Köpeklerde Hamilelik: Süresi, Evreleri, Belirtileri ve Nasıl Anlaşılır?

Köpeklerde gebelik dikkatle takip edilmesi gereken ve sonunda da neşeli anlara tanıklık edilen bir süreçtir. Hamile köpeklerin döneme özgü ihtiyaçlarının bilinmesi hem kendi sağlıklarının korunması hem de dünyaya sağlıklı yavrular getirebilmeleri için oldukça önemlidir. Köpek gebelik süresi ırklar doğrultusunda değişiklik gösterebilse de genellikle 62-64 gün aralığında sürer ve bu dönem dostlarımızın gerek fizyolojik gerekse psikolojik anlamda zorlanabilecekleri durumların ortaya çıkmasına neden olabilir. Bu yazımızda köpeklerde hamilelik belirtileri, köpeklerde hamilelik teşhisi ve hamile köpek beslenmesi hakkında bilgi bulabilirsiniz. 

Köpeklerde Hamilelik Belirtileri

Hamile köpek belirtileri gebeliğin farklı evrelerinde değişiklik gösterebilir. Bu nedenle köpeklerde erken dönem hamilelik belirtilerinin ve köpeklerde geç dönem hamilelik belirtilerinin ayrı ayrı incelenmesi daha doğru olacaktır; bu şekilde köpek gebelik süresi boyunca hem belirtiler daha net gözlemlenebilir hem de ihtiyaçlar eksiksiz şekilde karşılanabilir.

Köpeklerde Erken Hamilelik Belirtileri ve Köpeklerde Hamilelik Teşhisi

İlk birkaç haftalık süreçte belli olabilecek kadar bir değişim fark edilemeyebilir, az miktarda kilo alınsa da gebelik ihtimali düşünülmeyebilir. Gebeliğin 3. ve 4. haftalarına gelindiğinde bazı köpeklerde hormon değişimlerine bağlı olarak sabah bulantılarına rastlanılabilir. Hamile köpekler bu dönemde yorgunluk belirtileri göstermeye başlayabilir, normale göre iştahlarında azalma görülebilir ve bazı hamile köpekler kusma eğilimi gösterebilir. Kusma sorunu yaşayanların öğünleri küçültülmesi, öğün sıklıkları artırılmalıdır. Bu dönemde köpeklerde saydam yapıda vajinal akıntı da oluşabilir.

Köpeklerin hamile olduğundan şüphelenilirse veteriner hekim ziyaretlerine gidilmesi önemlidir. Köpek hamile testi ev ortamında yapılamayacağı için uzmanlara danışmak gerekir. Planlı çiftleştirmelerden sonraki 2 ve 3 haftalık süreçte köpekler veteriner hekim ziyaretlerine götürülüp prenatal muayenelerinin tamamlanması önerilir. Köpeklerde hamilelik teşhis edilmesi halinde bu süreçte uygun beslenme planı ve genel sağlık muayenelerinin tamamlanmasının ardından gerek görülmesi halinde tedavi süreçleri başlatılır. 

Veteriner ziyareti sırasında yavruların ultrason ile güvenli bir şekilde görüntülenmesi mümkündür. Gebeliğin dördüncü haftasında ses dalgaları kullanılarak hamile köpek rahmi görüntülenebilir. Alternatif olarak hamile köpeklerde relaxin hormon seviyesi yükseldiği için hormon değerlerinin ölçümlenmesi adına kan testleri de yapılabilir. Çiftleşmeden 6 hafta kadar sonra gebe ve gebe olmayan köpekler arasında relaksin düzeyinde önemli farklar ortaya çıkar. Gebe köpeklerde 3.5 ng/ml olan değer gebe olmayan köpeklerde 0.5 ng/ml’nin altındadır. Hormonlardaki değişimin belirlenmesi ile gebelik teşhisi kolaylıkla yapılabilir.

Veteriner ziyaretleri gebeliğin ilk dört haftasında gerçekleşmediyse bu süreçten sonra veteriner hekimlerin hamile köpeğin karnını muayene ettiklerinde gebeliği doğrulayabilecekleri söylenebilir. Ancak bu doğrulama işleminin, gebeliğin 28. – 35. Günleri arasında yalnızca uzman veteriner hekimler tarafından yapılması gerekir. Karın bölgesine sert bir şekilde dokunmak yavrulara zarar verebilir.

