Kedilerde Koku Bezleri Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Kedilerde Koku Bezleri Hakkında Bilinmesi Gerekenler

15.10.2022 Deniz Öz


Kedilerin davranışları ve iletişim kurma yöntemleri son derece karmaşık bir nitelik taşıyor. Alanında uzman davranış bilimciler yaptıkları araştırmalar ile her geçen gün kedi davranışları hakkında yeni ve bir o kadar da şaşırtıcı bilgiler keşfetmeye devam ediyor. Kedi davranışlarıyla ilgili keşifler arttıkça belki de daha önce hiç dikkat etmediğimiz ve bize detay gibi gelen kedi davranışlarının gerçek anlamını anlayabiliyoruz. 

Kedilerin karmaşık iletişim araçlarından biri koku bırakmaktır. Kedilerin koku bıraktığı yaygın olarak bilinen bir gerçek olsa da koku bırakmalarının nedenleri ve koku bırakmalarını sağlayan koku bezleri ile ilgili sınırlı bir farkındalık bulunuyor. Kediniz size sürtündüğünde, başıyla dokunduğunda ya da patileriyle masaj yaptığında bu size olan bağlılığını gösterir. Ancak bu hareketler bir bağlılık göstergesinden çok daha fazla anlama sahip olabilir. Nitekim kedilerin insanlara olan teması sırasında koku bezlerinin bulunduğu vücut kısımlarından kokularını bıraktıkları bilinmektedir. 

Kedilerin bıraktığı kokuyu insanlar alamaz bu nedenle onların kokularını ne kadar çok kullandığını tahayyül etmemiz mümkün değildir. Ancak kedi feromonları içeren bu kokuları çevredeki diğer kediler alabilmektedir. Kediler kendi aralarında beden dilini kullanarak ve koku bırakarak iletişim kurarlar. Diğer taraftan koku bırakmanın tek amacı iletişim kurmaya da indirgenemez. 

yavru kedinin kafasına dokunan yetişkin tekir kedi

Kediler Neden Koku Bırakırlar?

Kokular kedilerin etrafındaki dünyayı anlamlandırabilmesinde oldukça önemlidir. Bunun nedeni kedilerin kokuları birçok neden için kullanmalarıdır. Kediler kokularıyla kendileri hakkında bilgi verir ve çevresi hakkında da bilgi sahibi olur. 

Bölge İşaretleme

Kediler etrafa sürtünerek ya da idrarını bırakarak bölgelerini işaretlerler. Diğer kediler bu sayede kokusunu bırakan kedinin bölgesinde olduklarını bilirler ve bölgeden uzak dururlar. Kediler bölgeleriyle birlikte en sevdikleri eşyaları ya da insanları da işaretlerler. Kediniz size her sürtündüğünde, patileriyle masaj yaptığında ya da kafasını size yasladığında aslında size kokusunu bırakmaktadır. 

kadının bacaklarına sürtünen kedi

İletişim

Kedilerde en önemli koku kullanma amaçlarından birisi de iletişim kurmaktır. Kediler kokularıyla korku, stres ya da mutluluk gibi duyguları ifade edebilirler. Bir kedi o anda başka bir kedinin endişeli olduğunu kokusundan anlayabilmektedir. Bunun yanı sıra kediler kokular aracılığıyla diğer kedilerin cinsiyetini ve üreme döneminde olup olmadıklarını anlayabilirler. Hatta kediler kokular aracılığı ile bir kedi ile daha önce karşılaşıp karşılaşmadıkları hakkında dahi fikir edinebilirler. 

Güven Sağlama

Kedilerin kokularını kullanma amacı sadece diğer kedileri uyarmak değildir. Bağ kurduğu diğer kedilerde güven duygusu uyandırma için de kokularını kullanabilirler. güvende hissettikleri bir anda pozitif duygularını arttırmak için de kokunun gücüne başvurabilirler.  Kediniz koltukta rahat bir şekilde yatarken bulunduğu yere kafasını sürttüğünü ya da patileriyle masaj yaptığını görebilirsiniz. Bu hareketin amacı etrafa tanıdık kokular bırakarak daha sakin ve güvende hissetmektir. 

