Kedi Korkusu Nasıl Yenilir? Adım Adım Başarıya Ulaşın

Kıvrılan kuyrukları, yumuşacık tüyleri ve sevimli hâlleri ile kediler birçoğumuz için somut güzellik ve mutluluk kaynakları olsalar da bazı kişiler için durum tam tersi olabiliyor. Öngörülemez doğaları ve gizemli tavırları ile tarih boyunca çeşitli kültürlerde saygı duyulan, korkulan ve hatta tapılan figürler olan kediler bu kişiler için bir fobinin kaynağı hâline geliyor. Ailurofobi olarak adlandırılan kedi fobisi, kedilerden hoşlanmamaktan farklı bir durumdur. Kedi fobisi olanların korkuları o denli yoğun olur ki bir kedi ile karşılaşma ihtimali dahi ciddi kaygı belirtilerinin ortaya çıkmasına neden olur. Kedi korkusu yaşayan kişiler hissettiklerinin gerçekçi ya da akla uygun olmadığını bilseler de korkularını ve endişelerini kontrol edemezler. Fakat sorunun farkında olunması ve doğru adımlar atılması ile kedi ve köpek başta olmak üzere hayvan korkularıyla baş edilmesi mümkündür. Bu yazımızda kedi fobisi hakkında bilgi ve kedi korkusunu yenmek isteyenlere uzmanların sunduğu önerileri bulabilirsiniz.

1.Kedi Korkusu Nedir ve Neden Olur?

Ailurofobi yani kedi korkusu, bir kedi görüldüğünde ya da kediler akla geldiğinde aşırı korku ve endişe hissedilmesi durumudur. Farklı türleri olabilen bu fobi çok yaygındır. Kedi korkusunun daya iyi anlaşılabilmesi adına kısaca “Fobi nedir?” hakkında bilgi vermek isteriz. Fobi bir tür kaygı bozukluğudur. Bir durumdan, olaydan ya da canlıdan, aslında bir zarar görülmeyeceği bilinse de aşırı korkma hâlidir. 

Kedi korkusu olan kişiler kedilerle karşılaşmaktan, kedileri görmekten ve kedilerin sesini duymaktan rahatsızlık duyarlar. Bu fobi günlük yaşantıyı ve tercihleri etkileyebilir. Örneğin kedi fobisi olanlar evlerinde kedi yaşayan arkadaşlarını ziyaret edemez ya da arkadaşlarının kedilerinden bahsetmesini dinleyemezler. Nadir durumlarda kedi ile karşılaşma ihtimalinin varlığı evden çıkmaya engel olarak kişilerin sosyal ve iş yaşamlarının sekteye uğramasına neden olabilir. 

Kedi fobisi olan kişilerin korkuları farklıdır. Bir kedinin kendilerinin üzerine atlayacağından, kendilerine saldıracağından, halka açık yerlerde kedilerle karşılaşmaktan, kedilerin tüyleri ile temas etmekten, kediye dokunmaktan, kedi resimleri görmekten ve kedilerin sesini duymaktan korkabilirler. Kedi korkusu tek başına ortaya çıkabilen bir kaygı bozukluğudur. Yine de genel olarak kaygı bozukluğuna, panik bozukluğa ve farklı fobilere sahip olan kişilerde görülme sıklığının daha fazla olduğu söylenebilir. Kedi korkusunun farklı hayvan korkuları ile eş zamanlı görülmesine de sık rastlanır. Hayvanlardan korkma yani “zoofobi” ve vahşi hayvanlardan korkma yani “agrizoophobia” ile birlikte kedi korkusunun yaşanması ihtimali yüksektir.

Kedi korkusu yaygın ve derinleşme riski yüksek bir sorun olduğundan fobinin henüz başlangıç aşamasında engellenmeye çalışılması en doğru alternatif olarak kabul edilir. Kedi korkusunun ilerlemesi tedavi süreçlerinin karmaşık hâle gelebilmesine neden olabilse de kedi korkusu tedavisi mümkündür. 

