Kedim Aniden Durgunlaştı, Ne Yapmalıyım?

Kedilerin aniden durgunlaşması, kedi sahipleri için oldukça endişe verici olabilir. Kediler genellikle hastalık belirtilerini gizlemede ustadır. Ani davranış değişiklikleri, ciddi bir sağlık sorununun belirtisi olarak meydana gelebilir. Kedinizin durgunlaşmasının ardındaki olası sebepleri bilmek ve doğru adımları atmak, kedinizin sağlığını korumanın en iyi yoludur. Bu yazımızda kedilerde durgunlaşmaya neden olabilecek durumları detaylı olarak ele alacağız.

Kedilerin Durgunlaşmasının Yaygın Sebepleri

Kedinizin davranışlarındaki ani değişiklikler, çeşitli sağlık sorunlarından veya çevresel faktörlerden kaynaklanabilir. Kediler strese, hastalıklara veya dış parazitlere karşı çok hassas olabilirler. İşte kedinizin durgunlaşmasına yol açabilecek yaygın nedenler:

Stres Faktörleri

Kediler çevresel değişikliklere ve günlük rutinlerindeki farklılıklara karşı son derece duyarlıdır. Taşınma, evde yeni bir evcil hayvanın varlığı, bir aile üyesinin kaybı gibi durumlar kedilerde stres yaratabilir. Kediniz bu tür stresli durumlarda durgunlaşabilir, iştahını kaybedebilir veya normalde severek yaptığı aktivitelerden uzaklaşabilir.

Kedinizin stres altında olduğunu anlamak için davranışlarını dikkatlice gözlemlemelisiniz. Strese bağlı olarak durgunlaşan bir kedi, saklanma eğiliminde olabilir veya oyun oynamak istemeyebilir. Kedinizin kendini daha güvende hissetmesi için evde daha sakin ve rahat bir ortamı olmasını sağlamak stresi azaltmaya yardımcı olabilir. Kedilerde stresi azaltmak için özel olarak formüle edilen takviyeleri kullanarak taşınma veya veteriner hekim ziyareti gibi planlı süreçlerde kedinizin stres seviyesini azaltmaya yardımcı olabilirsiniz. 

Hastalıklar ve Enfeksiyonlar

Kedinizin aniden durgunlaşmasının ardında çeşitli hastalıklar ve enfeksiyonlar yatabilir. Bağışıklık sistemi, sindirim sorunları veya ciddi enfeksiyonlar kedilerde enerji kaybına yol açabilir. İşte en yaygın hastalıklardan bazıları:

FIV (Feline Immunodeficiency Virus) ve Etkileri

FIV, kedilerde bağışıklık sistemini zayıflatan ve diğer enfeksiyonlara karşı onları savunmasız bırakan bir virüstür. Hastalık ilk aşamalarında belirti göstermeyebilir ancak hastalığın ilerleyen dönemlerde enerji kaybı, iştahsızlık ve durgunluk gibi belirtilerle karşılaşabilirsiniz. FIV olan kedilerin bağışıklık sistemi zayıfladığı için sürekli veteriner hekim kontrolü altında tutulması gerekir.

Feline Leukemia Virus (FeLV) ve Kedilerde Hâlsizlik

FeLV, kedilerde kansere ve diğer ciddi sağlık sorunlarına neden olan bir virüstür. FeLV enfeksiyonu taşıyan kedilerde hâlsizlik, iştah kaybı ve genel durgunluk yaygın görülen belirtiler arasındadır. FeLV, kedilerin bağışıklık sistemini baskılayarak enfeksiyonlara karşı savunmasız hâle getirir. Bu durumda kedinizin enerjisinin düştüğünü fark ederseniz veteriner hekiminizle görüşmeniz kritik öneme sahiptir.

Anemi

Kedilerde anemi, kırmızı kan hücrelerinin yetersizliği ile ortaya çıkar ve bu durum ciddi enerji kaybına yol açabilir. Anemi genellikle böbrek hastalıkları veya kemik iliği sorunları gibi kronik hastalıklardan kaynaklanır. Durgunlaşan bir kedi kansızlık sorunu yaşıyor olabilir. Veteriner hekiminiz kan testleriyle bu durumu hızlıca teşhis edebilir.

