Kedilerde Konjonktivit Hakkında Bilinmesi Gerekenler
21.08.2021 Veteriner Hekim Tuğba Dağdelen
Kedilerde en sık görülen göz hastalıkları sıralamasının zirvesinde yer alan konjonktivit, kedilerin göz kapaklarının iç yüzeyini ve göz küresinin dış yüzeyini kaplayan “konjonktiva” adı verilen ince mukoza zarının iltihaplanması durumudur. İnsanlarda da görülen ve kırmızı göz hastalığı olarak bilinen bu rahatsızlık kedilerin tek gözünde ya da her iki gözünde ortaya çıkabilir. Kedilerde konjonktivit enfeksiyona bağlı ve enfeksiyona bağlı olmayan konjonktivit olmak üzere iki temel şekilde sınıflandırılmaktadır. Kedilerin hayatının herhangi bir döneminde görülme sıklığı yüksek olduğu için bu yazımızda kedilerde konjonktivit belirtileri, nedenleri ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi aktaracağız.
Kedilerde Konjonktivit Belirtileri Nelerdir?
Göz çevresinde artan kızarıklık ve şişlik, gözü kapalı tutma eğilimi, göz kapaklarını sık sık kapatıp açma, gözünü ovalama; gözünü eşyalara sürtme, gözlerde aşırı sulanma, beyaz veya sarı renkli göz akıntısı gibi belirtiler kedilerde konjonktivit varlığına işaret edebilir. Tüm bu belirtileri içerisinde konjonktivit varlığını en belirgin şekilde düşündürten ise göz çevresindeki dokularda kırmızı veya pembe rengin artmasıdır.
Kedilerde konjonktivit olduğunda bu dokular iltihaplanır ve iltihaplanmaya bağlı olarak şişmeye başlar. Kedilerde ağrı ve rahatsızlığa neden olan bu durum, gözlerini kapalı tutmalarına da yol açar. Kedilerde konjonktivit belirtilerinden biri de gözlerin ışığa daha duyarlı hale gelmesi nedeniyle gözlerini kısarak bakmalarıdır. Çok şiddetli vakalarda ya da kedilerde konjonktivit tedavisi ihmal edildiğinde gözün kısmen ya da tamamen kapanması söz konusu olabilir. Kedilerde konjonktivit belirtileri gözlemlendiğinde zaman kaybetmeden veteriner hekim ziyaretlerine gidilmelidir.
Kedilerde Konjonktivit Neden Olur?
Az önce de belirtildiği gibi kedilerde konjonktivit; enfeksiyona bağlı konjonktivit ve enfeksiyona bağlı olmayan konjonktivit olarak iki farklı şekilde ortaya çıkabilir. Hastalığın türü özelinde nedenleri de değişebilmektedir.
Virüsler: Kedilerde konjonktivit virüsler nedeniyle oluşabilir. Feline Viral Rinotracheitis (FVR) virüsü konjonktivite en yaygın şekilde neden olan türdür. Bu virüs kedilerde hapşırma gibi çeşitli solunum yolu semptomlarına neden olabileceği gibi hastalığın enfekte olan kediden diğerlerine de bulaşmasına yol açabilirler. Virüsler; enfeksiyona bağlı konjonktivit hastalığına neden olurlar.
Bakteriler: Kedilerde enfeksiyona bağlı konjonktivit nedenlerinden biri de bakterilerdir. Staphylococci, Streptococci ve Chlamydophila bakterileri kedilerin gözlerinde enfeksiyon oluşumuna ve konjonktivite neden olabilirler. Bakterilerin neden olduğu konjonktivit de kediden kediye bulaşabilir.
Tahriş Edici Maddeler: Kedilerde konjonktivit her zaman bakteriler ya da virüsler nedeniyle ortaya çıkmaz. Toz, duman, küf, kirli hava, oda spreyleri gibi çeşitli maddelere maruz kalmaları halinde de bu göz hastalığı oluşabilmektedir. Kedilerin gözüne kaçan kedi şampuanları dahi risk faktörü olabilir. Çevresel nedenlerle oluşan konjonktivit bulaşıcı değildir.
Tüm bu faktörlerden farklı olarak bazı kedi ırklarının konjonktivit geliştirme riskinin daha fazla olduğu bilinmektedir. Himalayan, Persian ve diğer uzun tüylü ırkların göz kapakları doğuştan içe dönük olabilir. “Entropion” olarak adlandırılan bu durum kirpiklerin göz küresine sürtünmesi ile sonuçlanarak korneanın tahrişine, yabancı cisimlerin göz kapaklarının iç kısmına yerleşmesine ve kimyasallara maruz kalınarak ikincil enfeksiyonlara yol açabilir. Ek olarak alerjilerin de konjonktivit ile sonuçlanabildiği ve hatta göz tümörlerinin de konjontivit ile belirti gösterebildiği bilinmektedir.
Kedilerde Konjonktivit Teşhisi
Kedilerde konjonktivit belirtileri gözlemlendiğinde veteriner hekimlere ulaşılması gerekir. Veteriner hekimler tam bir fiziki muayene gerçekleştirilecektir. Oftalmoskop kullanılarak göz daha detaylı incelenebilir ve konjonktivit ile ilişkili başka bir göz sorunu olup olmadığının belirlenmesi adına ileri tetkiklere ihtiyaç duyulabilir.
Kedilerde Konjonktivit Tedavisi
Kedilerde konjonktivit tedavisi veteriner hekimlerin belirlediği doğrultuda yapılmalıdır. Bazı durumlarda konjonktivit herhangi bir tedaviye gerek duyulmadan kendiliğinden iyileşebilir. Kendiliğinden geçmediği ve kedilerin konforunda belirgin bir azalma olduğu takdirde ise tedavi kaçınılmaz hale gelebilir. Kedilerde konjonktivit tedavisi kapsamında çoğunlukla damla kullanımının yeterli olabileceği söylenebilir. Ancak konjonktivit nedenleri doğrultusunda tedavi seçeneklerinin değişmesi ve çeşitlendirilmesi mümkündür. Bağışıklık sistemini güçlendiren takviyelerin kullanılması, ilaç kullanımı, antibiyotik kullanımı gibi ek tedaviler hastalığın nedeni doğrultusunda hayata geçirilir. Kedilerde göz bakım ürünlerinin kullanılması gerektiği takdirde veteriner hekimler önerilerini sunacaktır. Kedilerde göz bakım ürünlerini buraya tıklayarak inceleyebilirsiniz.
Kedilerde Konjonktivit İnsanlara Bulaşır mı?
Kedilerde enfeksiyona bağlı olan konjonktivit de enfeksiyona bağlı olmayan da insanlara bulaşmaz. Ancak dikkat! İnsanlar enfeksiyona bağlı konjonktivit yaşayan kedilere dokunduktan sonra sağlıklı bir kediyle temas ederlerse, onlara bu göz hastalığını bulaştırabilirler. Bu nedenle birden fazla kedinin yaşadığı evlerde, kedilerden birinde konjonktivit olduğunda temaslarının engellenmesi ve enfeksiyonlu kediyle temas sonrası diğer kedilere dokunmadan önce hijyen sağlanması ihmal edilmemelidir.
Veteriner hekim kimliğiyle evcil hayvan sağlığı hakkında farkındalığı artırmak için Petlebi.com blog sayfasına yazıları ile değer katan Tuğba Şenol Dağdelen, evcil hayvanlarda hastalıkların önlenmesi, teşhis ve tedavisi, hayvan davranışları ve ferahı, evcil hayvanlarda beslenme ve diyeti özelinde çalışmalarını sürdürmektedir.