Köpeklerde Prostat: Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi

Köpeklerde prostat hem yaş hem de kısırlaştırma ile doğrudan ilişkili gündeme gelen bir sağlık sorunudur. Günümüzde evcil köpeklerin bazıları kısırlaştırılırken bazıları bu operasyonu geçirmez. Kısırlaştırılmamış köpeklerin %50’sinde 4 yaşından sonra prostat değişiklikleri meydana gelir. 8 yaşından büyük köpeklerde ise bu oran %80’e kadar çıkmaktadır. Yaşa bağlı meydana gelen bu değişimler son derece normaldir. Bu yazımızda köpeklerde prostat ile ilgili merak edilen bilgileri bulabilirsiniz.

Prostat Büyümesi Nedir? 

Prostat büyümesi köpeklerde yaşa bağlı meydana gelen ve normal kabul edilen bir durumdur. Ancak prostat değişimine bağlı meydana gelebilecek sorunların gözlemlenmesi gerekir. Genişlemiş prostat köpeğin bağırsak ve idrar yolları hareketlerinde problemle neden olabilir. Ancak tam tersi bir şekilde herhangi bir belirtiye de neden olmayabilmektedir. Prostat, idrar torbasına oldukça yakındır ve prostat bu bölgede meydana gelen bir değişim sonrasında büyümeye başlayabilir. Prostat büyümesi genellikle iyi huyludur. Ancak yine de tedavi edilmesi gerekir. Çünkü tedavi edilmediği durumlarda ölüme kadar varabilecek ciddi sonuçlara neden olmaktadır. 

Köpeklerde Prostat Belirtileri Nelerdir?

Köpeklerde prostat belirtileri çeşitlenebilmektedir. Hatta bazı köpeklerde hiçbir belirti olmadan prostat büyümesi meydana gelebilir. Büyüme sonucunda bazı köpeklerde bölgesel ağrı meydana gelirken bazısında böyle bir durum hiç oluşmaz. Genel olarak erkek köpeklerde prostat belirtileri arasında idrar ve dışkılama esnasında ağrı, yürümede zorlanma ya da sarsak yürüme, kabızlık ya da anormal dışkılama yer alır. Ayrıca hafif ya da şiddetli ağrı da görülebilmektedir. 

Prostat Büyümesi Türleri Nelerdir?

Köpeklerde prostat büyümesi farklı türlere ayrılmaktadır. Bu farklılıklar büyümenin nedenine göre değişiklik gösterir. Köpeklerde prostat büyümesi temelde üç farklı türe ayrılır. 

Benign Prostatik Hiperplazi

BPH, benign prostatik hiperplazi ya da iyi huylu prostat büyümesi en sık rastlanan prostat büyümesi türüdür. Yaşlanmanın doğal bir sonucu olarak genellikle kısırlaştırılmamış köpeklerde ortaya çıkar. Kısırlaştırılmış köpeklerde ise bu rahatsızlık görülmez. Köpek yaşlandıkça prostat bezindeki hücrelerin sayısı artar ve boyutları büyür. Sonuç olarak iyi huylu kistler gelişebilir. Bu durumda etraftaki dokulara baskı artar ve rahatsızlığa neden olur. 

Bakteriyel Enfeksiyon

Köpeklerde en sık görülen prostat büyüme türü bakteriyel enfeksiyondur. Dolaşım sistemi ya da idrar yollarından prostata giren bakterinin enfeksiyona neden olmasıyla büyüme görülür. Bakteriyel enfeksiyonlar akut ya da kronik olabilir. Ayrıca prostat bezinde içerisinde irin bulunan kese benzeri apselere neden olmaktadır. Bakteriyel enfeksiyon ile ortaya çıkan prostat büyümesinde normal belirtilere ek olarak yüksek ateş de görülür.

Kanser

Köpeklerde prostat kanseri oldukça nadir görülür. Prostat büyümesi vakalarının %10’undan daha azı kanser kaynaklıdır. Ancak bu durumda tedavi oldukça zordur ve kanser genellikle vücudun diğer bölümlerine de yayılabilir. Kanser kaynaklı prostat büyümesi genellikle öldürücüdür. Prostat kanseri  vücutta karaciğerde, akciğerde, böbreklerde, lenf düğümlerinde, omurilikte ya da pelvik kemiklerde metastaza neden olabilir. Prostat büyümesi aynı zamanda transizyonel hücreli mesane kanserinin bir metastazı olarak da ortaya çıkabilir.

Köpeklere Prostat Tanısı Nasıl Konur?

Yaşça büyük köpeklerde prostat sağlığı, genel sağlığın önemli noktalarından bir tanesidir. Birçok veteriner hekim rutin muayene esnasında prostat kontrolü de yapmaktadır. Bazı durumlarda prostat büyümesi daha belirtiler ortaya çıkmadan bu rutin kontrollerde fark edilebilir. Rutin kontroller haricinde köpeklerde prostat büyümesi belirtisi görülür görülmez hemen veteriner hekime götürmek gerekir. Muayene esnasında veteriner hekim prostatın büyüklüğünü, şeklini ve varsa anomalileri belirleyebilir hatta ağrıya sebep olup olmadığına karar verebilir. Kandaki enfeksiyon durumuna bakmak için kan sayımı yapılarak kandaki beyaz kan hücrelerinin sayılımı gerçekleştirilir. İdrar ve kısırlaştırılmamış köpeklerde semen tahlili ile enfeksiyon ya da kanserin bulunup bulunmadığı görünebilmektedir. Ayrıca prostat bezi ve etrafındaki diğer dokuların ve organların durumunu görmek için röntgen ya da ultrason görüntülemeleri gerçekleştirilmelidir. 

Köpeklerde Prostat Tedavisi

Köpeklerde prostat tedavisi, prostatın türüne ve nedenine göre değişiklik gösterir. İyi huylu prostat büyümesinde cerrahi kısırlaştırma tercih edilmektedir. Bu sayede prostat bezi doğal olarak küçülür ve rahatlama sağlar. Kist oluşumu gözlemlendiğinde kistin içeriğinin drenajı da tercih edilen yöntemlerdendir. Bakteriyel enfeksiyon kaynaklı prostat büyümesinde de kısırlaştırma ilk seçenek olarak düşünülmektedir. Bakteriyel enfeksiyon antibiyotik ya da antimikrobiyal ilaçlar ile tedavi sağlanır. Şiddetli ya da kronik durumlarda enjeksiyon, lavman ya da cerrahi müdahale gerekebilmektedir. Apseler drenaj ile dışarı alınır. Prostat kanserinin ise herhangi bir tedavisi bulunmamaktadır. Tek seçenek köpeğin hayat kalitesini yüksek tutmak için hafifletici tedavi yöntemlerini uygulamaktır.