Kronik Böbrek Hastalığı

Kedilerde böbrek hastalıkları, özellikle yaşlı kedilerde yaygın olarak görülen sağlık sorunlarından biridir. Kedilerde böbrek yetmezliği, kedinizin vücudundaki toksinlerin yeterince atılamamasına yol açar. Toksinlerin vücuttan atılamaması halsizlik, iştahsızlık gibi semptomlara neden olur. Kronik böbrek hastalığı, zamanla kedinizin genel durumunu kötüleştirir ve durgunluk kaçınılmaz hâle gelir.

Feline İdiyopatik Sistit (FIC)

Feline idiyopatik sistit (FIC), idrar yolu problemleri ve stresin bir kombinasyonu olarak kedilerde görülür. İdrar yaparken zorlanma, hâlsizlik ve iştah kaybı gibi belirtilerle kendini gösterir. Bu tür idrar yolu sorunları, kedinizin ciddi anlamda stres altında olduğuna işaret edebilir.

Pankreatit

Pankreasın iltihaplanması olarak bilinen pankreatit kedinizde iştahsızlık, kusma ve durgunluk gibi belirtilerle kendini gösterir. Sindirim sorunları genellikle kedinin enerji seviyesini düşürerek durgunlaşmasına neden olur. Eğer kedinizde bu belirtileri gözlemliyorsanız, pankreatit olasılığına karşı veteriner hekiminize başvurmanız önemlidir.

Kalp Hastalıkları

Kedilerde kalp rahatsızlıkları genellikle nefes darlığı, hâlsizlik ve genel durgunluk gibi belirtilerle kendini gösterir. Kalp hastalığı olan kediler, fiziksel aktivitelerini sınırlayarak daha az hareket etmeye başlar. Kalp sorunları ciddi bir durum olduğu için veteriner gözetiminde tedavi gerektirir.

Travmaya Bağlı Ağrı

Kediler, yaşadıkları ağrıyı genellikle gizledikleri için ağrıya bağlı belirtilerin fark edilmesi zorlaşır. Kediniz bir kaza geçirdiyse ya da vücudunda bir travma oluştuysa, hareketlerinde belirgin bir azalma görebilirsiniz. Travma geçiren kediler genellikle ağrının yoğunluğuna göre daha az hareket eder ve daha sessiz olurlar.

Sindirim Sorunları

Sindirim sistemi sorunları da kedinizin durgunlaşmasına neden olabilir. Özellikle kabızlık, ishal veya mide rahatsızlıkları kedinizin enerjisini tüketir ve oyun oynamak gibi günlük aktivitelerden uzaklaşmasına yol açar. Sindirim sorunları sıklıkla iştah kaybı ile de kendini gösterebilir, bu durumda kedinizin beslenme alışkanlıklarına dikkat etmek gerekir.

Dış Parazitler

Pireler, keneler ve diğer dış parazitler kedilerde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Parazitler kedinizin kanını emerek yorgunluk ve enerji kaybına neden olur. Bu durum, kedinizin aniden durgunlaşmasına yol açabilir. Parazitler ayrıca kedinizde cilt sorunlarına, kaşıntıya ve diğer sağlık problemlerine sebep olabilir. Parazitlerden korunma için düzenli veteriner hekim kontrolleri ve uygun ilaçlar kullanılması önemlidir.

Kediler Durgunlaştığında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Kedinizin durgunluğunu fark ettiğiniz anda ilk yapmanız gereken, kedinizin genel sağlık durumunu dikkatlice gözlemlemek olacaktır. Kedinizin duruşu, hareketleri ve beslenme alışkanlıkları size önemli ipuçları verebilir.

Vücut Dili Değişimi

Durgunlaşan kedinizin vücut dili, onun nasıl hissettiği hakkında birçok ipucu verebilir. İşte durgunlaşan kedinizin vücut dilinde dikkat etmeniz gerekenler:

Kuyruk Pozisyonu 

Kuyruğu düşük veya sabit duruyorsa kedinizin enerjisiz, stresli ya da rahatsız olduğunu gösterebilir. Normalde kuyrukları aktif olan kediler, durgunlaştıklarında kuyruğunu hareket ettirmeyebilir.

Gözlerin Durumu

Gözleri yarı kapalı veya tamamen kapanmış olabilir. Bu, yorgunluk veya hastalık belirtisi olabilir. Göz bebeklerinde genişleme, acı ya da korku yaşadığının bir göstergesi olabilir.

