olağandır.
Stresle Başa Çıkma: Etkili Çözüm Yolları ve Öneriler
Köpeklerde stres belirtileri gözlemlendiği zaman mutlaka veteriner hekimlere danışılmalıdır. Belirtiler kronikleştiğinde köpeklerin genel sağlıkları zarar görebilir. Muayene sırasında veteriner hekimler köpeklerin ne süre ile hangi belirtileri gösterdiğine dair geri bildirim alır. Köpeğin yaşam koşulları ve beslenmesi ile ilgili detaylı bilgiler edindikten sonra fiziksel muayene ve bazı testler de gerçekleştirilebilir.
Tedavi süreci, köpeklerde stres nedenine göre değişebilir. Kimi zaman köpeklerin düzenli olarak yürüyüş yapmalarının sağlanması streslerini azaltabilirken kimi zaman beslenme düzenlerinde değişiklik gereklilik hâlini alabilir. Davranışların düzeltilmesi için eğitim süreçlerine başvurulabileceği gibi stres ve kaygının azaltılabilmesi adına takviye kullanımı da gündeme gelebilir.
Vet's Plus Relax Kedi ve Köpekler İçin Sakinleştirici Tablet (100'lü) köpeklerin stresle başa çıkmasına, rahatlamasına ve yaşam kalitelerinin artmasına yardımcı oluyor. Olumsuz duygularla baş edilmesine katkı sunan Vet’s Plus markalı sakinleştirici tablet içeriğinde Colostrum Calming Complex Biyopeptid Karışımı bulunuyor. Aynı zamanda köpeklerin sinir sistemini destekleyen B1 vitamini de içeren sakinleştirici tablet düzenli kullanımda yaşam kalitesinin yükselmesini destekliyor. Ağırlığı 22 kilograma kadar olan köpekler için günde 1, ağırlığı 23 kilogramdan fazla olan köpekler için ise günde 2 tablet kullanımı ideal kabul ediliyor. Siz de dostlarınızın yaşadığı stresten etkilenme riskini azaltmak ve daha sakin bir yaşam sürmesine yardımcı olmak için Vet's Plus Relax Kedi ve Köpekler İçin Sakinleştirici Tablet (100'lü) ürünü buradan inceleyip satın alabilirsiniz.
Evcil hayvan sağlığı ve ürünleri dâhil olmak üzere sağlık, tekstil, gıda, dekorasyon ve kozmetik gibi sektörlerde, Türkiye ve dünya genelinde marka bilinirliği yüksek firmalar için içerik üretimi gerçekleştiren Deniz Öz, sosyal medya içerik stratejisi alanında da uzmanlaşmıştır. 2020 yılından bu yana Petlebi.com blog sayfası için düzenli olarak içerik üretmektedir.