Kedilerde Anestezi Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Anestezi kelimesi Yunanca’da hissetmek anlamına gelen "aesthētos" kelimesinden türetilmiştir.  Genel anestezide hasta anestezi etkisi boyunca bilinçsizdir. Bu bilinçsizlik süresince vücut kasları gevşer ve acı hissi tamamen ortadan kalkar. Genel anestezi dışında vücudun belli bir kısmının uyuşturulduğu lokal anestezi ya da omurilikten yapılan epidural anestezi gibi anestezi uygulamaları bulunmaktadır. Kedilerde anestezi tıpkı insanlardaki gibidir. Medikal işlemlerden önce kullanılarak kedinin kolayca tedavi edilmesini sağlar. Kedi anestezi sonrası uyanarak hayatına kaldığı yerden devam eder.

Günümüzde kedi sahiplerinin kafası kurcalayan “Kedi anesteziden kaç saat sonra kendine gelir?” ya da “ Kedi narkozdan kaç saat sonra uyanır?” soruları için net bir cevap yoktur. Kullanılacak anestezi miktarı kediden kediye göre değişiklik gösterir ve anestezinin her kedi üzerinde farklı etkileri olabilir.

Anestezi Riskleri Nelerdir?

Kedilerde anestezi riskleri, insanlardaki risklere oldukça benzerdir. Hafif ve kısa zamanlı bir uyuşturma yapılsa da, birkaç saat boyunca sürecek genel anestezi de olsa yan etki görülebilmektedir. Genel olarak hayvanlarda anestezik ajanlara karşı reaksiyon verme olasılığı 100.000’de 1’dir. Bu reaksiyonlar enjeksiyon bölgesinde şişlik gibi hafif etkilerden kalbin durması, anaflaktik şok ya da ani ölüm gibi ciddi etkilere kadar değişiklik gösterebilmektedir. Ancak yapılan araştırmalara göre bir kedinin arabayla veterinere giderken araba kazasında ölme riski, anesteziden ölme riskinden çok daha yüksektir.

Anestezi ile ilgili bir diğer potansiyel tehlike anestezi öncesinde aç kalınmamasıdır. Anestezi alan hastalar yutma refleksini kaybeder. Bu nedenle kediler anestezi esnasında ya da uyandıktan hemen sonra midesindeki mamayı kusabilmektedir. Yutma refleksi yokken kusma meydana geldiğinde midede yer alan gıdanın akciğerlere kaçma riski bulunur. Bu da hayati tehlikeye neden olan aspirasyon pnömonisine neden olur.

Anestezi yan etkileri arasında böbrek, karaciğer ya da kalp yetmezliği, görme bozukluğu, pıhtı bozukluğu ya da felç gibi ciddi durumlar da yer almaktadır. Ancak bu yan etkilerin görülme sıklığı oldukça düşüktür. Anestezinin yan etki riskini düşürmek için alınan her türlü önlem aslında tedavinin bir parçasıdır.

Anestezi Risklerini Minimize Etmenin Yöntemleri

Kedinin genel sağlık durumu ile ilgili farklı sorunlar varsa ya da kedi alerjik bir bünyeye sahipse anestezi risklerini belirlemek ve bu riskleri düşürmek için operasyon öncesinde bir dizi test yapılması gerekmektedir. Ameliyat öncesi fiziksel muayene, kan ve idrar tahlili ya da röntgen gibi yöntemler ile klinik problemler veya probleme yol açabilecek potansiyel sağlık durumları belirlenir. Bazı sağlık durumları anestezik komplikasyon riskini yükseltir. Kalp hastalığı, karaciğer ve böbrek hastalıkları, diyabet, anemi, susuzluk ya da kalp kurdu gibi bazı enfeksiyonlar anestezide komplikasyon riskini artırmaktadır.

Kan tahlili anestezi ile beraber hayati tehlikeye neden olabilecek problemlerin belirlenmesi için uygulanır. Yaşlı kedilerde ameliyat öncesinde mutlaka göğüs röntgeni ve elektrokardiyogram yapılır. Bu sayede kalp ve akciğerde tehlikeye neden olabilecek durumlar önceden belirlenebilir.

Anestezi altındaki kedide meydana gelebilecek kardiyovasküler sorunların ya da solunum yetmezliğinin başarılı bir şekilde tedavi edilebilmesi için en önemli faktörlerden bir tanesi serum ile acil ilaç uygulamasıdır. Anesteziden önce serum hazır hale getirilir ve ihtiyaç anında hemen kullanılacak şekilde bekletilir.

Anestezi Sonrası

Ameliyat hazırlığı içinde olan kedi sahiplerini endişelendiren durumlardan birisi de anesteziden uyanma süreci ve uyanma sonrasında yapılması gerekenlerdir. “Kedilerde anestezi etkisi kaç saat sürer?” ya da kediler narkozdan kaç saat sonra uyanır? ” gibi sorular kedi sahipleri için hastalık zamanında önemli bir endişe kaynağı olarak görülür. Anesteziden uyanma süresi kediden kediye farklılık gösterir. Çünkü kedinin kilosu, genel sağlık durumu ve daha birçok etmen kullanılan anestezi miktarını belirler. Bu da kedilerin anesteziden uyanma süresini farklılaştırır. Anesteziden sonraki 12 - 24 saatlik süreçte kedilerin uykulu ya da yorgun olması son derece normaldir. Bu süreçte yürümede ya da denge kurmada zorlanma görülmesine sık rastlanılır. Sonrasında kediler normal yaşantılarına dönmektedir. Ancak uzunca bir süre ayakta duramama ya da hareket edememe gibi durumlarda olduğunda veteriner hekim ile iletişime geçmek gerekir.

Anestezi sonrasında veteriner hekimin önerilerine uygun şekilde kedinin mama ve su tüketimi yapmasına izin verilmelidir. Kedinin anesteziden sonra 12 – 24 saatlik süreçte tuvaletini rahat kullanabilmesi için çok fazla zıplamaya gerek kalmadan girebileceği bir tuvaletinin olması da anestezi sonrası alınabilecek tedbirler arasında yer alır.