Kulakların Durumu

Kulakları geriye yatmış veya yanlara dönmüşse, kediniz kendini rahatsız, korkmuş ya da stresli hissediyor olabilir. Kulaklar hiç hareket etmiyorsa, genelde kedinizin çevresine daha az dikkat ettiğini veya ilgisiz olduğunu işaret eder.

Tüyler ve Postür

Tüyler kabarık değilse ve kedinizin tüyleri düz duruyorsa, bu genellikle hâlsizliğin ya da rahatsızlığın bir işareti olabilir. Vücut dili gevşek ya da büzülmüş, yere çok yapışık olabilir. Bu da rahat hissetmediğini veya acı çektiğini gösterebilir.

Nefes Alma 

Normalden daha hızlı ya da yavaş nefes alıyorsa, nefes alırken zorlanma ya da göğsünde hareket fark ediyorsanız, acil bir durum olabilir. Durgunluğa eşlik etse de etmese de nefes alma düzenindeki değişimlerin mutlaka veteriner hekime bildirilmesi gerekir.

Beslenme

Kedinizin iştahında azalma meydana geldiyse bu değişim bir soruna işaret ediyor olabilir. İştahsızlık pek çok sağlık sorununun belirtisi olabileceği gibi stres gibi durumlar sonucunda da ortaya çıkabilir. Durgunluğa eşlik eden iştahsızlık mutlaka dikkatle takip edilmelidir. 

Durgunluğa Eşlik Eden Ciddi Belirtiler 

Nefes Darlığı veya Zorlanma: Kedinizin nefes alırken zorlandığını veya hızla nefes aldığını fark ediyorsanız, bu ciddi bir sorunun işareti olabilir.

Hiç Yememesi veya İçmemesi: Eğer kediniz 24 saatten fazla bir süredir yemek yemiyor ya da su içmiyorsa bunu acil bir durum olarak değerlendirmelisiniz. Özellikle susuzluk çok ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.

Sürekli Kusma veya İshal: Bir gün içinde birden fazla kez kusma meydana geliyorsa veya kedi 24 saati geçen ishal yaşıyorsa mutlaka veteriner hekime danışılmalıdır. İshal ve kusma kedilerde dehidrasyona neden olabilir. Bu durumda hızlı müdahale gerekebilir.

İdrar Yapamama: Kedinizin tuvalet kutusuna gidip idrar yapamaması veya idrar yaparken zorlanması idrar yolu tıkanıklığına işaret edebilir. 

Şiddetli Ağrı Belirtileri: Kedinizin ağrı çektiğini gösteren aşırı miyavlama, dokunmaya tepki verme ya da saklanma gibi belirtiler varsa hemen veteriner hekime götürülmesi gerekir.

Ani Hareket Kısıtlaması veya Koordinasyon Bozukluğu: Kediniz yürümekte zorlanıyorsa, ayakta duramıyorsa ya da dengesiz hareket ediyorsa, bu sinir sistemi ile ilgili bir soruna işaret edebilir.

Aşırı Uyuşukluk ve Tepkisizlik: Kediniz aşırı şekilde uyuyorsa, seslere veya dokunmaya tepki vermiyorsa bu durumda da hemen veteriner hekim müdahalesi gerekebilir.

Kanama veya Ciddi Yaralanma: Herhangi bir travma, kanama ya da açık yara fark ederseniz kedinizi derhal veteriner hekime götürmelisiniz.

Kedilerde Durgunluğu Önlemek İçin Yapılabilecekler

Kedinizin sağlığını korumak ve durgunluk gibi durumların önüne geçmek için düzenli bakım ve kontroller çok önemlidir.

Düzenli Veteriner Kontrolleri: Rutin sağlık kontrolleri ile olası hastalıklar erken teşhis edilebilir ve tedavi edilebilir. Özellikle böbrek hastalıkları ve diyabet gibi durumlar kedilerde durgunluğa yol açabilir​.

Sağlıklı ve Dengeli Beslenme: Kedinizin beslenme düzenini dengeli tutmak çok önemlidir. Kedilerin genel sağlık durumuna ve yaşam evlerine uygun kedi mamaları tüketmesi gerekir. Kediniz için en doğru yaş mamayı seçmek için buraya tıklayabilirsiniz. Kedilerin beslenme rutinine yaş mama eklemek, kedinizin su ihtiyacını karşılamasına yardımcı olur. Böbrek ve idrar yolları hastalıklarını önlemek için bol su içmesini sağlamak da önemlidir​.

