Kedilerde İdrar Kaçırma Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi
Kedilerde idrar kaçırma temelinde mesane kontrolünün ortadan kalkması sonucu meydana gelen bir durum olarak tanımlanabilir. Bu terim alt üriner sistemin yeterince çalışmayan bir bölümünü tanımlamak için kullanılır. Üriner sistem sinir reseptörleri, düz kaslar ve mesane içi basınç ile kontrol edilir. Bölgede meydana gelen bir enfeksiyon, mesane taşı, kitle ya da belirgin bir değişim kedinin idrarını kaçırmasına yol açabilir. Diğer bir deyişle idrar kaçırma başlı başına bir hastalık değil, var olan sağlık sorunları neticesinde ortaya çıkan bir semptom olarak değerlendirilmelidir. Bu yazımızda kedilerde idrar kaçırma hakkında önemli bilgiler bulabilirsiniz.
Mesane tam kapasiteyle dolana kadar idrarın tutulduğu organdır. Tamamen dolduğunda kaslar kasılarak beyne tuvalet ihtiyacı mesajını iletir. Sağlıklı bir kedi tuvalete gidinceye kadar sfinkter kasları sayesinde idrarını tutabilir. Ancak sağlık problemi yaşayan kediler sfinkter kaslarını tam anlamıyla kontrol edemediği için idrarını kaçırır.
Kürkünün ıslanması nedeniyle asit oranı yüksek olan idrar cinsel organını çevreleyen cilt dokusunda kızarıklığa yol açar. Kedinin idrar kaçırması evde yaşayanlar için bir problem olabilir ancak kedi için daha büyük bir problem teşkil eder. Bu nedenle kedinizin idrar kaçırması durumunda vakit kaybetmeden muayene için veteriner hekime götürmelisiniz.
Kedilerde İdrar Kaçırma Belirtileri
Kedilerde idrar kaçırmanın ilk belirtisi evin içerisinde görülebilecek çiş damlalarıdır. İdrar kaçırma ilk başta davranış problemi olarak algılanabilir ancak diğer belirtiler ile problemin ne olduğunu anlamak mümkündür. Kedilerde idrar kaçırma belirtileri arasında,
- Vulva ya da penis etrafındaki tüyün ıslak olması,
- Üriner organların etrafında yer alan cilt dokusunda kızarıklık,
- İstemsiz idrar damlaması,
- Uygunsuz zamanlarda idrar yapma,
- Evin içerisinde küçük gölcükler şeklinde idrar birikmesi gibi farklı semptomlar bulunur.
İdrar Kaçırma Türleri
İdrar kaçırma her ne kadar kulağa basit bir problem gibi gelse de aslında durum bundan daha karmaşıktır. İdrar kaçırma türleri kendi içerisinde üçe ayrılır.
Paradoksal İnkontinans
Paradoksal inkontinans üretranın tıkanarak idrarın vücuttan çıkmasının engellenmesi sonunda oluşur. Bu idrar kaçırma türünün altında yatan nedenleri arasında mesane taşları ve refleks dissinerji yer alır.
Taşma İnkontinansı
Taşma inkontinansı, mesane kontrolünün bozulmuş kas fonksiyonundan ve alt mesane nöronlarının bozukluğundan kaynaklanır. Kelimenin tam anlamıyla mesanedeki idrar taşar çünkü mesane dolduğunda sinirler beyne sinyal göndermez. Aşırı biriken idrar sfinkter kas üzerinde baskıya yol açar. Baskının dayanılmaz seviyeye gelmesi durumunda da sızdırma görülür. Taşma inkontinansı genellikle nörolojik problemlerden ya da hastalıklardan kaynaklanır.
