Köpeklerde Lenfadenopati

Lenf düğümleri köpeklerde de bağışıklık sisteminin önemli bir parçasıdır. Bu düğümler lenf adı verilen bir sıvı içeren, beyaz kan hücresi üreten ve taşıyan bir dolaşım ağı olan lenfatik sisteme aittir. Lenf, enfeksiyona neden olan antijenleri lenf düğümlerine taşır ve bu sayede vücut enfeksiyonla savaşmak için ekstra antikorlar üretir. Lenf düğümleri vücudun hastalığa, alerjik reaksiyonlara ve otoimmün tepkilere verdiği yanıtta önemli bir yere sahiptir. 

Lenf düğümleri, karın boşluğu ve göğsün yanı sıra beş dış bölge de dahil olmak üzere vücudun birçok farklı yerinde bulunur. Bu küçük bezlerin yerini bulmak çok kolay değildir. Bir lenf bezi şiştiğinde nerede olduğu anlaşılabilir. Enfeksiyona ya da diğer hastalıklara bağlı olarak lenf bezlerinde şişlik meydana gelebilir. Özellikle hastalıktan etkilenen bölgede yer alan lenf düğümünde şişlik görülür. 

Lenf düğümlerinin durumuna ve anormalliğine lenfadenopati adı verilir. Lenf düğümü büyümesi, lenfadenopati ile ilişkili en yaygın belirtidir. Çoğu durumda kısa süreli büyüme, beyaz kan hücrelerinin lenf düğümlerinde toplandığını ve bağışıklık sisteminin daha fazla çalıştığını gösteren küçük bir enfeksiyon belirtisidir. Öte yandan şişkinliğin belirgin olması ya da kronik olması kanserin önemli kabul edilen erken belirtilerinden birisidir. Primer lenf düğümü kanserine lenfoma adı verilir ve genellikle etkilenen lenf düğümlerinin şişmesi ile belirginleşir. 

Birçok lösemi türü de lenfositleri etkiler ve benzer belirtilere yol açar. Diğer kanserler de sıklıkla önce lenf düğümlerine metastaz yapar ve bağışıklık sistemi neoplastik proteinler ile savaşmaya çalışırken orada iltihaplanmaya neden olabilir. Kanserin hangi evrede olduğunu anlamak için lenf düğümlerinin kontrol edilmesi gerekir. Tüm lenfadenopatiler kanserli değildir. İyi huylu tümörler de lenf bezlerinin şişmesine neden olabilir ve alerjik reaksiyondan veya kalıcı bir enfeksiyondan kaynaklanan kronik iltihaplanma benzer belirtilere yol açabilir. 

Köpeklerde Lenfadenopati Belirtileri

Lenfoma köpeklerde nispeten yaygın bir kanserdir. Bu nedenle köpeğinizin lenf bezlerinde kalıcı ya da ani bir şişlik fark ederseniz onu mutlaka muayeneye götürmeniz gerekmektedir. Köpeklerde genellikle; 

• Ağzın alt kısmı,
• Ön bacakların vücuda bağlantı noktası,
• Göğsün ya da koltuk altının her iki tarafı,
• Karnın arka bacaklara yakın kısmı,
• Bacaklarda ise dizlere yakın olan bölümde yer alan lenf bezlerinde şişlik gibi belirtiler yaygın olarak görülür. 

Diğer belirtiler arasında ise; 

• Mide bulantısı ve iştah kaybı,
• Kusma,
• Yutkunmada ya da yemek yemede zorlanma,
• Nefes almada zorlanma, 
• Genel hastalık hali,
• Ateş ise farklı hastalıklarla da karıştırılabilecek lenfadenopati belirtileri arasında yer alır. 

Köpeklerde Lenfadenopati Nedenleri

Köpeklerde lenfadenopatinin belli başlı bazı nedenleri vardır. Birçok farklı bakteriyel, viral ya da mantar enfeksiyon lenf düğümlerinin büyümesine yol açar. Bu büyüme lenf düğümlerinin genel bir enfeksiyon tepkisi olabildiği gibi lenf düğümlerinin kendisinde kök salan ve uzun süreli iltihaplanmaya yol açan bir enfeksiyon da olabilir. Bu tür enfeksiyonlara lenfadenit adı verilir. Enfeksiyon dışında alerjik reaksiyon ve otoimmün hastalıkları da lenfadenopatiye yol açar. Son olarak lenfoma ya da lenfosarkom, lenfokistik lösemi ya da başka bir kanserin lenf düğümlerine metastaz yapması da lenfadenopatiye yol açabilir. 

Lenfadenopati Teşhis ve Tedavi Yöntemleri

Lenfadenopati teşhisi için ilk olarak fiziki muayene gerekmektedir. Bu muayene esasında veteriner hekim köpeğin lenf bezlerini kontrol eder. Neoplastik bir durum nedeniyle genişleyen lenf düğümleri genelde ağrısız ve serttir. Ancak lenfadenit varsa ve lenf düğümleri iltihaplıysa düğümler çevredeki bölgeden daha hassas ve daha sıcak olabilir. 

Göğüs ve karın röntgenleri ya da ultrason iç lenf düğümlerinde meydana gelen genişlemeyi gösterebilir. Lenfadenopatinin diğer sistemik hastalıklara benzer belirtileri olması nedeniyle farklı tahliller de istenebilmektedir. Öte yandan lenfadenopatinin nedenine bağlı olarak vücut bir enfeksiyonla savaştığı için kan tahlilinde yüksek seviyelerde beyaz kan hücresi görülebilir. Bu durum aynı alerjik reaksiyonlar ve otoimmün tepkiler için de geçerli olabilir. Lösemi ya da lenfoma gibi kanser durumlarında kan testinde anormal beyaz kan hücreleri görülebilir. Ancak bu enfeksiyon durumundaki kadar yüksek değildir. 

Lenfadenopati’nin nedenini bulmanın en etkili yöntemi biyopsi ile alınan doku örneğinin incelenmesidir. Çok küçük bir iğne ile örnek alınır. Köpekte ortaya çıkan belirtilerin ve lenfadenopatinin altında yatan durumun tam olarak anlaşılabilmesi için bazı durumlarda lenf düğümünün tamamının çıkarılması gerekebilmektedir. 

Tedavi Yöntemi

Lenfadenopati tedavisi hastalığın altında yatan nedene bağlı olarak değişiklik gösterir. Bakteriyel ya da mantar enfeksiyonlarında antibiyotik ya da mantar önleyici ilaç tedavisi tercih edilir. Alerjik reaksiyon kaynaklı lenfadenopati durumunda ise reaksiyona neden olan alerjen tanımlanmaya çalışılır ancak bu durum genellikle zordur. Bilinmeyen alerjik reaksiyonlar ya da otoimmün tepkiler, iltihaplanmayı azaltmak için ilaçla tedavi edilir. 

Lenfoma için kemoterapi ilaçlarının kullanımı yaygın tercih edilen tedavi yöntemidir. Tedavi edilmeyen köpeklerin sağlık durumu çok hızlı bir şekilde kötüleşir ve can kaybına neden olur. Lenfositik lösemi ayrıca oral yolla ya da intravenöz kemoterapi ilaçları ile tedavi edilebilir. Lenf düğümlerini metastaz yoluyla etkileyen diğer kanserlerin genellikle cerrahi olarak çıkarılması gerekmektedir. Ardından vücutta hiç tümör kalmadığından emin olmak için kemoterapi ya da radyasyon tedavisi uygulanabilir.