Kedilerde Görülen Alerjiler

Kedilerde en sık görülen sağlık problemlerinden birisi de alerjilerdir. Alerjiler kedilerin bağışıklık sistemlerinin alerjen adı verilen kimyasallara aşırı tepki ya da aşırı hassasiyet göstermesinden kaynaklanır. Alerjenler asında basitçe vücudun bağışıklık sisteminin ortadan kaldırmak istediği yabancı proteinlerdir. İnsanlarda en sık görülen alerjenler arasında polen, toz, nem ve hayvan tüyü gibi alerjenler yer alır. “Kedilerin alerjisi olur mu?” sorusunun cevabı kısaca evet olarak verilebilir Kedilerde alerji oldukça komplekstir.

Kedilerde alerjiler en yaygın olarak bir bölgenin ya da vücudun tamamının kaşınmasıyla ortaya çıkar. Bunun dışında öksürme, hapşırma ya da hırıltılı nefes alma gibi belirtiler de alerji ile görülebilmektedir. Alerjiler ayrıca burun ve göz akıntısı, kusma, gaz ya da ishal gibi belirtilere de neden olabilmektedir.

Kedilerde Alerji Türleri Nelerdir?

Kedilerde alerjiye neden olabilecek çok farklı unsur bulunmaktadır. Bu nedenle “kedilerin neye alerjisi vardır?” sorusuna verilebilecek tek bir cevap yoktur. Kedilerde alerjiye neden olan alerjenler çeşitli türlere ayrılmaktadır. Kedilerde görülen en yaygın dört alerji türü böcek alerjisi, gıda alerjisi, atopi alerjisi ve temas alerjisidir. Bu alerjilerin her biri oldukça sık görülür ve farklı özellikleri vardır. Bu nedenle “kedilerde alerji nasıl geçer?” sorusunun cevabı aslında alerjiye göre değişiklik gösterir ve her birine farklı yaklaşmak gerekir.

Kedilerde Böcek Alerjisi Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir?

Böcek ya da pire alerjisi kedilerde en sık görülen alerji türüdür. Normalde pirenin ısırdığı yer hafif bir kaşıntıya neden olur. Ancak pire alerjisi olan kedilerde bu durum çok farklıdır. Tek bir pire bile ısırdığında alerjik kediler aşırı reaksiyon gösterebilmektedir. Bu reaksiyon pirenin salyasındaki proteine ya da antijene kedinin verdiği alerjik reaksiyondur. Pire kediyi ısırdığında kan emer ve salyasının bir kısmını enjekte eder. Aşırı reaksiyona neden olan tek bir ısırık bile kedinin ısırık bölgesini fazlaca kaşımasına ve ısırmasına neden olur. Bu bölgede ciddi miktarda tüy kaybı meydana gelebilmektedir. Alerjik reaksiyon sonrası aşırı kaşıma nedeniyle bölgede açık yaralar ve kabuklanmalar oluşabilir. Bu yaralar ikincil bakteriyel cilt enfeksiyonuna neden olabilir. Kedilerde özellikle kuyruk bölgesinde bu duruma sıkça rastlanır. Buna ek olarak baş ve boyun çevresinde de çok sayıda küçük kabuk olabilmektedir. Bu duruma kedilerde milier dermatit adı verilir.

Pire salyası alerjik reaksiyona neden olduğu için pire alerjinin en önemli tedavisi pire oluşumunu önlemektir. Pire istilası özellikle sıcak havalarda meydana gelse de yıl boyu görülebilmektedir. Başarılı tedavi için sıkı pire kontrolü yapmak gerekir. Modern pire kontrol ilaçları ve yöntemleri ile bunu sağlamak oldukça basittir. Pire alerjisi olan kedilerde kaşıntıyı bir miktar olsun rahatlatmak ya da alerjik reaksiyonu engellemek için kortizon ya da steroidler kullanılır. Veteriner hekimler genellikle tedavinin ilk aşamalarında bu ilaçları tercih edebilirler. Pire alerjisi dermatitinden ikincil bakteriyel deri enfeksiyonu meydana geldiğinde ise antibiyotik tedavisi uygulanır.

Kedilerde Gıda Alerjisi Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir?

Kediler yedikleri gıdaya ya da gıda içerisindeki bir bileşene alerjik reaksiyon gösterebilirler. Bu alerji sıklıkla yemeğin içerisindeki sığır, domuz, tavuk ya da hindi etinin proteinine bağlıdır. Kediler ayrıca mısır veya buğday gibi bitkisel proteinlermaddelerier katkı madedeleri ya da koruyuculara da alerjik reaksiyon verebilmektedir. “Kedilerde alerji nasıl anlaşılır?” sorusu bu noktada son derece önemlidir. Gıda alerjisi kaşıntı, sindirim bozuklukları ve çeşitli solunum problemlerine neden olmaktadır.

Alerji belirtileri birkaç aydır görüldüğünde ve kedi steroid tedavisi ile iyileşmediğinde ya da çok küçük kedilerde alerji dışında bir kaşınma sebebi bulunamadığında gıda alerjisi testine gerek duyulmaktadır. Test ise eleme diyeti ya da hipoalerjenik diyet uygulanarak yapılır. Bu beslenmede kedi daha önce hiç beslenmediği tavşan ya da geyik eti gibi gıdalarla beslenir. Tüm besinlerin, katkı maddelerinin ve koruyucuların vücuttan atılması 8 hafta sürdüğü için kedilerin bu beslenme şekliyle 8 - 12 hafta beslenmesi gerekir. Sonrasında bir alerjik reaksiyon meydana geldiğinde ise veteriner hekim alerjinin kaynağına bağlı olarak tedavi uygular.

