Kedilerde Raşitizm

Kedilerde raşitizm, kemiğin yoğunluğunu, gücünü ve normal yapılarını kaybetmesi ile karakterize bir kemik hastalığıdır. Beslenme bozukluğu ya da fosfor, kalsiyum ve D vitamini seviyelerinde meydana gelen dengesizlikler sonucunda ortaya çıkabilmektedir. Beslenme bozuklukları, emzirme problemleri, doğuştan gelen rahatsızlıklar, sindirim sistemi hastalıkları ya da parazitler gibi birçok durum kedilerde raşitizme yol açabilmektedir. Raşitizm tanısı ancak detaylı bir muayene ve görüntüleme yöntemlerinden yararlanılarak konabilir. Hastalığın tedavisi ise raşitizmin altında yatan nedene bağlı olarak değişiklik gösterir. 

Raşitizm genellikle kedilerde uygun fosfor ve kalsiyum emilimini düzenleyen D vitamini eksikliğinden kaynaklanan bir kemik rahatsızlığıdır. Kedilerin iskelet sistemini güçlendiren temel besin maddesinin eksik olması ile ortaya çıkar. Sonuç olarak kıkırdak büyümesi artarken kemiklerde hacim kaybı meydana gelir. Hatta kemikler daha yumuşak ve zayıf hale gelir. Raşitizm genellikle yavru kedilerde görülmektedir ve patilerde meydana gelen deformasyon ile fark edilebilir. Raşitizm kedilerde en çok kaburgaları ve uzuv kemiklerini etkiler. 

Kedilerde Raşitizm Nedenleri

Raşitizm her ne kadar yetersiz beslenme ile ilişkilendirilse de aslında hastalığın gelişiminde rol oynayan başka faktörler de bulunmaktadır. Kedilerde en sık görülen raşitizm nedenleri aşağıdaki gibidir.

Yetersiz Emzirme: Bir yavru kedi annesinden erken ayrıldığında, anne yeterince süt üretemeyebilir ya da düşük kalsiyumlu süt üretebilir. Bu nedenle yavru kedi yaşamının ilk haftalarında yeterince anne sütü alamaz ve hastalanabilir. 

Yetersiz Beslenme: D vitamini eksikliği yanlış mama seçiminden kaynaklanabilir. Kedilerde böyle bir eksiklik meydana gelmemesi için ihtiyaçları olan vitamini almaları gerekir. Kandaki fosfor ve kalsiyum miktarının çok fazla ya da çok düşük olması durumunda da görülebilmektedir. 

Hipofosfatemik Raşitizm: Böbreklerde meydana gelen bozukluklar yeniden emilmesi gereken fosfor miktarının düşmesine neden olur ve buna bağlı olarak hipofsofatemik raşitizm gelişebilir. 

Fanconi Sendromu: Böbrek tarafından atılması sonucunda fosfor seviyesinin düşmesiyle ortaya çıkar. 

D-Vitamini Bağımlı Raşitizm Tip-1: Kasidolün, D vitaminin aktif formu olan kalsitriole dönüşmesiyle ortaya çıkan bir durumdur. 

D-Vitamini Bağımlı Raşitizm Tip-2: Kalsitriol reseptöründe görülen bir kusur sonucu meydana gelen kalıtsal bir hastalıktır. 

Paraziter Hastalıklar: Vücuttaki parazitler gelişmek için D vitaminini kullanır. Vücutta parazit yükünün yüksek olması D vitamini eksikliğine neden olabilmektedir. 

Bağırsak Malabsorpsiyonu: Enflamatuar bağırsak hastalığı, bağırsak tümörleri ya da bağırsakta değişikliğe neden olan diğer hastalıklar besinlerin emiliminde de değişikliğe yol açabilmektedir. Bu duruma bağlı olarak D vitamini eksikliği gelişmesi son derece mümkündür. 

Kedilerde Raşitizm Belirtileri

Raşitizm bir kemik hastalığı olduğu için iskelet yapısında meydana gelen hasarı ilk başta görmek pek mümkün olmamaktadır. Kemik üzerindeki lezyonların görüntülenebilmesi için gelişmiş görüntüleme yöntemlerinden yararlanılmaktadır. Raşitizm bir kez geliştiğinde; 

• Omurga eğriliği,
• Radyal diyafizin yanal eğriliği,
• Epifiz kalınlaşması,
• Daha uzun ya da kısa kemikler, 
• Kedinin ağırlığından kaynaklanan X şekilli uzuvlar,
• Vücudun arka kısmında zayıflık,
• Fiziksel güç kaybı
• Kemik deformasyonu, 
• Kostokondral eklem seviyelerinde şişlik, 
• Topallama,
• Rahatsızlık ve ağrı hissi gibi belirtilere yol açmaktadır. 

Teşhis ve Tedavi Yöntemleri

Kedilerde raşitizm teşhisi için detaylı fiziksel muayene ve bunun yanı sıra kemik yapısının gelişmiş görüntüleme yöntemleriyle incelenmesi gerekir. Bazı durumlarda da kan tahlili uygulanabilmektedir. 

Tedavi ise sadece kemiklerde meydana gelen bozuklukları düzeltmeye yönelik değil aynı zamanda hastalık sonucunda ortaya çıkan ağrı ve rahatsızlık hissini de ortadan kaldırmaya yöneliktir. Hastalığın bağırsakta meydana gelen bir rahatsızlık sonucunda ortaya çıkması durumunda ise ilk olarak bağırsak rahatsızlığı tedavi edilir. Beslenme problemi, vitamin ve mineral eksiklikleri sonucu görülen raşitizm tedavisinde ise beslenme değişikliği ve vitamin desteği yer alır. Bu noktada kedilerin her zaman tüm ihtiyaçlarını karşılayan mamalar tüketmesine özen gösterilmelidir. Kedilerin yaşam evrelerine ve sağlık durumlarına özel formüle edilen kedi maması çeşitlerini burayı tıklayarak inceleyebilirsiniz. 

Evden hiç çıkmayan kediler bile parazit kapabilirler ve bu da raşitizme yol açabilir. Böyle bir durumu yaşamamak için kedi her ne kadar evde yaşasa da düzenli bir şekilde aşılarının yapılması gerekmektedir.