Kedilerde Flehmen Tepkisi
Flehmen tepkisi sürüngenlerden memelilere kadar oldukça yaygın tür çeşitliliğinde görülen ilginç bir davranıştır. Flehmen kelimesi Almanca diş göstermek ya da saldırgan gözükmek anlamına gelen kelimenin kökeninden gelse de bu tepkinin amacı aslında oldukça farklıdır. Garip bir görünüşe neden olan Flehmen tepkisinin arkasında ise inanılmaz bir doğal süreç yatar. Kedilerde de sıkça görülen bir tepkidir ve kedi anatomisiyle ilişkilidir. Birçok kişi için kedilerin Flehmen tepkisi esnasında büründüğü görünüş oldukça komiktir.
Kedilerde Flehmen Tepkisinin Kökeni
Flehming olarak da adlandırılan bu tepki ile kediler her an hapşıracak gibi gözükür. Tepki esnasında gözler kısılır, ağız açılır ve dişler görülür. Tepkiyi veren kedinin ağzının içerisine baktığınızda dilinin geriye ve üst damağa doğru kıvrıldığını görebilirsiniz. Flehmen tepkisini anlamak için biraz anatomi bilgisi gereklidir.
Kedilerin burun septumunun arkasında, sert damağın hemen üstünde sapan kemiği ya da Jacobson organı olarak bilinen bir organ yer alır. Bu organ ikincil burun görevi görür ve kedilere aldıkları kokular hakkında daha fazla bilgi verir. Bu garip organ aslında feromon ilişkili bir reseptördür ve Flehmen tepkisi ile kedinin aldığı feromonlar burada yönlendirilir. Alınan hava dilin yönlendirmesiyle birlikte sapan kemiğine doğru gönderilir. Burada feromonlar algılandıktan sonra aksesuar koku ampulünün tepki vermesine ve beynin çiftleşme gibi davranışsal tepkiler ortaya çıkarmasına neden olur.
Koklamanın aksine, Flehmen tepkisi istemsiz olarak gerçekleşir. Kediler bu tepkiyle komik bir yüze sahip olabilir ancak etrafındaki kokular sayesinde çok değerli bilgiler elde eder. Aldığı feromonlar etrafındaki hayvanların cinsiyeti, çiftleşme durumu ve soyu gibi birçok konuda bilgi sağlar.
Flehmen Tepkisi Nasıl Tetiklenir?
Flehmen tepkisi doğal bir davranıştır ancak bu davranışı tetiklemek için uygulanabilecek bazı yöntemler vardır. Birden fazla kedinin yaşadığı evde Flehmen tepkisine daha çok rastlanır. Özellikle kedilerin karşı cinsten olması durumunda bu davranışa hemen her gün rastlamak mümkündür. Kedi sakinleştirici spreyler kedi feromonlarını taklit etmektedir. Bu nedenle kedilerde Flehmen tepkisinin tetiklenmesine neden olurlar.
Bu tepki sadece diğer kedilerin feromonlarına karşı verilmiş bir tepki değildir. Kediler başka türden canlıların feromonlarına da bu tepkiyi verebilir. Sahibinin çoraplarını koklayan bir kedinin ağzı açık bir şekilde etrafa komik komik baktığını görebilirsiniz.
Flehmen tepkisinde yaş ve cinsiyet çok büyük rol oynar. Üstelik bu sadece kediler arasında değil neredeyse tüm hayvanlar için böyledir. Örneğin genç dişi atlar, yaşlı atlara göre çok daha fazla tepki verir ve çok daha kolay tetiklenir. Kedilerde de bu davranış kedinin yaşı ilerledikçe azalmaya başlar. Bu son derece normaldir ve kediyle ilgili bir problem değildir. Kedilerde, Flehmen tepkisi yüz buruşturma ya da kaş çatmayla karıştırılabilmektedir. Bu görünüş kedinin huysuz olduğu anlamına gelmez.
Feromonlar ve Flehmen Tepkisi
Kediler, diğer kedilerle miyavlayarak ya da ses çıkararak iletişime geçmezler. Kediler birbirleri ile kokular aracılığıyla iletişim kurarlar. Kediler birbirlerini anlamak için feromonları kullanırlar. Her birinin kendine has bir feromonu vardır ve diğer kedilere farklı mesajlar gönderebilirler. Kedinin bir eşyaya yanaklarını sürmesi aslında onun feromon salgılamasını ve kendi bölgesini işaretlemesini gösterir. Kedinin idrarında bulunan feromonlar ise cinsiyeti hakkında bilgi verir.
Kediler feromonları fark ettiğinde Flehmen tepkisi verir ve bu tepkiye has insanlar için oldukça komik olarak tanımlanan bir görünüş ortaya çıkar. Tüm kediler bu tepkiyi verir ancak erkek kedilerde daha çok görülmektedir. Erkek kediler kısırlaştırılmış olsa bile cinsiyetle ilgili bilgileri kontrol etmeye yatkın canlılardır. Bu nedenle erkek kedilerin sık sık bu komik görünüşle yakalayabilirsiniz. Bu durum onun etrafı hakkında bilgi aldığını gösterir
Uzun yıllardır sağlık, teknoloji, tekstil, kozmetik, evcil hayvan sağlığı ve ürünleri ile ilgili içerik üreten Ayşegül Tunçay Bilcen, sosyal medya yönetimi ve dijital pazarlama alanında da uzmanlaşmıştır. İçerik üretimi ve evcil hayvan bakımı ile ilgili deneyimleriyle Petlebi.com blog sayfasında 2020 yılından beri blog içeriği yazmaktadır.