Bu süreç boyunca kedinin sadece belirtilen gıdayı tüketmesi gerekir. Ödül maması, takviye gibi yenebilecek her şeyden uzak tutulmalıdır. Alerjiye neden olabilecek proteine çok az bile maruz kalması testin başarısız olmasına neden olur. Mama testinden sonra belirtiler ortadan kalkmaya başladığında neyin alerjiye sebep olduğunu bulmak kolaylaşır. Bununla beraber sürekli olarak hipoalerjenik mamayla beslenme, gıda alerjisi kaynaklı cilt problemlerinin tedavisinde oldukça başarılıdır.

Kedilerde Atopi Alerji Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir?

Hava yoluyla ya da solumayla bulaşan alerji türü olan atopi alerji aslında kedilerde tam olarak anlaşılamamış bir alerji türüdür. Köpeklerde ve insanlarda atopik dermatit genellikle etrafında bulunan polen, çimen, küf, pas ya da toz akarı gibi çevresel alerjenlere verilen aşırı reaksiyondur. Kanarya otu, sedir, çim ve polen alerjisi gibi alerjilerin büyük bir kısmı mevsimseldir. Diğer taraftan küf, pas ya da toz akarı gibi alerjenlerin neden olduğu alerjiler ise uzun süre bu alerjenlere maruz kalındığında ortaya çıkar. İnsanlar bu alerjenleri nefes yoluyla içeri çektiğinde solunum yolları problemi meydana gelir. İnsanlarda atopi aynı zamanda saman nezlesi olarak bilinir. Ancak kedilerde durum daha farklıdır, kedi vücudunun bu alerjiye verdiği tepki de köpekler ve insanlar gibi değildir.

Kedilerin atopiye verdiği başlıca tepki ise tüm vücudun kaşınmasıdır. Atopi alerjisi olan kedilerin büyük kısmı diğer alerjilere de sahiptir. Eğer bu alerjenlerin sayısı azsa ve mevsimselse yılda bir ya da iki defa, bir veya iki haftalık süreyle kaşınma görülür. Ancak alerjiye neden olan alerjen sayısı fazlaysa kaşınma sürekli olabilmektedir.

Atopi alerjisinin tedavisi genellikle kedinin alerji süresinin uzunluğuna göre değişiklik göstermektedir. Bu tarz bir alerjide tedaviye iki farklı yaklaşım bulunur. İlk olarak kortikostreoidler ile beraber kürkün ve cildin beslenmesini sağlamak için çeşitli şampuanlar ya da spreyler kullanılır. Streoidler alerjik reaksiyonu önemli ölçüde durdurur ve belirtilerde çok hızlı iyileşme sağlar. Steroidler kedinin durumuna göre ağız yoluyla olduğu gibi enjeksiyon yoluyla da verilebilir.

Antihistamin ve esansiyel yağ asidi ile tedavi bir diğer seçenektir. Bazı kediler antihistamin ilaçlarına oldukça iyi tepkiler verir. Ancak bazıları için aynı ilaçlar etkisizdir. Antihistaminlerin etkili olup olmadığını anlamak için 7 - 10 gün geçmesi gerekir. Bununla beraber antihistaminler anlık şiddetlenmelerde etkisizdir. Benzer bir şekilde balık yağları gibi esansiyel yağ asitleri de anlık kaşınma nöbetleri için etkisizdir. Çünkü bu desteklerin etkisini göstermesi 2 - 3 haftayı bulabilmektedir. Daha önceden atomik dermatit tanısı konan kedilere yağ asidi destekleri belirtilerin ya da gelecekteki nöbetlerin hafifletilmesine yardımcı olabilir.

Kedilerde atopik alerjinin bir diğer tedavi yöntemi de bağışıklığı baskılayıcı ilaç tedavisidir. Bu ilaçlar özellikle atopik dermatit olduğunda bağışıklık hücrelerini hedef alarak vücudun verdiği aşırı hassasiyeti baskılar. İlacın maksimum etkisini sağlaması 30 günü bulabilmektedir. Bu nedenle anlık şiddetlenmelerde tercih edilmez.

Kedilerde atopi alerjisi tedavisine karşı ikinci yaklaşım ise desentizasyondur. Bu yöntem spesifik antijenin ya da alerji ilacının enjeksiyonunu içerir. Kortikostreoidler ile karıştırılmaması gerekir. Alerjiye neden olan alerjen kan tahlili ya da cilt testi gibi çeşitli testlerle belirlendiğinde her hafta bu alerjen az az kedinin vücuduna enjekte edilir. Bu tedavide amaç zaman geçtikçe kedinin bağışıklık sisteminin bu alerjene daha az tepki vermesini beklemektir. Birçok kedi için tam anlamıyla iyileşme mümkün değildir. Ancak vücudun verdiği tepkinin şiddeti önemli ölçüde düşürülebilmektedir. Desentizasyon tedavisi etkili hale gelene kadar steroid ilaçlar kullanılabilmektedir. Bu tedavi yaklaşık bir yıl sonunda etkisini gösterir.

Kedilerde Temas Alerjisi Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir?

“Kediler neden alerji olur?” sorusunun bir diğer cevabı da temasla bulaşan alerjenlerdir. Temas alerjisi kedilerde en nadir görülen alerji türüdür. Genellikle alerjene maruz kalan bölgede kaşıntı meydana gelir. Şampuan, pire tasması ya da yün gibi bazı yatak malzemelerine temas edildiğinde vücut alerjik reaksiyon verebilmektedir. Kaşıntı genellikle temas edilen nokta ile sınırlıdır. Kediye rahatsızlık veren kimyasal ortadan kaldırıldığında temas alerjisi de ortadan kalkar. Ancak temas alerjisine neden olan eşyayı bulmak bazen zor olabilmektedir.