Kedilerde Hamilelik Nasıl Anlaşılır? Kedim Gebe mi?

Birçok kişi için kedisinin hamile kalması büyük sürprizdir. Kedi sahipleri genellikle kedilerinin ekstra birkaç atıştırmalıktan dolayı karınlarının şiş olduğunu zannederek kedilerinin hamile olduğunu bir süre fark edemeyebilir. Bazen kedilerin hamile olduğunu söylemek o kadar zor olabilir ki kedi doğum yaptığında hamile olduğu anlaşılır. Bu nedenlerle hamile kedinin doğum öncesi bakımı atlanabilir. Kediler kendi kendilerine oldukça yetebilen canlılardır bu nedenle hamilelik dönemiyle başarıyla başa çıkabilirler. Ancak yine de bu dönemde dikkat edilmesi gereken belli başlı faktörler bulunur. Kedilerin gebelik süreci ile ilgili farkındalığın artması için “Kediler kaç ay hamile kalır?”, “Kediler kaç aylıkken hamile kalır?”, “Kedi doğumu kaç saat sürer?” gibi temel öneme sahip soruların yanıtlarının bilinmesi önemlidir. Kedi hamilelik süresi dahilinde en çok merak edilen konuları yazımızda keşfedebilirsiniz.

Kedilerde Hamilelik Nasıl Anlaşılır?

Kedinin hamile olduğunu anlamak oldukça zordur. Hamileliğin anlaşılabilmesinin en kesin yöntemi kan tahlili, ultrason, röntgen ve fiziksel muayenedir. Dişi kedilerde hamilelik sonrasında hemen hemen hiçbir davranışsal değişiklik meydana gelmez. Ancak bazı kediler hamilelik döneminde çevresindekilere karşı daha bağlı ya da daha agresif hareketler sergileyebilirler. Kedilerde de yalancı gebelik görülebilir. Bu durumun hormonal değişiklik sonucunda hamile olmayan dişi kedinin hamilelik belirtileri göstermesi olarak ortaya çıktığı görülmektedir. Yalancı gebelik genellikle kızgınlıktan 1 - 2 ay sonra ortaya çıkar ve yaklaşık 1 ay kadar sürer. Yine de kedilerde de hamileliğin belli fiziksel değişikliklerle etkisini gösterdiği bilinmektedir. Örneğin 15 günlük hamile kedi daha belirgin ve kırmızılaşmış meme uçlarına sahip olacaktır.

Hamilelikte Beslenme 

Hamilelikte beslenme özel olarak planlanmalıdır. Bu nedenle "Kedilerin hamilelik süresi ne kadar?" ve “Kediler ne kadar hamile kalır?” sorularının yanıtının bilinmesi önemlidir. Kedilerin hamilelik süresi 63 - 65 gün aralığında değişiklik sürebilir. Bu süreç kedilerin genel sağlık durumları, ırkları ve yaşları gibi çeşitli değişkenler doğrultusunda farklılaşabilir. Örneğin British kedi hamilelik süresi 63 ile 68 gün arasındayken Van kedisi hamileliği 62 gün dolaylarında sürer. Hamile kedilerin beslenme ihtiyaçları artar. Bu süreç boyunca kedilerin yüksek kalorili gıdalarla beslenmesi gerekir. Hamile kediler için özel olarak geliştirilen mamalar ya da yavru kedi mamaları bu dönemde hamile kedilerin ihtiyaç duyduğu tüm besinleri karşılar. Hamile kedilerin tüketebileceği mamaları buradan inceleyebilirsiniz.

Hamile ya da yeni doğum yapmış kediler çok daha yüksek metabolik ihtiyaçlara sahiptir. Yavruların anne karnında sağlıklı bir şekilde büyümesi, doğum süreci ve anne kedinin yavru kedilerini beslenmesi için doğru miktarda uygun içeriklerle beslenmesi önemlidir. Anne karnında büyüyen yavrular, anne kedilerin karnında büyük yer kaplar. Bu nedenle hamile kedilerin daha az miktarda daha sık öğünlerle beslenmesi gerekmektedir. 