Kedi Korkusunun Nedenleri

Kedi korkusunun ardında birçok farklı neden olabilir. Kedi korkusu yaşayan bireylerin deneyimleri, maruz kaldıkları çevresel faktörler, genetik yatkınlıkları farklı olduğundan kedi korkusunun nasıl geliştiği hakkında kesin söylemlerde bulunmak çok mümkün olmayacaktır. Ancak uzmanlar kedi fobisinin genellikle çocukluk döneminde ve hatta 6 yaş civarında başladığını ifade etmektedir. Bazen kedilerin yol açtığı korkutucu deneyimler yaşamak beynin amigdala bölgesinde işlev bozukluğuna yol açabilmektedir. Belirli duyguları kontrol eden bir bölüm olan amigdalanın işlevlerinde meydana gelen bozulma sonucunda kedilere süreklilik arz edecek şekilde aşırı tepki verilmesi söz konusu olabilir. 

Kedi korkusu oluşmasına yol açan risk faktörlerinin şu şekilde sıralanması mümkündür: 

Olumsuz Durumlar: Kedilerle korkutucu bir deneyim yaşayan, kendisi ya da tanıdığı bir kişi kedilerin saldırısına uğrayan, kediyi severken ısırılan kişilerde kedi korkusunun oluşması mümkündür. 

Kediler Hakkında Negatif Söylemler: Kediler tarih boyunca birçok farklı kavramla özdeşleştirilmiştir. Geçmiş yüzyıllarda kötülükle bağdaştırılmalarının etkileri günümüzde bazı insanların davranışlarını şekillendirmeye devam etmektedir. 

Ailede Kedi Korkusu Yaşayan Birinin Olması: Bazı kişilerde kedi fobisinin oluşması, kişinin kendisinin yaşadığı deneyimlerden bağımsızdır. Ailesinde ya da yakın akrabalarında kedi fobisi ya da anksiyete bozukluğu olan kişiler risk altındadır.

Modelleme: Kedilerle kötü deneyimler yaşayan insanların hikâyelerini dinleyen, dinlediklerinden etkilenen kişilerde bu fobi oluşabilir. 

2. Kedi Korkusunun Belirtileri

Kedi korkusunun belirtileri oldukça çeşitlidir. Bu belirtiler duygusal, fiziksel ve davranışsal olarak kategorilendirilebilir. Belirtiler de belirtilerin şiddeti de kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. En yaygın görülen belirti bir kedi görüldüğünde ya da akla kedi geldiğinde aşırı kaygı hissedilmesidir.

 - Fiziksel Tepkiler

Kedi karşısında ya da kedi ile karşılaşmadan kedi korkusunun fiziksel belirtileri ortaya çıkabilir. Panik atak, kalp atışında hızlanma, solunum hızının artması, büyük bir tehdit hissetme, kaslarda gerilme, titreme, ishal, göğüs ağrısı, baş ağrısı, baş dönmesi, yoğun bir terleme, mide bulantısı ve kusma kedi korkusu nedeniyle ortaya çıkan fiziksel belirtilere örnek olarak gösterilebilir.

 - Duygusal ve Davranışsal Tepkiler

Kedi korkusunun yol açtığı duygusal ve davranışsal belirtiler kişiden kişiye değişebilir. Bazı kişilerde kedilerle yaşayan tanıdıkların evine gitmekten kaçınmaya yol açan fobi bazı kişilerde evden çıkmamaya neden olabilir. Ek olarak aşırı korku ve kaygı hâli, uyumakta zorlanma, tiksinme, kontrolü kaybetme düşüncesi gibi semptomların görülmesi de mümkündür.

3. Kedi Korkusu Tedavi Yöntemleri

Kedi fobisinin kesin bir tedavisi bulunmamaktadır. Ancak yine de farklı tedavi yöntemleri ile kedi korkusunun üstesinden gelinmesi mümkündür. Tedavi planlaması kişi özelinde gerçekleştirilir. Tedavi programlarının başarısı kişide yaşanan fobinin şiddetine ve eşlik eden farklı psikolojik bozuklukların olup olmadığı doğrultusunda değişiklik gösterebilir. Kedi fobisi tedavisinde birçok psikolojik bozukluğun tedavisinde olduğu gibi farklı stratejilerin kombine edilmesi gerekli olabilir. Bu kapsamda kedi fobisi tedavisinde şu yöntemlere başvurulması mümkündür: 