Üretral Sfinkter İnkompetans
Üretranın zayıflaması ile ortaya çıkan idrar kaçırmadır. Sfinkter kas mesane tamamen dolana kadar idrarı başarılı bir şekilde tutar. Mesane dolduktan sonra zayıflar ve sızdırmaya neden olur. Bu durum özellikle dinlenirken, karın bölgesinde baskı meydana geldiğinde ya da öksürmeyle meydana gelir. Üretral sfinkter inkompetans genellikle dişi kedilerde görülme sıklığı artar Ancak buna rağmen üretral sfinkter inkompetans kediler arasında idrar kaçırmanın en nadir görülen türüdür.
Sıkışma İnkontinansı
Mesaneyi çevreleyen düz kasların sürekli olarak kasılması sonucunda ortaya çıkan idrar kaçırma türüdür. Sıkışma inkontinansı genellikle bakteriyel mesane enfeksiyonu, üriner kristal ve idrar yolu taşları nedeniyle görülür. Genellikle sık sık idrara çıkmaya ve idrarda kan görülmesine yol açar.
İdrar Kaçırma Nedenleri
Kedilerde idrar kaçırma birçok farklı faktöre bağlı olarak görülebilmektedir. Bu faktörlerin bazıları daha nadir görülürken bazılarına daha sık rastlanır. İdrar kaçırma nedenleri arasında;
- Bakteriyel enfeksiyon,
- Mantar enfeksiyonu,
- Mesane taşı,
- Travma,
- Mesanede kitle,
- Beyin ya da omurilikte mesaneden beyne sinyallerin gitmesini engelleyen lezyonlar,
- Ektopik üretra,
- Böbrek hastalığı,
- Manx kedilerinde görülen Manx sendromu,
- Diyabet,
- Demans,
- Yaşlanmaya bağlı olarak kaslarda meydana gelen güçsüzlük yer alır.
Teşhis ve Tedavi Yöntemleri
Kedilerde idrar kaçırma fiziksel muayene ile teşhis edilmektedir. Veteriner hekim mesanede taş olup olmadığını ve ne kadar idrar olduğunu anlamaya çalışır. Fiziksel muayene öncesinde kedide görülen belirtileri detaylı bir şekilde anlatmak gereklidir. Fiziksel muayenenin yanı sıra idrar ve kan tahlili, ultrason, röntgen ya da biyopsi gibi yöntemlerden de yararlanılması mümkündür.
İdrar kaçırmanın tedavisi ise hastalığın altında yatan nedene bağlı olarak değişir. Enfeksiyona bağlı idrar kaçırma durumlarında antibiyotik ve anti-enflamatuar ilaç tedavisi yeterli olmaktadır. Mesanede ya da idrar yollarında taş olması durumunda ise bu taşlar ameliyatla alınır ya da şok dalgalarıyla kırılır. Bazı taşların görülmesi durumunda kedinin beslenme şeklinde değişikliğe gidilmelidir. Kitleye bağlı idrar kaçırmalarda ise kitlenin teşhis edilebilmesi için biyopsi gereklidir. Tedavi için kemoterapi ya da ameliyat seçenekleri mevcuttur. Bazı durumlarda ise her iki yöntem kombine şekilde uygulanır. Kedilerde üriner sistem problemlerinin görülmesi halinde özel bir beslenme programına geçiş yapılması gerekliliğe dönüşebilir. Bu noktada veteriner hekimler kedilerin sağlığını destekleyecek kedi mamalarına geçiş yapmayı önerebilir. Kedilerin yaşına ve genel sağlık durumlarına uygun kedi maması çeşitlerini buradan inceleyebilirsiniz.
Evcil hayvan sağlığı ve ürünleri dâhil olmak üzere sağlık, tekstil, gıda, dekorasyon ve kozmetik gibi sektörlerde, Türkiye ve dünya genelinde marka bilinirliği yüksek firmalar için içerik üretimi gerçekleştiren Deniz Öz, sosyal medya içerik stratejisi alanında da uzmanlaşmıştır. 2020 yılından bu yana Petlebi.com blog sayfası için düzenli olarak içerik üretmektedir.