Kedilerde Apse ve Tedavi Yolları
31.10.2021 Veteriner Hekim Tuğba Dağdelen
Apse insanlarda da sıkça meydana gelen sağlık sorunlarından birisidir. Apse vücudun herhangi bir noktasında meydana gelen irin dolu kesecikler olarak tanımlanabilir. Apseler yerine göre isimlendirilir. Kedilerde apse oluşumu farklı nedenlere bağlı olarak meydana gelebilir. Bu yazımızda “kedilerde apse nedir?”, “kedilerde apse hastalığı nasıl tedavi edilir?” sorularının yanıtını bulabilirsiniz.
Apse Nedir?
Apse içerisinde irin dolu olan enfekte olmuş kesecik olarak tanımlanabilir. Kesenin içerisinde irin, beyaz kan hücreleri, bakteri gibi yapılar bulunur. Vücudun enfeksiyona verdiği yanıtlar doğrultusunda oluşan apseler vücudun farklı noktalarında ve farklı boyutlarda olabilirler. Apseler çok büyük ya da çok küçük olabileceği gibi, bazıları büyümeye bağlı irin sızıntısına ve patlamaya neden olabilir. Kedilerde apse genellikle deri altında şişlik şeklinde ortaya çıkar. Deri altında meydana gelen apse oluşumları temas halinde fark edilebilir. Bunun yanı sıra ağız içerisinde ya da vücudun farklı noktalarında yani temas ile fark edilmeyecek alanlarda da apse oluşumu meydana gelebilir.
Kedilerde Apse Neden Olur?
Kedilerde görülen en yaygın apse türleri ağız ve deri altında olan apseler olsa da apselerin vücudun her yerinde oluşabileceklerinin unutulmaması gerekir. Kedilerde apse oluşumuna neden olan farklı bakteriler vardır. Bazı streptococcus türleri, E. Coli, pseudomonas, mycoplasma, pasteurella multcida, nocardia, fusobacterium gibi pek çok bakteri nedenli apse oluşumu meydana gelebilir. Kedilerde apseler diş apsesi, iç apse ve ısırık yarası apsesi olarak üç grup altında incelenebilir.
Kedilerde Diş Apsesi
Diş apsesi kedilerde de insanlarda olduğu gibi hastalıklı dişlerin çevresinde meydana gelir. Diş üzerinde bakteri birikimi sonrasında diş eti iltihaplanması meydana gelir. Diş eti iltihaplanmasına neden olan bakteriler düzenli diş temizliği ya da profesyonel müdahale ile ortadan kaldırılmazsa plak ve diş taşı oluşumu söz konusu olur. Bu durum diş eti çizgisinin altında apse oluşumu nedenidir. Eğer kırık ve hastalıklı dişlerde bakteriler kök kanalına ilerlerse diş kökünde apse oluşur. Kedilerde diş apsesi oldukça yaygındır ancak fark edilmesi bir o kadar zordur. Kedilerde diş apsesi oluşumunun engellenmesi için düzenli diş temizliği ve yıllık diş kontrolleri çok önemlidir. Kediler için özel olarak üretilen diş bakım ürünlerini burayı tıklayarak inceleyebilirsiniz.
Kedilerde İç Apse
Kedilerde vücudun dışında görülmeyen apseler iç apse olarak ifade edilir. İç organlarda iltihaplanma ve hastalık sonucunda oluşabilirler. Diş apsesi ya da ısırık yarasına bağlı apselere kıyasla çok daha nadir görülürler. Solunan zararlı bir madde ya da geçirilen şiddetli bir zatürre sonucunda akciğer apsesi meydana gelebilir. İç kulak enfeksiyonu, sinüs enfeksiyonu ya da ağzın derinliklerinde meydana gelen bir enfeksiyon sonucunda beyin apsesi oluşabilir.
Kedilerde Isırık Yarası Apsesi
Kedilerde ısırık yarası apsesinin meydana gelmesi için bir başka hayvan tarafından ısırılmaları sonucunda meydana gelir. Kedi ısırıldıktan sonra yaraya giren bakteriler apse oluşumuna neden olur. Bu apseler kedinin derisinin altında topak halinde ortaya çıkarlar çoğunlukla da kedilerde apse patlaması meydana gelmeden fark edilmezler.
Kedilerde Apse Belirtileri
Kedilerde apse belirtileri apsenin türüne göre bazı farklılıklara sahiptir. Kedilerde apsenin genel belirtileri;
- Bölgesel şişlik,
- İrin sızıntısı,
- Apse bölgesinde kötü koku,
- İştahsızlık,
- Halsizlik,
- Ateş olarak ifade edilebilir. Kedilerde diş apsesi varsa ağız kokusu da bu belirtiler arasında yerini alır.
Kedilerde Apse Nasıl Teşhis Edilir?
Kedilerde apse teşhisinde öncelikle şüphe edilen apse türünün belirlenmesi önemlidir. Kedinin bir kavgaya karıştığı bilgisi ile beraber cilt altında yumru oluşumu varsa veteriner hekim tarafından bölgeden örnek alınması gerekir. Eğer söz konusu yumru ise içerideki irin şırınga ile boşaltılabilir. Kedilerde diş apsesinden şüpheleniliyorsa ağız içerisinde irin kalıntısı aranabilir, röntgen çekilebilir. İç apseden şüphelenilen bir durum söz konusu ise ultrason ile inceleme yapılması gerekir, iç apsenin kesin olarak bulunabilmesi için cerrahi müdahale de söz konusu olabilir. Apseye neden olan bakterinin teşhisi için bakteri kültürleri yapılması da doğru tedavi planı açısından büyük öneme sahiptir.
Kedilerde Apse Tedavisi
Kedilerde apse hastalığı tedavisinde antibiyotik gibi ilaçların kullanılması yaygındır. Veteriner hekimin teşhisinden sonra apsenin durumuna uygun olarak tedavi planlaması yapılır. İlaç tedavisi apsenin kurutulması için tercih edilir. Diş kökü apsesi varsa diş çekimi yapılması gerekebilir bununla birlikte profesyonel diş temizliği de gereklilik haline gelir. Cilt altı apselerinde enfeksiyonun akması için apsenin patlatılması gerekebilir. Kedilerde apse patlaması mutlaka veteriner hekimler tarafından klinik şartlarında yapılmalıdır.
Veteriner hekim kimliğiyle evcil hayvan sağlığı hakkında farkındalığı artırmak için Petlebi.com blog sayfasına yazıları ile değer katan Tuğba Şenol Dağdelen, evcil hayvanlarda hastalıkların önlenmesi, teşhis ve tedavisi, hayvan davranışları ve ferahı, evcil hayvanlarda beslenme ve diyeti özelinde çalışmalarını sürdürmektedir.