Köpekler Ne Kadar Uzaktan Koku Alabilirler?

Köpeklerin koku alma duyuları insanlara mucizevi görünecek kadar gelişmiştir. Henüz eve gelmeden sahiplerinin kokularını alabilir, çok uzun mesafelerden bile kapıda onları karşılamaya hazır bekleyebilirler. Kayıp kişilerin izini sürebilir, hatta doğru bir eğitimle insanlarda bir hastalık olduğunu bile anlayabilirler. Gösterdikleri bu yetenekler karşısında meraklanmamak elde değildir. Tüylü dostlarımızın koku alma duyuları hakkında daha fazlasını ve “Köpekler ne kadar uzaktan koku alabilirler?” sorusunun yanıtını yazımızın devamında bulabilirsiniz.

Köpeklerin Güçlü Koku Alma Yeteneği ve Burun Anatomisi

Köpeklerin beyninin yaklaşık %40’ı koku almaya ayrılmış durumda. İnsanlarda yaklaşık 6 milyon koku alma reseptörü bulunurken bu sayı köpeklerde 100 ila 300 milyon arasında değişiyor. Her köpekte bulunan koku alma reseptörü sayısı aynı değil. Bir köpekte ne kadar koku alma reseptörü olduğu ırktan ırka değişiklik gösterebiliyor. Büyük köpekler, küçük köpeklere kıyasla daha güçlü bir koku alma duyusuna sahipler. En iyi koku alma duyusuna sahip olan köpeklerin bir kısmı şöyle listelenebilir:

• Alman Çoban Köpeği
• Bloodhound
• Beagle
• Dachshund
• Harrier
• Golden Retriever
• Labrador Retriever
• Basset Hound

Irkın yanı sıra köpeklerin sağlık durumu, yaşları ve beslenmeleri de koku alma duyuları üzerinde etkilidir. Diş eti enfeksiyonu gibi bir sağlık sorunu, ileri yaş ve doğru beslenmemeleri yüzünden koku alma yetenekleri olumsuz etkilenebilir. Köpeklerin yaşlanması ve duyularının körelmesi doğal bir süreç olsa da diğer sorunları yaşamamaları için düzenli veteriner hekim kontrollerini atlamamaya dikkat edebilir ve köpeklerin dengeli, tam bir şekilde beslenmesini sağlayabilirsiniz. İçerikleri köpeklerin yaş, ırk ve kısırlaştırma durumları göz önünde bulundurularak hazırlanan tam ve dengeli köpek mamalarını buraya tıklayarak inceleyebilirsiniz.

Uzaktaki Kokuları Algılama Kapasiteleri ve Sınırları

İdeal koşullar sağlandığında köpekler yaklaşık 20 km’ye kadar uzaktaki kokuları alabilirler. İnsanların yalnızca 2 m’ye kadar koku alabildiği düşünüldüğünde bu mesafenin büyüklüğü daha dikkat çekici hâle geliyor. Ayrıca nefes ve koku alma için ayrı kanallara sahip olan köpeklerin burnu kokuların geldiği yönü hassas ve kolay bir şekilde de algılayabiliyor. Ancak köpeklerin ne kadar uzaktaki kokuları algılayabileceği çevresel şartlara da bağlı olarak farklılaşabiliyor. Hava sıcaklığının yüksek olduğu bir günde kokular daha uzak mesafelere ulaşabiliyor. Soğuk havalarda kokular yere daha yakın oluyor. Rüzgâr, estiği doğrultuya bağlı olarak kokuyu köpeğe ya da köpekten uzağa taşıyabiliyor.

Köpeklerin yerin altındaki kokuları alma yetenekleri de atlanmamalı. Bazı köpekler, aldıkları eğitimin de yardımıyla yerin yaklaşık 12 metre kadar altına gömülü olan nesneleri bulabiliyorlar. Suyun altında da benzer etkileyicilikte bir performans sergileyen köpekler de var. Bir kadavra köpeği, su yüzeyinin 22 metre altındaki insan kalıntılarının kokusunu alabilmişti.

Her köpeğin insanlara göre çok gelişmiş bir koku alma duyusu olsa da eğitim ile yetenekleri daha da ilerletilebilir. Onunla oyun oynayarak köpeğinizin kokularla olan ilişkisini derinleştirebilirsiniz. Örneğin ödül mamasını köpeğinize koklatarak evin içerisinde saklayabilir, köpeğinizin ödül mamasını aramasına izin verebilirsiniz. Köpeklerin sağlığını desteklemek ve onlara lezzetli bir deneyim sunmak için üretilmiş ödül mamalarına buradan ulaşabilirsiniz.

Köpeklerde Koku Alma Yeteneğinin Kullanım Alanları

Köpeklerde koku alma duyusu çevreyi keşfetmeye ve diğer canlılarla iletişim kurmaya yardımcı olur. Bir haftadan daha eski kokuları alabilen köpekler, çevreyi koklayarak o bölgeden daha önce başka hangi hayvanların yaklaşık olarak ne zaman geçtiğini tespit edebilirler. Sahip oldukları bu anatomik üstünlük köpeklerin hayatta kalmalarını ve aynı zamanda hayatlarının en önemli dönemlerinden olan yavrulukta anneleri ile bir arada olmalarını da sağlar.

Yavru köpekler annelerini kokularıyla bulurlar. Annelerinin sütünün kendine has kokusu, annelerini diğer yavru emziren köpeklerden ayırmalarına yardımcı olur. Bir köpek diğerini kokladığında o köpeğin sağlık durumu, ruh hali ve cinsiyeti hakkında da bilgiye ulaşır. Ayrıca köpeğin daha önce nerelerde bulunduğunu ve ne yediğini öğrenebilir. Benzer bir durum insanlarla olan iletişimlerinde de geçerlidir. Bir köpek bir insanı kokladığında o insanın evcil hayvanı olup olmadığını ya da ne yediğinizi bilebilir. 

Köpeklerin koku alma duyusu insanlar için de son derecede faydalıdır. Örneğin köpekler bir parmak izinden o parmak izinin sahibine dair koku izine ulaşabilirler. Her insanın onlar için farklı kokması, kokulardan insanları ayırt edebilmelerini sağlar. Ayrıca eğitimleri doğrultusunda belirli kokulara karşı tepki vermeleri sağlanabilir. Bu özellikleri onların kolluk kuvvetleri tarafından eğitilmesinin ve çeşitli görevlerde kullanılmasının ardındaki nedenlerden biridir. Elbette köpeklerin en yakın dostları olan insanlar için yaptıkları yalnızca bununla sınırlı değil. 

Yangın, sel ve deprem gibi doğal afetlerde mahsur kalan insanları bulmada kritik bir rol üstlenebilirler. Köpekler insanlarda bir sağlık sorunu olup olmadığını anlayabilirler. Bir kişinin nöbet geçirmek üzere olduğu ya da kan şekerinin düştüğü gibi tıbbi durumları kokular aracılığıyla anlayabilirler. Hatta özel olarak eğitildilerse belirli kanser türlerini diğerlerinden ayırabilirler. Köpeklerin COVID-19’u tespit etmesi bile mümkündür. Köpeklerin koku alma duyularının bu avantajı, belirli hastalıklara sahip olan kişilere destek vermeleri için eğitilmelerine imkân tanır.