Hamile Kedilerin Bakımı

Kedinin hamile olduğu anlaşıldıktan sonra kedinin ihtiyaçlarına dair dikkat edilmesi gereken bazı faktörler bulunur. Kedide meydana gelen değişiklikleri yakından takip etmek, hamileliğin nasıl gittiği konusunda da fikir sahibi olabilirler. 

Hamile kedilerde vajinal kanama anormal bir durumdur. Bu nedenle hamile kedide vajinal kanama meydana geldiğinde vakit kaybetmeden veteriner hekim ile görüşmeniz gerekmektedir. Özellikle hamileliğin başında meydana gelen kanamalar hamileliğin düşükle sonuçlandığının göstergesidir. Hamileliğin son döneminde meydana gelen kanamalar sonrasında ise genellikle erken doğum görülür. Bu gibi durumlarda vakit kaybetmeden veteriner hekime haber vermek gerekir. 

Bazı durumlarda hamile kedilerde parazit kontrolü yapılması gerekebilmektedir. İç parazitler hamile kediler ve henüz doğmamış yavrular için çok tehlikeli olabilmektedir. Hamile kedinizde parazit olması durumunda kediler için uygun olan herhangi bir parazit ilacını asla kullanmamanız gerekmektedir. Bu ilaçlar henüz doğmamış yavrular için çok tehlikelidir. Hamilelik döneminde parazit problemi yaşayan kedilerin sadece veteriner hekim tarafından verilen ilaçları kullanması gerekir. 

Hamile kedilerin bu dönemde dış parazitlere karşı korunması önemlidir. Bu dönemde veteriner hekim tarafından önerilen, hamile kedilerin kullanımı için güvenli olan pire önleyici ilaçlar tercih edilmelidir. Pirelerin önlenmesi sadece hamile kedi için değil aynı zamanda yavrular için de önemlidir. Pireler, yavru kediler için ölümcül olabilmektedir. 

Hamilelik dönemindeki kedilerin aşılanmaması gerekmektedir. Aşılar yavru kedilerde doğum kusurlarına yol açabilmektedir. 

Kedilerde Doğum Süreci

Kedilerde doğum süreci ile ilgili detaylara geçmeden önce sıklıkla merak edilen bazı soruların yanıtları verilebilir. “Kediler ne zaman doğurur?” kedi sahiplerinin sıklıkla merak ettiklerinden biridir. Kediler cinsel olgunluğa eriştiklerinde, henüz yavruluk döneminde doğurabilirler. Bu nedenle kedi sahiplerinin dikkatli olması ve kısırlaştırma sürecini doğru planlaması tavsiye edilir. Diğer bir soru ise “Kediler kaç ayda doğuruyor?” oluyor. “Kediler kaç günde doğurur?” hakkında mutlak kesinlikte bir yanıttan ziyade zaman aralığının belirtilmesi daha doğru bir yaklaşım. Kedilerde gebelik genel olarak 63 – 65 gün sürüyor. Kimi zaman 60 – 70 gün aralığında da gözlemlenebiliyor. Bu süre kedinin genel sağlık durumuna, yavru sayısına göre kedi özelinde şekillenebiliyor. Peki kediler kaç ayda bir doğum yapar? Kedilerin sık doğum yapması ne sağlıklıdır ne de önerilir. Fiziksel olarak kediler yılda 3 kere doğum yapabiliyor. 