Bağlanma

Feromonlar, kedilerin başka bir canlıya bağlanmasında ve onunla ilişki kurmasında büyük öneme sahiptir. Çünkü tanıdık kokular onlar için birer mutluluk sinyali görevi görür. Etraflarında kendi kokularını taşıyan insanlar olduğunda onlarla aralarındaki bağı güçlendirirler. 

kedinin kafasını yalayan bir başka kedi

Kedilerde Koku Bezlerinin Yeri

Kedilerin vücudunun farklı yerlerinde koku bezleri bulunmaktadır. Kediler idrarlarıyla ya da anal bezleri sayesinde dışkılarıyla bile koku bırakabilirler. 

Yanaklar

Kediler yanaklarında bulunan koku bezleri sayesinde yüzlerini sürterek etrafa koku bırakabilirler. Kedilerin yanaklarını özellikle duvar köşesi, kapı köşesi ya da sehpa köşesi gibi sivri yerlere sürtmeyi severler. 

Alın

Kedilerin yüz bölgesinde alınlarında da koku bezi bulunmaktadır. Kediler sevdikleri eşyalara ya da kişilere kafalarını yaslamayı severler. Birlikte oturduğunuz bir anda kediniz gelip başını size yaslıyorsa temel amacı kokusunu size bırakmaktır. Bu davranışın bir diğer anlamı da size “benimsin” mesajını vermesidir. 

Dudak Çevresi

Kedilerin dudak çevresinde de koku bezleri bulunur. Yanaklarında olduğu gibi dudak bölgesini de sert ve sivri köşelere sürtmeyi severler. Kediniz ile zaman geçirirken işaret parmağınızı ona yöneltirseniz dudak bölgesi ile parmağınıza sürtündüğünü fark edebilirsiniz. 

Vücudun Yan Tarafları

Kedinizin gün içerisinde defalarca ayaklarınıza sürtündüğünü görebilirsiniz. Birçok kedi sahiplerinin ayaklarının arasında sürtünmeyi sever. Bu şekilde vücutlarının yan taraflarında yer alan koku bezlerini uyararak koku bırakırlar. 

kedi patisi

Patiler

Kimse kedisinin yeni bir halıyı, koltukları ya da perdeleri tırmalamasını istemez. Ancak tırmalama kediler için son derece normal ve doğal bir harekettir. Kediler bir şeyleri tırmalayarak patilerinin arasında yer alan koku bezlerini uyarırlar. Bu yollar tırmaladıkları eşyalara koku bırakarak kendi alanları olarak işaretlerler. Dolayısıyla kedilerin tırmalama alışkanlığını tamamen ortadan kaldırmak gerçekçi bir yaklaşım olmayacaktır. Tırmalama ve koku bırakma içgüdülerini yönlendirmek için kedi tırmalama ürünleri tercih edilebilir. Kedi tırmalama ürünlerini buradan inceleyebilirsiniz.

Kuyruk ve Anal Bezler

Kedilerin idrarıyla koku bıraktıkları bilinen bir gerçektir. Kediler idrar yaparak kokularını bıraktıkları sırada kuyruklarında bulunan koku bezlerini de kullanırlar. Kuyruktaki koku bezlerine yakın olan anal keseler de kedilerin koku saldıkları vücut bölgelerindendir. Rektumun iç kısmında yer alan iki tane anal bez, kötü kokulu maddeler üretebilirler. Bazı kedilerde anal keselerin belli aralıklarla temizlenmesi gerekebilir.  bu şekilde koku bıraktıklarında aslında kuyruklarında yer alan koku bezlerini de kullanırlar. Kedilerin rektumunun iç kısmında iki tane anal bez yer alır. Kötü kokulu bir kimyasal üretirler. Bu kimyasal anal keseden dışkıya karışır. Kedilerde ve Köpeklerde Anal Kese Temizliği Nedir ve Nasıl Yapılmalıdır? adlı içeriğimizden detayları okuyabilirsiniz.


Deniz Öz fotoğrafı
Deniz Öz

Evcil hayvan sağlığı ve ürünleri dâhil olmak üzere sağlık, tekstil, gıda, dekorasyon ve kozmetik gibi sektörlerde, Türkiye ve dünya genelinde marka bilinirliği yüksek firmalar için içerik üretimi gerçekleştiren Deniz Öz, sosyal medya içerik stratejisi alanında da uzmanlaşmıştır. 2020 yılından bu yana Petlebi.com blog sayfası için düzenli olarak içerik üretmektedir.