Kedilerin Göz Rengi Ne Zaman Belli Olur, Ne Zaman Değişir?

Kedilerin göz rengi incelendiğinde birçoğunun gözlerinin yeşil, sarı, bakır ve kahve tonlarının mükemmel bir karışımını yansıttığı görülecektir. Ancak kedilerin göz renkleri yavruluk döneminde farklıdır. Doğduklarında kedilerin göz rengi mavidir. Bazı kediler doğdukları zaman sahip oldukları mavi gözlerini yetişkinlik döneminde korusalar da bu noktada belirleyici olan unsur irislerinde bulunan melanosit adlı hücrelerdir. Peki yavru kedilerin göz rengi neden ve ne zaman değişir? Bu yazımızda kedilerin göz rengi değişimi hakkında bilinmesi gerekenlere değinecek ve “Kedinin göz rengi ne zaman belli olur?” sorusuna yanıt vereceğiz.

Yavru Kedilerin Göz Renkleri Nasıl ve Ne Zaman Değişir?

Dünyaya ilk geldikleri dönemde yavru kedilerin gözleri henüz tam olarak gelişmemiştir. Aslına bakılırsa bu dönemde kediler yalnızca dokunma ve oldukça iyi olan koku alma duyularına sahiptir. Erken dönemde anneleri tarafından bakılan, anne sütü içen ve çoğunlukla uyuyan kedilerin fizyolojik gelişimleri devam eder. Gözleri zaman içerisinde açıldığında kediler onları çevreleyen dünyayı daha yakından tanımaya hazır hâle gelir. Doğduklarında henüz tam olarak gelişmemiş gözlerini koruyan, niktitant adı verilen zarın çözülmeye başlaması kedilerin iki haftalık oldukları döneme denk gelir. Bu dönemde kedilerin göz rengi pek anlaşılmaz.

Yavru kedilerin gözleri açıldığında renklerinin mavi olduğu gözlemlenir. “Kedilerin doğduklarında gözleri neden mavidir?” sorusunun yanıtı da gözlerinin gelişim sürecinde saklıdır. Göz rengini belirleyen unsurlardan biri olan melanosit hücreleri yeterince geliştiğinde melanin adı verilen renk pigmentleri üretmeye başlar. Kedilerin irislerinde kaç tane melanosit hücresinin bulunduğu ve bu hücrelerin ne kadar melanin ürettiği kedilerin göz rengini, gözlerindeki renklerin yoğunluğunu belirleyecektir.

Melanosit hücreleri melanin üretmeye başladığında, ki bu yaklaşık 6-7 haftalık oldukları döneme denk gelir, kedilerin göz rengi değişmeye başlar. Yetişkinlik sürecindeki göz rengine ulaşmaları yaklaşık 3 ila 6 ay sürecektir. Bazı kedi ırklarının gözlerinde daha az melanosit hücresinin bulunmasına ve melanin üretiminin azlığına bağlı olarak gözleri mavi kalabilir. Himalayan, Birman, Ragdoll, Tonkinese ve Siamese gibi kedi ırkları mavi gözleri ile bilinir. 

Kedilerin Göz Rengini Etkileyen Faktörler Nelerdir?

Kedilerin göz rengi birçok farklı faktörden etkilenebilir. Irkları, yaşları ve genetik yatkınlıkları kedilerin göz renkleri üzerinde belirleyici unsurlardır. Yavru kedilerin gözleri doğdukları zamanda melanin üretiminin olmaması nedeniyle mavidir, gözleri açılıp melanin üretimi başladıktan sonra göz renkleri değişmeye başlar. Bilinmesi gereken, bu değişimin her kedide farklı olabileceği ve bu farklılığın ardında da melanin üretiminden sorumlu melanosit hücrelerinin bulunduğudur. 

Kedilerin Göz Rengi ve Göz Sağlığı Arasındaki İlişki 

Kedilerin göz rengi yavruluk döneminde değişir ve bu değişim normal olarak kabul edilir. Ancak kedilerin kalıcı göz renginde de değişimlerin meydana gelebileceği bilinmektedir. Kalıcı göz rengine kavuşan kedilerin göz renklerinde yaşanan değişimlerin dikkate alınması ve bu konu hakkında veteriner hekimlere danışılması önemlidir. Çeşitli enfeksiyonlar ve göz hastalıkları kedilerin gözlerinin birinin ya da her ikisinin birden değişmesine neden olabilir. Kedilerde göz rengini değiştiren bazı hastalıklar şu şekilde sıralanabilir:

Glokom: Kedilerin gözlerinin iç kısmındaki aköz hümör adı verilen sıvının artması ile karakterize göz hastalığıdır. Primer ya da sekonder olarak ortaya çıkabilir. Göz içi sıvısının artması intraoküler basıncı yükseltir, tedavi edilmezse kedilerde görme kaybına neden olabilir. Gözlerde kızarıklık veya bulutlanma, gözbebeklerinin boyutlarında değişim, gözlerden birinin diğerine oranla büyük olması gibi belirtilere yol açabilir. 

Katarakt: Normal şartlarda saydam bir yapıya sahip olan göz merceği; enflamasyon, travma, kronik hastalıklar, enfeksiyonlar, yetersiz beslenme ve yaşın ilerlemesi gibi farklı nedenlerle opaklaşabilir. Gözlerin tekinde ya da her ikisinde birden oluşan bu göz hastalığı göz renginin donuklaşmasına, iris renginin değişmesine neden olabilir. “Kedilerde Katarakt Hastalığı Hakkında Sık Sorulan Sorular” adlı içeriğimizde konu hakkında detaylı bilgi bulabilirsiniz.

Üveit: İris, damar katmanları ve silier cisimden oluşan üveanın iltihaplanması ile karakterize göz hastalığıdır. Kedi immünyetmezlik virüsü, enfeksiyonlar, yüksek tansiyon ve göze alınan travma gibi farklı nedenlerle ortaya çıkabilir. Üveit, kedilerde göz rengi değişimine neden olabilen bir hastalık olmakla birlikte kedilerde davranış değişikliğine de yol açabilir. Agresyon, parlak ışıktan kaçınma, gözü sürekli kırpma ve üveit gelişen gözü pati ile kapatma kedilerde üveit belirtileri arasında yer alır. “Kedilerde Üveit” adlı içeriğimizde konu hakkında detaylı bilgi bulabilirsiniz.

Yukarıda sayılan göz hastalıkları dışında göz kapağı iltihabı, konjonktüvit ve çeşitli enfeksiyonların da kedilerin göz renginde değişime neden olabileceği unutulmamalıdır. Kedilerin gözlerinde ve/veya göz renginde herhangi bir farklılık gözlemlendiğinde veteriner hekimlerin kontrolüne başvurulması önemlidir. Böylece hem kedilerin yaşam konforunu sürdürmek hem de olası göz hastalıklarının ilerlemesini önleyerek görme kaybı riskini minimize etmek mümkün olabilir.