Hamile kediler oldukça bağımsız canlılardır ve genellikle doğum yapmadan önce kendileri için doğum yapmaya en uygun yeri bulurlar. Kediler doğum yapmak için kuytu, gözden uzak ve güvenli bir yer tercih ederler. Bu nedenle hamile kedinin rahat bir şekilde doğum yapabilmesi için ona bir kutu ile güvende hissedebileceği bir yer yapılabilir. Kenarları annenin girip çıkabilmesine izin verecek kadar alçak olan büyük bir karton kutu idealdir. Kutunun zeminine yumuşak ve sıcak tutacak battaniye benzeri bir örtü ya da havlu konması doğum süreci için yeterlidir. Anne kedinin tuvaleti, maması ve suyu da kutusundan çok uzakta olmamalıdır. Kutunun anne kedinin ve yavruların rahat edebileceği kadar özel ve sakin olması ancak durum kontrolü yapabileceğiniz bir yerde olması yeterlidir. İdeal süre tamamlandığında kedilerin doğum süreci başlar. Kedilerin doğumu ne kadar sürer ya da kedilerde doğum kaç saat sürer hakkında kesin bir söylemde bulunmak doğru olmayacaktır. Her doğum kendi içinde benzersizdir. Yine de genelleme yapmamız gerekirse kedilerde doğumun 6 saate dek sürebildiği ifade edilebilir. 

Kedilerde Doğum Aşamaları

Kedilerde doğum üç farklı aşamada gerçekleşir. İlk aşamada kasılmalar başlar ve bu dönemde anne kedi sürekli hareket halindedir. Bu dönem genellikle dışarıdan bakıldığında fark edilmeyebilir. İlk aşamada anne sürekli olarak hareket eder ve kutu içerisinde dolaşır. Genellikle doğumun ilk aşamasındaki anne kedi hızlı hızlı nefes alır ve daha çok miyavlar. Bazı durumlarda kusma da meydana gelebilmektedir. 

İkinci aşamada ise daha sık ve daha uzun süren kasılmalar başlar. Bunun sonucu olarak da doğum gerçekleşir. Kedi doğum yaparken asla rahatsız edilmemelidir ya da bu sürece müdahale edilmemelidir. Ayrıca kedinin kesinlikle hareket ettirilmemesi gerekir. Bu gibi durumlarda doğum durur ve anne kedi kendini tekrar güvende hissettiğinde doğuma tekrar başlar. Her ne kadar bu süreç kediden kediye göre değişiklik gösterse de genellikle her 30 - 60 dakikada bir yavru doğar. Tüm yavruların doğması yaklaşık 6 saat kadar sürmektedir. Bir seferde genellikle 4 - 6 yavru kedi dünyaya gelir. Doğum esnasında süre tutmak doğumun yolunda gittiğinden emin olmak için tavsiye edilir.

Doğum yapmada zorlanmaya distosi adı verilmektedir. Kediler doğum yaparken çeşitli sebeplere bağlı olarak distosi meydana gelebilmektedir. Anne kedi bir saat boyunca ıkınma ve kasılma sonucunda yeni bir yavru dünyaya getirmediğinde acil sağlık yardımı alması için veteriner hekime götürülmesi gerekmektedir. 

Doğan yavruların çevresinde fetal membran bulunur. Bu membran anne tarafından doğumdan sonra çıkarılır. Zar benzeri bu yapılar genellikle kırmızılı sarı renktedir ve içerisinde amniyotik sıvıyla çevrelenmiş yavru bulunur. Annenin bu zarı çıkarmaması durumunda yavru kedinin boğulma riski vardır. Zarın bir dakika içerisinde anne kedi tarafından alınmaması durumunda zarı delerek yavruyu çıkarmanız ve varsa burun ve ağzında bölgesinde bulunan sıvıları temizlemeniz gerekir. Sonrasında ise nefes almasını sağlamak için havluyla yavru kedinin vücudu çok yavaşça ovalanmamalıdır. 

Yavru kedilerinde göbek bağı bulunur ve doğum esnasında göbek bağı kopar ya da anne kedi tarafından koparılır. Göbek bağının kopmaması durumunda yavru kediye yaklaşık 2 - 3 cm mesafeden koparmanız gerekir. Ancak bu esnada göbek bağını çekmek yavru kedinin iç organlarına zarar verebileceği için dikkatli olunmalıdır.

