Kedilerde Çoklu Eklem İltihabı
Eroziv olmayan immün aracılı poliartrit olarak da bilinen çoklu eklem iltihabı kedilerde nadir olarak görülen bir problemdir. Bu problemde omuz ya da diz gibi oynar eklemlerde iltihap meydana gelir. Ancak bu iltihap yüzünden eklemde herhangi bir aşınmayla karşılaşılmaz. Kedilerde çoklu eklem iltihabı belirtilerinin görülmesi durumunda problemin doğru bir şekilde tedavi edilebilmesi için kedinin veteriner hekim tarafından muayene edilmesi gerekir.
Çoklu Eklem İltihabı Belirtileri
Kedilerde çoklu eklem iltihabı çeşitli belirtilere neden olur. Bu belirtiler arasında,
- Ayaklarda sertlik,
- Topallama,
- Hareketlerde kısıtlılık,
- Eklemlerde çıtırtı şeklinde ses,
- Birden çok eklemde şişlik ve ağrı,
- Eklemlerde subluksasyon,
- Çıkık yer alır.
Çoklu eklem iltihabı görülen kedilerde topallama şekli değişir. İlk etapta yalnızca bir ayak topallarken bir süre sonra bir diğer ayakta da topallama başlayabilir. Ayrıca bacakta diz kısmı ve bilek arasında sertleşme görülebilir.
Çoklu Eklem İltihabı Nedenleri
Kedilerde çoklu eklem iltihabı farklı nedenlere bağlı olarak görülebilir. Eklem iltihabının arkasında yatan nedenlerden biri antikorların eklem dokusuna bağlanmasına yol açan tip 3 aşırı duyarlılık reaksiyonudur. İmmün kompleksi olarak adlandırılan bu antikor-antijen kompleksleri eklemlerin kayganlığını sağlayan sinovyal sıvı içerisinde yer alır ve eklem kıkırdağında anormal sonuca neden olur. Buna bağlı olarak eklemde oluşan iltihap ile vücut savaşmaya başlar. Kıkırdağı çevreleyen doku, bağışıklık gösteren hücrelere yanıt olarak tamamlayıcı protein aktivasyonunu tetikleyen inflamatuar bir tepkide bulunur. Bu da kedilerde klinik artrit belirtilerinin görülmesine sebebiyet verir. Bunun yanı sıra;
- Sistemik lupus eritematozus olan kedilerde çeşitli hücrelerin antijene dönüşmesi sonucunda otoantikorların eklemlere saldırması,
- Dokuların büyümesine yol açan bazı kronik enfeksiyonlar,
- Polimiyozit sendromu,
- Menenjit,
- Eklemlerdeki sinoviyal sıvının içeriğini etkileyen lenfositik plazmositik sinovit,
- İlerleyen kronik poliartrit gibi problemler de çoklu eklem iltihabına neden olur.
Ancak bu durumlar kedilerde çok nadir olarak görülür. Kedilerde görülen çoklu eklem iltihabı vakalarının büyük bir kısmı idiyopatik olarak değerlendirilir. Yani problemin nedeni tam olarak teşhis edilememektedir.
Teşhis ve Tedavi Yöntemleri
Çoklu eklem iltihabının teşhis edilebilmesi için veteriner hekimin fiziki muayenesi gereklidir. Muayene esnasında kedinin hangi eklemlerde ağrı yaşadığı, hareket kısıtlılığı ve varsa topallaması değerlendirilir. Sonrasında ise tam kan tahlili, idrar tahlili ve elektrolit tahlili gerçekleştirilir. Bazı durumlarda laboratuvar analizi için eklemden sıvı örneği alınabilir. Sinoviyal sıvıdan alınacak örnek de ayırıcı tanı için gerekli olabilir. Kesin tanı konabilmesi için röntgen de gereklidir. Eroziv olmayan immün aracılı poliartrit olması durumunda bu durum röntgende kolay bir şekilde görülebilir.
Kedilerde çoklu eklem iltihabının kesin tedavisi bulunmamaktadır. Kedinin mevcut durumunu korumak, daha iyi hissetmesini sağlamak ve hastalığın ilerlemesini önlemek için uygulanabilecek çeşitli yöntemler mevcuttur. Hareket kısıtlılığını ortadan kaldırmaya yönelik fiziksel tedavi oldukça etkilidir. Çeşitli egzersizler ve masajlar kedinin ciddi derecede rahatlamasını sağlar. Yürümekte zorlanan kedilerde ise bandaj uygulamaları gerçekleştirilmektedir. Bandajla beraber ayağı bir destek ile desteklemek hastalığın ilerlemesini de önler.
Aşırı kilolu kedilerde eklemlerin üzerine binen yükün fazla olması hastalığın daha hızlı bir şekilde ilerlemesine yol açar. Ayrıca aşırı kilo eklem iltihabının daha ağrılı olmasına da neden olur. Bu nedenle çoklu eklem iltihabı olan obez kedilerin kilo vermesi tavsiye edilmektedir. Kedilerin sağlıklı kiloya dönmesi hem hastalığın yol açtığı ağrıların hafiflemesini hem de hastalığın ilerleme hızının yavaşlamasını sağlar.
Eroziv olmayan poliartritte bir diğer seçenek ameliyattır. Ameliyat ile enfeksiyon temizlenerek kedinin rahat etmesi ve sağlığına kavuşması sağlanır. Ancak ameliyat çok tercih edilen bir tedavi yöntemi değildir. Çoklu eklem iltihabına yol açan hastalığın teşhis edilmesi durumunda öncelikle bu hastalığın, sonrasında çoklu eklem iltihabının tedavi edilmesi gerekmektedir.
Uzun yıllardır sağlık, teknoloji, tekstil, kozmetik, evcil hayvan sağlığı ve ürünleri ile ilgili içerik üreten Ayşegül Tunçay Bilcen, sosyal medya yönetimi ve dijital pazarlama alanında da uzmanlaşmıştır. İçerik üretimi ve evcil hayvan bakımı ile ilgili deneyimleriyle Petlebi.com blog sayfasında 2020 yılından beri blog içeriği yazmaktadır.