Köpeklerde Kök Hücre Tedavisi

Kök hücre, hücre bölünmesi yoluyla kendisini yenileyebilen ve vücuttaki tüm hücrelere dönüşebilme özelliğine sahip olan bir hücre türüdür. Kök hücreler belirli koşullar altında herhangi bir doku ya da organ hücresi hâline gelebilir, hasar görmüş ya da artık işlevini kaybetmiş hücrelerin yerini alarak iyileşme sağlayabilir. Bu hücreler kısaca vücutta ihtiyaç duyulan hücrelere dönüşebilen hücreler olarak tanımlanabilir. 

Kök hücre tedavisi, artrit ya da bağ doku yaralanması gibi çeşitli problemler yüzünden hasar gören dokuların iyileşmesi için vücuda kök hücre sağlama işlemidir. Vücudun iyileşmesini ve yaralanmış dokuların tekrar eski işlevine dönmesini sağladığı için canlandırıcı tedavi yöntemi olarak kabul edilir. 

Embriyonik ve yetişkin kök hücre olmak üzere iki farklı kök hücre türü vardır. Yetişkin kök hücreler kemik iliği ya da adipoz doku da dâhil olmak üzere köpeğin bütün dokularında yer alır. Yetişkin kök hücreler organların ya da dokuların belirli bir hücresine dönüşerek onları tamir eder ve yeniler. Kök hücreler kan damarına, kemiğe, kalp hücresine, kıkırdağa, yağa, bağ dokuya, karaciğer dokusuna, kas dokusuna, sinir hücresine ya da tendona dönüşebilir. 

Kök Hücre Tedavisi Nasıl Uygulanır?

Kök hücre tedavisi iki aşamalı bir işlemdir. İlk olarak köpekten kök hücreler toplanır. Sonrasında ise özel bir işlemden geçirilen kök hücreler hasarlı dokuyu tamir etmeleri ve yenilemeleri için köpeğe geri transfer edilir. 

Kök hücre hasadı genel anestezi altında gerçekleştirilir. Hücreler genellikle köpeğin omuz kısmında bulunan yağ dokusundan özel bir iğneyle alınır. Daha sonra kök hücrelerin alındığı açıklık bir bandajla kapatılır. Bu işlem ortalama 30 - 60 dakika kadar sürer. Toplanan kök hücreler laboratuvara gönderilerek burada stromal vasküler fraksiyon adı verilen bir karışım oluşturulur. Yaklaşık 48 saat içerisinde kök hücreler transfere hazır hâle gelir. Elde edilen kök hücreler problemli bölgeye enjekte edilir. 

Her ne kadar yaşanan probleme bağlı olarak değişiklik gösterse de kök hücre tedavisi birkaç ay boyunca tekrar edilir. Hücreler köpeğin kendi hücreleri olduğu için herhangi bir komplikasyon oluşma riski yoktur. 

Kök Hücre Tedavisinin Etkisi

Yapılan araştırmalara göre köpek sahiplerinin %80’i kök hücre tedavisinin etkili olduğunu düşünmektedir. Yaşa bağlı meydana gelen eklem problemleri köpekler arasında yaygın görülen bir sorundur. Bu problemler zaman geçtikçe ilerler ve daha kötü hâle gelir. Kök hücre tedavisi bu noktada önemli bir tedavi yöntemidir. 

Dejeneratif eklem problemlerinde kök hücre tedavisine alternatif olarak ameliyat ve anti-inflamatuar ilaç tedavisi de uygulanabilir. Ancak ilaç tedavisinde başarı şansı oldukça kısıtlıdır. Bu ilaçlar hastalığın tedavi edilmesini sağlamaz, yalnızca ilerlemesini yavaşlatır. Ameliyat ise köpek için birçok açıdan farklı riskler taşır. Öte yandan kök hücre tedavisinde çok az bir müdahale ile yüksek başarı elde edilebilmesi mümkündür. 

İyileşme Dönemi

Kök hücre hasadı minimal invaziv bir yöntemdir. Ancak işlem sırasında genel anestezi kullanıldığı için köpeğin bir gece veteriner kliniğinde kalması gerekebilir. Köpek eve geldiğinde ise birkaç gün işlemin yapıldığı bölgeye dikkat edilmelidir. 

Tedavinin iyileşme süreci ise köpeğin problemine bağlı olarak değişiklik gösterir. Genel olarak 30 günlük süreçte gözle görülür bir iyileşme elde etmek mümkündür. Kök hücre tedavisi sonrasındaki birkaç aylık süreçte köpeğin eklem sağlığında belirgin iyileşmeler elde edilebilir. Buna bağlı olarak birçok köpeğin aktivite seviyesi ciddi biçimde artar. 

Kök hücre tedavisiyle her ne kadar etkili sonuçlar alınabilse de bu tedavinin başarı oranı yüzde yüz değildir. Özellikle eklem dejenerasyonu ileri seviyede olan köpekler başta olmak üzere bazı tedavilerde istenilen seviyede iyileşme elde edilemediği de görülebilmektedir.