Kedilerde Protein Kaybettiren Enteropati
15.09.2022 Veteriner Hekim Tuğba Dağdelen
Kedilerde protein kaybettiren enteropati bağırsaklarda meydana gelen normal protein sentezinin bozulması olarak tanımlanabilir. Yiyecekler sağlıklı bir kedinin midesinde ve bağırsağında protein de dahil olmak üzere vücudun kullanabileceği önemli besinlere parçalanır. Normalde, protein kan dolaşımına dahil edilir. Kan dolaşımına taşınan protein kas inşa etmek ve vücuda yakıt sağlamak amacıyla kullanılmak üzere vücutta taşınır.
PLE olan kedilerde ise protein bağırsak bariyerleri tarafından kan dolaşımına doğru düzgün bir şekilde emilmez ve bu da proteinin vücut tarafından kullanılması yerine elimine edilmesine yol açar. Düzgün tedavi edilmediği takdirde PLE kedinin yetersiz beslenmesine ve hatta ilerleyen durumlarda ne yazık ki hayatına kaybetmesine neden olabilir. Bu nedenle oldukça tehlikeli bir durumdur. Kedinizde PLE olduğunu düşünüyorsanız acilen veteriner hekime muayeneye götürmeniz gerekmektedir.
Kedilerde PLE Belirtileri
Kedilerde PLE belirtileri genelde yavaş yavaş ortaya çıkar ve giderek şiddetlenir. Belirtilerin tamamı proteinin düzgün emilememesinden kaynaklanmaktadır. Protein kaybettiren enteropati belirtileri aşağıdaki gibidir;
- İshal,
- Dışkıda mukus,
- Kilo kaybı,
- Kusma,
- Yorgunluk,
- Hareketsizlik,
- Karnın normal olmayan bir şekilde genişlemesi,
- Ense ve bacakların çevresinde sıvı birikimi.
Kedilerde PLE Nedenleri
Entereopati, bağırsaklarda meydana gelen işlev bozukluğunun genel adıdır. PLE olan kedilerin bağırsak zarlarında genellikle hasara ya da bozukluğa rastlanır. Bir astar görevi gören bu zar protein ve diğer partiküllerin kan akışına dahil olmasına yönelik emilimini sağlar. PLE’ye yol açabilecek bazı hastalıklar ve sağlık problemleri vardır. Bunlardan bazıları;
- Enfeksiyon,
- Kanser,
- Parazit,
- Kalp yetmezliği,
- Lenfanjiektazi,
- İltihabi bağırsak hastalığı,
- Kronik alerji olarak sıralanabilir.
Kedilerde PLE Teşhisi Nasıl Konur?
Kedilerde PLE ve altında yatan neden ancak veteriner hekim tarafından gerçekleştirilecek detaylı bir muayene ile teşhis edilebilmektedir. Muayene sırasında genellikle ilk olarak kalp sorunlarına bakılmaktadır. Olası anormallikleri belirlemek için kedinin solunum sesleri ve kalp atışları dinlenir. Fiziki muayene sırasında kedide ödem olarak adlandırılan, vücudun fazla sıvıyı uygun bir şekilde atmadığını gösteren ve kalp hastalığının bir başka belirtisi olan şişliklere bakılır.
Parazit enfeksiyonunun, PLE’ye yol açtığı düşünüldüğünde ise genellikle kanca ya da yuvarlak solucanlara yönelik birkaç test yapılmaktadır. Bunun için kedinin dışkısından bir örnek gerekir ve bu örnek laboratuvar ortamında kontrol edilir. Ancak örneğin kontamine olmadığından emin olmak gerekmektedir. Sonrasında ise tam kan sayımı ve idrar tahlili yapılmaktadır. Bu şekilde belirli enfeksiyonlar, kanser ya da bağışıklık tepkisine neden olan diğer enflamatuar problemlerin olup olmadığı kontrol edilir. Son olarak kullanılan bir diğer teşhis yöntemi de endoskopidir. Bu şekilde kedinin bağırsakları kontrol edilir. Endoskopi için ilk olarak kediye anestezi verilmektedir. Endoskopik yöntem sayesinde PLE’ye yol açan neden, meydana gelen değişiklikler, lezyonlar ve diğer görsel ipuçları detaylı bir şekilde incelenebilir. Hatta bu yöntemle bağırsak duvarından biyopsi almak mümkündür. Biyopsi en kesin PLE tanısı yöntemidir.
Tedavi Yöntemleri
PLE’nin tedavisi altında yatan rahatsızlığa bağlı olarak değişiklik gösterir. Parazit olan kedilerde anti parazit ilaç tedavisi uygulanmaktadır. Kalp rahatsızlıkları ise daha karmaşıktır ve tedavisi de adım adım ilerler. Bazı durumlarda tam tedavi olmadığı için kedini ömür boyu ilaç kullanması gerekebilmektedir. İltihabı bağırsak hastalığı olan kedilerde ise bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaç tedavisi uygulanmaktadır.
PLE’ye yol açan hastalığın başarılı bir şekilde tedavi edilebilmesi için veteriner hekimin önerdiği tedaviyi eksiksiz bir şekilde uygulamak gerekmektedir. Bazı kedilerin beslenme şeklinin değiştirilmesi gerekebilir. Bu değişiklik kedinin ihtiyacı olan tüm besinleri yeteri miktarda alabilmesi için yapılmaktadır. Tedavinin nasıl ilerlediğini kontrol etmek ve kedinin yeteri kadar beslendiğinden emin olmak için düzenli kontroller gerekmektedir. Bu kontrollerde kan tahliliyle kedinin sağlık durumu gözetim altında tutulur.
Veteriner hekim kimliğiyle evcil hayvan sağlığı hakkında farkındalığı artırmak için Petlebi.com blog sayfasına yazıları ile değer katan Tuğba Şenol Dağdelen, evcil hayvanlarda hastalıkların önlenmesi, teşhis ve tedavisi, hayvan davranışları ve ferahı, evcil hayvanlarda beslenme ve diyeti özelinde çalışmalarını sürdürmektedir.