Üçüncü aşama ise plasentanın çıkışı ile başlayan doğum sonrası aşamadır. Plasenta yeşilimsi siyah renkte fetal membran kitlesidir. Hamile kedilerin tüm yavrularını dünyaya getirdikten sonra plasentanın çıkması gerekir. Bazı durumlarda anne kedi plasentayı çıkaramaz bu durum ateş, enfeksiyon, iştah kaybı gibi durumlara yol açar. Ayrıca bu durumda anne yavru kedilere de bakamaz. Bu gibi durumlarda hemen veteriner hekime danışılması gerekmektedir. 

Kedilerde doğum sonrasında 2 - 3 hafta boyunca vajinal akıntı olması normaldir. Bu akıntı genellikle kırmızılı siyah renginde kurumuş kandır. Akıntının çok kanlı olması ya da enfeksiyonlu gibi puslu bir görünüme sahip olması durumunda anne kedinin en kısa sürede veteriner muayenesine götürülmesi gerekir. 

Kedilerde Doğum Sonrası Bakım

Kedilerde asıl uğraş doğum sonrasında başlamaktadır. Emzirmekte olan kedilerde yüksek kalorili beslenmeye devam edilmektedir. Anne kedinin sürekli olarak mamaya ve suya erişimi olması gerekir. Hem annenin hem de yavruların evin kuytu ve sessiz bir yerinde olması sağlanmalıdır. Etrafta çok fazla kişinin olması durumunda anne kediler stres olur ve yavru kedileri ihmal ederler. Yavru kediler büyüdükçe ve hareketlendikçe anne kedi uyumak ve yalanmak için başka yerleri tercih edebilir ya da evdeki kişilerle daha fazla sosyalleşebilir. Bu gibi durumlarda anne kedinin yalnız kalabileceği kendine ait bir yeri olduğundan emin olmanız gerekir. Ancak arada sırada yavruların yanına gidip onlarla ilgilenip ilgilenmediği de kontrol edilmelidir. 

Annenin yavrular için ürettiği ilk süte kolostrum adı verilir. Bu süreçte tüm yavruların yeteri kadar beslenmesi gerekir. Kolostrum içerisinde, yavru kedilerin sağlıklı bir bağışıklık sistemine sahip olabilmesi için gerekli immünoglobinler ve gıdalar yer alır. 

Yavru kedilerin yaklaşık her saatte ya da her iki saatte bir beslenmesi gerekir. Bu nedenle anne kedi genellikle doğumdan sonraki 1 - 2 haftayı sürekli olarak yavrularla geçirir. Anne kedinin süt üretmediğini ya da kedileri emzirmediğini fark etmeniz durumunda hemen veteriner hekim ile iletişime geçmeniz gerekmektedir. Bu durumlarda anne kedide mastitis olup olmadığı kontrol edilmeli, sadece süt yetersizliği varsa yavru kediler için uygun süt tozu ile beslenme desteklenmelidir. Yavru kediler için özel formüle edilen süt tozlarını burayı tıklayarak inceleyebilirsiniz.

Doğum sonrasında yavrulara yaklaşırken dikkatli olmalısınız. Çünkü bazı anne kediler evdeki diğer insanları ya da evcil hayvanları bir tehdit olarak görür ve yavrulara yaklaşıldığında agresifleşir. 

Emziren kedilere veteriner hekim tarafından önerilmedikçe ilaç verilmemeli ya da aşı yapılmamalıdır. Anne kedinin hastalık belirtileri göstermesi durumunda veteriner hekim ile iletişime geçilmelidir. Anne kedinin yemek yemeyi bırakması, kusması ya da çok zayıf ve yorgun görünmesi veya süt bezlerinde şişlik ya da kızarıklık gibi durumların fark edilmesi halinde veteriner hekime haber verilmelidir. 

Doğum yapan anne kedinin etrafında kısırlaştırılmamış erkek kedinin bulunmaması gerekir. Yavru kediler daha sütten kesilmeden anne kediler tekrar hamile kalabilmektedir. Dişi kediler için genellikle doğumdan bir ay sonra kısırlaştırma tavsiye edilir. Bu süreçte rahim küçülerek tekrar normal boyutuna döner.