Köpekler İnsanların Stresli Olduğunu Anlar mı?

Köpekler İnsanların Stresli Olduğunu Anlar mı?

02.10.2022 Deniz Öz


Köpekler binlerce yıldır insanların en yakın dostları olmaları ile bilinirler. Bu değerli ilişkinin çok güçlü bağlar kurulmasını sağladığı da doğruluğu kanıtlanmış yüzlerce olay ile şüpheye yer bırakmayacak şekilde biliniyor. Peki patili dostlarımız birlikte yaşadıkları insanların streslerini hissedebiliyor mu? Son dönemlerde yapılan araştırmalara göre bu sorunun yanıtı "evet" olarak verilmektedir. “Köpekler insanların stresini nasıl hissediyor?”, “sahibinin stresli olduğunu fark eden bir köpek nasıl davranıyor?” tüm bu soruların yanıtları yazımızda. 

kıyafet koklayan köpek

Köpekler Koku Yolu ile Stres Algılayabiliyor 

Uzun zamandır köpeklerin aşırı olarak kabul edilen duyguları koku yolu ile algılayabildikleri düşünülüyordu. Uzun süredir köpeklerin çok güçlü duyguları kokuyla algılayabildiği düşünülmektedir. Belfast’ta bulunan Queen Üniversitesinde yapılan araştırma köpeklerin burnunun ne derece güçlü olduğunu gösteriyor. Yapılan araştırmaya göre ani stres değişiklikleri insan terinde ve nefesinde bulunan bileşikleri değiştiriyor. Yapılan deneyde köpeklere gönüllü insanlardan alınan ter örnekleri sunuluyor. Her gönüllüden zorlu bir matematik sorusu sorulmadan önce ve sonra iki örnek alındı. Deneye katılan köpekler 36 kişiden alınan bu örneklerden hangisinin sorudan önce hangisinin sorudan sonra alındığını %90 başarı oranıyla tespit etti. Bu da insanların en yakın dostu olarak kabul edilen köpeklerin ne kadar sıra dışı yetenekleri olduğunu gösteriyor. 

Köpeklerin güçlü koku alma duyusunu sayılarla ifade etmek köpeklerin koku ile fark edebileceklerini daha derinlemesine düşünmeye yardımcı olur. Bir insanın yaklaşık 12 milyon koku alıcısı var. Köpeklerde ise insanların en az 50 katı yani 600 milyon koku alıcısı olduğu biliniyor. Yapılan bir başka araştırmada köpeklerin korku filmi izleyen insanlar ile komedi filmi izleyen insanları ayırabildiklerini gösteriyor.  

Bu araştırma köpeklerin koku duyuları ile stresi anlayabildiğini kanıtlasa da köpeklerin insanların stresine dair bir empati geliştirilip geliştirmediklerini kanıtlamıyor. Ancak yapılan başka bir araştırmada köpeklerin stres seviyeleri ile sahiplerinin stres seviyeleri arasında önemli bir senkronizasyon olduğunu söylemek mümkün. 

sahibinin omzundan çevresine şaşkınlıkla bakan köpek

Köpeğinizin Stres Kaynağı Siz Olabilirsiniz

İsveç’te Linköping Üniversitesinde yapılan bir çalışmada köpeklerin sahip oldukları stresin büyük bir kaynağının sahipleri olduğu fark edilmiş. Yapılan araştırmada elde edilen sonuç köpeklerin sahiplerinin stres seviyelerini yansıtması olmuş. Scientific Reports adlı bilimsel makalelerin yayımlandığı bir dergide çıkan araştırmaya sahipleri kadın olan 25 Border Collie ve 33 Shetland Çoban Köpeği katılmış. 

Bu araştırmada öncelikli olarak köpek sahipleri kendi kişilik özellikleri ile ilgili soruları yanıtlamış. Sonrasında ise köpek sahipleri benzer bir kişilik antenini de köpekler için yanıtlamışlar. Araştırma sürecinde stres göstergesi olarak stres hormonu kortizolun saçtaki konsantrasyonuna bakılmış. Yaz dönemi ve kış dönemi olmak üzere iki kere kortizon seviyelerine bakıldıktan sonra ortaya çıkan sonuç ise oldukça şaşırtıcı. Sahiplerin ve köpeklerin kortizon seviyeleri arasında bir senkronizasyon olduğu görülmüş. 

Bu da köpek sahiplerinin köpeklerinin davranışlarını incelerken kendi ruh hallerini de göz önünde bulundurmalarının bir gereklilik olduğunu gösteriyor. Stres tüm canlılarda olduğu gibi köpeklerde de çeşitli sorunların gündeme gelmesine neden olabilir. Bir köpeğin stresli olduğunu anlamak için davranışlarını gözlemlemek yeterlidir. 

Köpeklerde stres belirtileri;

  • Saldırganlık, 
  • Hızlı nefes alıp verme, 
  • Aşırı havlama, 
  • Tuvalet alışkanlıklarının değişmesi,
  • Hızlı hareket etme olarak ifade edilebilir. 

Köpeklerde stresin ortaya çıkmasının pek çok nedeni olabilir. Ayrılık, korku, yaşlanma, rutinde büyük değişimler, sevilen insanın ya da evcil arkadaşın kaybedilmesi gibi pek çok farklı durum köpeklerde stres kaynağıdır. Yapılan araştırmalara göre bu kaynaklara köpek sahibinin stres seviyesi de eklenebilir. 

Köpeklerin stres nedenine bağlı olarak tedavi planlamaları değişebilir. Bazı durumlarda köpek ile daha çok ilgilenmek ve köpeğin yalnız olmadığını hissetmesini sağlamak yeterliyken bazı durumlarda sakinleştirici ilaçlar kullanılabilir.

 


Deniz Öz fotoğrafı
Deniz Öz

Evcil hayvan sağlığı ve ürünleri dâhil olmak üzere sağlık, tekstil, gıda, dekorasyon ve kozmetik gibi sektörlerde, Türkiye ve dünya genelinde marka bilinirliği yüksek firmalar için içerik üretimi gerçekleştiren Deniz Öz, sosyal medya içerik stratejisi alanında da uzmanlaşmıştır. 2020 yılından bu yana Petlebi.com blog sayfası için düzenli olarak içerik üretmektedir.