• Antidepresan ve kaygı bozukluğu ilaçları kullanılabilir. Bu tür ilaçlar yalnızca hekimlerin reçete etmesi durumunda kullanılmalıdır. 
• Yoga ve meditasyon kedi fobisi tedavisinde başvurulan önemli stratejiler arasında yer alır. Yoga ve meditasyon stres seviyesinin azalmasına ve rahatlamaya yardımcı olabilir. Meditasyon ile nefese odaklanmak ve panik atak krizlerini engellemek kolaylaşabilir. 
• Bilişsel Davranışçı Terapi sayesinde fobi semptomlarının hafifletilmesi mümkündür. Semptomları tetikleyen durum, nesne veya canlılara verilen tepkileri değiştirmeye odaklanan yöntem genellikle maruz bırakma tedavisi ile birlikte uygulanır. 

Maruz Bırakma Tedavisi

Davranışsal terapinin bir türü olan maruz bırakma tedavisi, kedi korkusu tedavisinde en sık başvurulan yöntemlerin başında gelir. Terapi, bir kişinin sahip olduğu korku veya kaygıların üstesinden gelinebilmesi için planlanır. Kedi korkusuna sahip olan kişilerin yaşam kalitesini düşüren semptomlara yol açan kaygıyı ve korkuyu azaltmayı hedefleyen tedavi sırasında kişinin kedilerin resmine, düşüncesine ve kendisine kademeli olarak maruz bırakılması sağlanır. Sistematik duyarsızlaştırma ile kedilere karşı hissedilen korkunun aşılması hedeflenir. 

4.Kedi Korkusuyla İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Kedi Korkusu Kalıcı Bir Durum mu?

Kedi korkusunu yenmek mümkündür. Kedilere karşı duyulan aşırı korkunun farklı tetikleyicileri olabilir ve genellikle bu tetikleyicilerin ortadan kaldırılması ile kişi kaygılarını geride bırakabilir. Bu amaçla farklı tedavi yöntemlerine başvurulması mümkündür. Tedavi planlamasının doğru yapılması ile kişi kedilere bakış açısını değiştirebilir. Kedi korkusunun kalıcılığı kişinin korkularının kaynağına, kişinin farklı kaygı bozukluklarının bulunup bulunmadığına ve tedavi süreçlerine sağladığı uyuma göre değişebilir.

Kedi Korkusu Olan Birinin Evcil Kedi Sahibi Olması Mümkün mü?

Kedi korkusu olan kişiler sahip oldukları fobinin üstesinden gelebildikleri takdirde evlerinde kedi beslemeye başlayabilirler. Korkular aşıldığı, kedilere olan davranışlar şekillendirildiği takdirde kedilerle kurulan ilişkilerin iyileştirilmesi mümkündür.

Çocuklar İçin Kedi Korkusuyla Nasıl Başa Çıkılmalı?

Çocuklarda kedi korkusunu azaltmak için çeşitli yöntemlerin denenmesi mümkündür. Kedilerle ilgili bilgi sahibi olmalarını sağlamak, kedilerle yavaş ve kontrollü şekilde etkileşime girmelerine yardımcı olmak, kedi ile güvenli bir ortamda buluşturulmalarını sağlamak, oyun ile kedi etkileşimini bağdaştırmak, kedilerin bakım sürecine çocukları yavaş yavaş dâhil etmek etkili yöntemler olarak öne çıkar. Tüm bu yöntemler işe yaramadığı takdirde profesyonel yardım alınarak çocukların kedi fobisinden kurtulmaları sağlanabilir. 

Kedi Korkusu Genetik mi?

Kedi korkusunun genetik olup olmadığı ile ilgili kesin bir söylemde bulunmak şu an için mümkün olmayacaktır. Yapılan bazı araştırmalar kedi korkusunun da dâhil olduğu fobilerin oluşumunda genetik faktörlerin etkili olabildiği gösterilmiştir. Nitekim kedi fobisinin gelişiminde etkisi olduğu kabul edilen risk faktörlerinden biri de kişinin ailesinde kedi fobisi ya da farklı bir fobi bulunan kişilerin var olmasıdır. Her ne kadar genetik faktörlerin etkisi olduğu yönünde göz ardı edilmesi zor bir görüş birliği bulunsa da fobilerin gelişiminde çevresel faktörlerin ve kişisel deneyimlerin de önemli etkiye sahip olduğu bilinmektedir.