Köpeklerde Geç Hamilelik Belirtileri ve Köpeklerde Gebelik Takibi

Hamile köpekler ikinci ayda daha belirgin değişimler yaşarlar. Kilo alırlar, iştahları fark edilir ölçüde artar, idrar ihtiyaçlarında artış gözlemlenir ve erken dönemde de karşılaşılan vajinal akıntıları devam eder. Gebeliğin 40. gününden itibaren hamile köpeklerin meme uçları koyulaşmaya ve büyümeye başlar. Doğumun giderek yaklaşması ile birlikte memelerinde de hacim artışı görülür ve kimi zaman süt gibi bir sıvı damlaması söz konusu olabilir. Köpeklerde gebelik teşhis edildikten sonra veteriner hekimler bu dönem için yeniden randevuya gelinmesini isteyebilir; yavruların kemik gelişimlerinin takip edilmesi ve yavru sayısının belirlenmesi adına görüntüleme yöntemlerine başvurulabilir. 

Zaman geçtikçe köpeklerin karınları giderek büyür ve hareket seviyeleri düşer. Gebeliğin son 2 haftalık döneminde yavruların karın içerisindeki hareketleri gözlemlenebilir. Son veteriner hekim kontrollerinin de bu süreçte yapılması gerekir. Böylece doğum kanalından yavruların kolay bir şekilde geçip geçemeyeceğine dair soru işaretleri ortadan kaldırılabilir. Doğum kanalı yavruların geçişi için fazla darsa ya da yavrular fazla büyükse sezaryen planlaması yapılır. 

Hamile Köpek Davranışları 

Hamile köpek belirtileri köpekten köpeğe değişiklik gösterebilir. Hamile köpek davranışları kimi zaman öngörülmesi zor olsa da gebelik döneminde köpeklerin her zamankinden sevgi dolu olabildikleri, huzursuzlanabildikleri ve yuvalarını oluşturmaya yönelik davranışlar sergiledikleri söylenebilir.

Hamile köpekler odak sorunları yaşayabilirler. Her zaman sakinliği ile tanınan köpekler aşırı derecede hareketli halleri ile dikkat çekebilirler. Gebeliğin ilerlemesi ile birlikte huysuzlanmaları, kızgınlaşmaları ve sabırsız davranışlar göstermeleri de mümkündür. Aynı süreçte yuva olarak benimseyecekleri güvenli ve rahatsız edilmeyecekleri yer keşiflerine de başlayabilirler. Köpeklerde gebelik sürecinde yaşanabilen davranış değişiklikleri karşısında anlayışlı davranılması gerekir, böylelikle yaşadıkları fizyolojik ve psikolojik değişimlere daha kolay adapte olmaları sağlanabilir. 

Hamile Köpek Beslenmesi

Köpekler yaşlarına, ırklarına ve aktivite düzeylerine özel formüle edilen mamalarla beslenmelidir. Hayatlarını tüm evrelerinde sağlıklı ve dengeli beslenmeleri gereken dostlarımız için gebelik döneminde beslenme her zamankinden dikkatle planlanmalıdır. Hamile köpek beslenmesi sırasında günlük olarak daha fazla kaloriye ve besine ihtiyaç duydukları göz ardı edilmemeli, kaliteli yavru köpek mamaları ile beslenmeleri önerilmektedir. Yavru köpek maması kategorimizi buradan ziyaret edebilir, ürün içeriklerini inceleyerek hamile köpeğiniz için en doğru seçimi yapabilirsiniz. Hamileliğin yarısına gelindiğinde günlük kalori alımı yaklaşık iki katına çıkarılmalıdır. Emzirme döneminde de bu diyetin devam ettirilmesi önerilir. Köpekler hamilelik dönemine uygun kaliteli mamalar tükettiklerinde genellikle özel bir vitamin veya mineral takviyesine ihtiyaç duymazlar. Ancak her köpeğin gereksinimi farklı olabilir. Hem kendi sağlıklarının hem de yavrularının sağlıklarının korunması adına takviye kullanmaları gerektiğinde veteriner hekimlerin önerilerine uyum sağlanmalıdır.

Köpek Hamileliği Ne Kadar Sürer?

Köpeklerde hamilelik yaklaşık 62-64 gün boyunca devam eder. Bu süre ortalama süredir, köpeklerin ırkları ve yavru sayısı köpek gebelik süresi için farklılığa neden olabilir. Köpeklerde doğum zamanını tahmin etmek çok mümkün değildir, bunun temel nedeni çiftleşme zamanı ile gebeliğin başlangıcının her zaman örtüşmemesidir.