Kedilerde Dalak Neden Şişer?
14.08.2021 Veteriner Hekim Tuğba Dağdelen
Kedilerde dalak büyümesi genellikle altta yatan başka bir hastalığın belirtisi olarak ortaya çıkar. Dalak yaşam için hayati bir öneme sahip olmasa da dalak büyümesi veteriner gözetimine ihtiyaç gerektiren bir durumdur. Dalak kedilerde midenin sol tarafında bulunan uzunlamasına bir organdır. Kedilerde dalak büyümesi bütün organda gerçekleşebileceği gibi asimetrik olarak da meydana gelebilir. Bu yazımızda kedilerde dalak neden şişer?, kedilerde dalak büyümesi nasıl anlaşılır? gibi soruların cevaplarına değineceğiz.
Kedilerde Dalak Büyümesi Nedenleri?
Kedilerde dalakta meydana gelen sorunlar birincil ve ikincil olarak kategorilendirilebilir. Birincil dalak bozuklukları doğrudan dalak ile ilgilidir ve bu durumda dalakta meydana gelen bir hastalık aranması gerekir. kedilerde dalak büyümesinin en yaygın birincil nedeni dalağın torsiyonu veya travmasıdır. Bu durum genellikle karın bölgesine alınan bir darbe ya da kedinin geçirdiği bir travma sonucu meydana gelir. İkincil dalak bozukluğu da vücudun başka bir yerinde meydana gelen sistemik bir hastalık sebebi ile ortaya çıkar. Kedilerde dalak bozukluklarının en net belirtisi dalak büyümesidir.
Kedilerde dalak büyümesi karın yaralanması, bakteriyel enfeksiyon, enfeksiyöz bozukluklar, inflamatuar bağırsak hastalığı, dalak tümörü, bağışıklık sorunları gibi nedenlere bağlı olarak meydana gelebilir. Bu nedenler kedilerde dalak şişmesi olarak da ifade edilen durumun yaygın nedenlerinden bazılarıdır. Kedilerde dalağın büyümesine neden olan durumlar genellikle dalak ile doğrudan ilgili değildir. Bu nedenle kedilerde dalak şişmesi durumunda altta yatan farklı bir hastalık olup olmadığının mutlaka dikkatli bir şekilde incelenmesi gerekir.
Kedilerde dalak büyümesine neden olan sağlık sorunları;
- Kalp yetmezliği,
- Kalp kurtları,
- Kedi enfeksiyöz peritoniti,
- Multipl miyelom,
- Kedi lösemisi,
- Sistemik lupus,
- Histoplazmoz olarak ifade edilebilir.
Kedilerde Dalak Büyümesinin Belirtileri
Kedilerde dalak kanın depolanması filtrelenmesi, eski hücrelerin ve yabancı cisimlerin kan dolaşımından uzaklaştırılması, bağışıklık sisteminin düzgün çalışmasının sağlanması görevlerini yerine getirir. Dalağın görevleri göz önünde bulundurulduğunda belirtileri daha net anlamak mümkündür.
Kedilerde dalak şişmesi;
- İştahsızlık,
- Kilo kaybı,
- Lenf düğümlerinde büyüme,
- Karın bölgesinde şişkinlik,
- Halsizlik,
- Karın bölgesinde hassasiyet ve/veya ağrı,
- İshal,
- Kusma gibi belirtilere neden olur.
Kedilerde Dalak Büyümesi Nasıl Teşhis Edilir?
Yukarıdaki belirtilerden bir ya da birkaçı kedide varsa, belirtilerden herhangi biri uzun süredir devam ediyorsa kedinin mutlaka bir veteriner hekim tarafından muayene edilmesi gerekir. Veteriner hekim öncelikle fiziksel muayenede dalak büyümesine ilişkin bulguları araştırır. Büyümüş lenf düğümleri ve karın bölgesinde şişme dalak büyümesinin fiziksel bulguları arasında yer almaktadır. Eğer fiziksel bulgular teşhis koymak için yeterli değilse tam kan sayımı ve idrar tahlili yapılması gerekir. Bu testler aynı zamanda dalak büyümesine bağlı olarak böbrek ve karaciğer gibi organlarda herhangi bir sorun meydana gelip gelmediğini görmeye de yardımcı olur. Yapılan testler genel olarak beyaz kan hücre sayımı, düşük hemoglobin seviyesi ve iltihaplanma gibi unsurların incelenmesine yardımcı olur. Testlerin sorunu tam olarak belirlemeye yardımcı olmaması durumunda görüntüleme yöntemleri ile tanı konulması gerekir. Ultrason ve röntgen gibi görüntüleme yöntemleri hem dalağın hem de dalak çevresindeki diğer organların incelenmesine olanak sunar.
Kedilerde Dalak Büyümesi Tedavisi
Kedilerde dalak büyümesinin tedavisi, büyümenin neden olduğu ile doğrudan ilişkilidir. Bu nedenle farklı tedavi yaklaşımları önerilebilir. Farklı bir hastalığa bağlı dalak büyümesi söz konusu olduğunda tedavi odağı altta yatan hastalıktır ve tedavi planlaması da bu doğrultuda yapılır. Ancak doğrudan dalak ile ilgili bir sorun varsa, dalak torsiyonu ya da travması sonucunda dalakta büyüme gerçekleştiyse kedinin dalağının tamamı ya da bir bölümü cerrahi müdahale ile alınabilir. Kedilerde dalak büyümesine neden olan durumların genellikle ilaç tedavisine cevap vermesi beklenir. Ancak dalakta kanser oluşumu gibi bir durum söz konusu ise mutlaka cerrahi müdahale gerecektir.
Kedilerde dalak büyümesi tedavisinde takip altta yatan nedene göre önemli olabilir. Takip edilmesi gereken bir durum söz konusu olduğunda mutlaka düzenli veteriner hekim kontrollerine gidilmesi ve kedinin yaşam alanında da yakından gözlemlenmesi gerekir.
Veteriner hekim kimliğiyle evcil hayvan sağlığı hakkında farkındalığı artırmak için Petlebi.com blog sayfasına yazıları ile değer katan Tuğba Şenol Dağdelen, evcil hayvanlarda hastalıkların önlenmesi, teşhis ve tedavisi, hayvan davranışları ve ferahı, evcil hayvanlarda beslenme ve diyeti özelinde çalışmalarını sürdürmektedir.