Stres Faktörlerini Azaltmak: Kedinizin stresini azaltmak için onun ortamını sakin ve güvenli tutun. Oyun zamanı ve tırmanabileceği alanlar gibi çevresel zenginleştirmeler ekleyerek kedinizin zihinsel ve fiziksel sağlığını destekleyebilirsiniz​.

Düzenli Hareket ve Egzersiz: Kedinizin hareketli kalması için günlük oyun seansları düzenleyin. Hareket, onun fiziksel ve zihinsel sağlığını destekler, enerji seviyesini yüksek tutar​.

Dış Parazitlere Karşı Koruma: Pireler ve diğer dış parazitler kedinizin enerjisini düşürebilir ve durgunluğa neden olabilir. Düzenli olarak parazit önleyici tedaviler uygulamak, kedinizin sağlığını korumak için önemlidir​.

Kedilerde Aniden Görülen Durgunluk ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Kedilerde görülen durgunlaşma beraberinde pek çok soruyu getirir. Kedi sahiplerinin durgunlaşma ile ilgili en çok sorduğu soruları sizler için yanıtladık. 

Kedimin aniden durgunlaşması ne kadar ciddi bir durum?

Kedinizin birkaç gün boyunca durgun kalması, altta yatan bir sağlık sorununa işaret edebilir. Kediler hastalık belirtilerini saklama eğiliminde olduklarından durgunluğa mutlaka dikkat edilmesi gerekir. Eğer durgunluk hâli 48 saatten uzun sürüyorsa veya iştahsızlık gibi ek belirtilerle birleşiyorsa veteriner hekime başvurmalısınız.

Kedimin iştahı azaldı ve daha az hareket ediyor, ne yapmalıyım?

Kedilerde iştah kaybı ve hâlsizlik, genellikle kedinizin bir sağlık sorunu yaşadığının göstergesidir. Kedinizin yemek yememesi, böbrek veya sindirim sorunlarına işaret edebilir. Veteriner hekim kontrolünde gerekli testlerin yapılması, sorunun kaynağını belirlemeye yardımcı olacaktır.

Kedimin sürekli uyuması normal mi? 

Kedilerin gün içinde uzun süre uyuması normaldir. Bir yetişkin kedi günde 12-16 saat uyuyabilir. Ancak, eğer kediniz normalden çok daha fazla uyuyorsa ve diğer aktivitelerine olan ilgisi azaldıysa, bu bir sağlık sorununun belirtisi olabilir. Özellikle iştah kaybı, durgunluk ve kusma gibi belirtiler de varsa, veteriner hekiminize danışmanız gereklidir.

Kedilerde durgunluk varsa ne zaman veteriner hekime götürülmeli?

Kedinizin durgunluğu 48 saat içinde düzelmiyorsa veya iştah kaybı, kusma, ishal gibi ek belirtiler varsa, zaman kaybetmeden veteriner hekime başvurmalısınız. Kedinizin nefes almada zorlanma, sürekli saklanma ya da idrar yapamama gibi belirtiler gösterdiğini fark ederseniz de hemen veteriner hekime danışmalısınız. Bu durumlar acil müdahale gerektirebilir.

Kaynaklar: 

https://www.webmd.com/pets/cats/why-is-my-cat-sad

https://www.webmd.com/pets/cats/features/8-common-cat-problems-how-solve-them

https://wagwalking.com/cat/condition/loss-balance

https://www.battersea.org.uk/pet-advice/cat-care-advice/reducing-your-cats-stress

ttps://www.kinship.com/cat-behavior/clingy-cat

https://www.petmd.com/cat/symptoms/why-my-cat-lethargic

https://bettervet.com/resources/pet-symptoms/lethargy-in-cats

https://wagwalking.com/cat/condition/lethargy

https://www.thesprucepets.com/lethargy-in-cats-7504372

https://www.tricoanimalclinic.com/site/blog/2022/07/30/cat-lethargic

https://www.pdsa.org.uk/pet-help-and-advice/pet-health-hub/symptoms/low-energy-lethargy-in-cats

https://catfriendly.com/signs-symptoms/lethargy/

https://www.petmd.com/general-health/whisker-fatigue-cats-what-it-and-how-help

https://uvhvets.com/blog/low-energy-cat-causes-and-solutions-for-feline-lethargy/

https://www.pdsa.org.uk/pet-help-and-advice/pet-health-hub/symptoms/low-energy-lethargy-in-cats

https://www.trustedhousesitters.com/blog/pets/lethargy-in-cats