İran Kedisi Özellikleri, Bakımı ve Beslenmesi

İran Kedisi Özellikleri, Bakımı ve Beslenmesi

05.07.2024 Aysegül Tunçay


İran kedisi, zarafeti ve asil tavrıyla tanınan, uzun tüyleri ve kendine özgü görünümüyle dikkat çeken bir cinstir. Yuvarlak yüzü, düz burnu ve büyük gözleriyle karakterize görünümü benzersizdir. Tüyleri çeşitli renk ve desenlerde olabilir. Sakin, nazik doğaları nedeniyle ev içi yaşamına mükemmel derecede uyum sağlarlar.

Sevecen ve insanlarla vakit geçirmekten hoşlanan İran kedileri, düzenli bakım gerektiren uzun tüylere sahiptir. Uzun tüyleri düzenli olarak taranmalı ve temizlenmelidir, aksi takdirde düğümlenme ve matlaşma gibi sorunlar ortaya çıkabilir. İran kedileri genellikle sessiz ve huzurlu bir yaşam tarzını tercih ederler. Tüm bu özellikleri ile İran kedileri, evine zarif bir dost arayanlar için mükemmel bir seçimdir.

Siz de hayatınıza ipeksi tüyleri ve güzelliği ile nam salan bir İran kedisine yer vermek istiyorsanız bu yazımızda İran kedisi özellikleri ve İran kedisi bakımı başta olmak üzere bu özel kedilerle ilgili önemli bilgiler bulabilirsiniz.

Diğer İsimler:

İran kedisi, Fars kedisi

Karakteri:

Nazik, sevecen, sakin

Ağırlık:

3,2 - 5 kg

Omuz Yüksekliği:

25 - 33 cm

Tüy Uzunluğu:

Uzun ve ipeksi

Tüy Renkleri:

Gri, lila, beyaz, krem, siyah, kahverengi

Tüy Desenleri:

Düz, tekir, iki renkli, çok renkli

Göz Rengi:

Mavi, bakır, yeşil, ela

Ortalama Yaşam Süresi:

12 - 17 yıl

Köken:

İran

Hipoalerjenik mi?:

Hayır

koltukta oturan İran kedisi

İran Kedisi Kökeni ve Tarihçesi

İran kedisinin tarihi 1500'lere kadar uzanır ve antik kayıtlarda uzun tüylü atalarının bulunduğu düşünülür. Bu uzun tüylü kediler, o dönemde güzellik ve zarafetin sembolü olarak kabul edilirdi. İlk kez 1871'de Londra'da takdim edilen İran kedisi, Kraliçe Victoria'nın ilgisiyle popülerlik kazanmıştır. Kraliçe Victoria'nın İran kedilerine olan ilgisi ve İran kedisi sahiplenmesi, toplumda da İran kedilerine gösterilen ilginin kaynağı olmuştur.

1900'lerin başında ABD'ye ulaşan İran kedisi, burada da hızla beğeni toplamıştır ve kısa sürede evcil hayvan sahiplerinin favorisi hâline gelmiştir. Cat Fanciers' Association (CFA) 1906'da İran kedisini temel ırklardan biri olarak tanımış, Uluslararası Kedi Derneği (TICA) ise Himalayan'ı Persian cins grubunun bir parçası olarak ayrı bir cins kabul etmiştir. Böylelikle, İran kedisinin güzellik ve zarafeti dünya genelinde kabul görmüştür.

karışık renkli tüylere sahip İran kedisi

İran Kedisinin Fiziksel Özellikleri ve Görünümü

İran kedileri ayırt edici bir görünüme sahiptir. Uzun tüyleri, iri gözleri ve sağlam vücutlarıyla tanınırlar. Orta büyüklüktedir; ağırlıkları 3 – 5 kilogram arasında değişir. Erkek İran kedileri dişilere oranla daha ağır ve yapılı olur. Uzun ve parlak tüyleri beyaz, siyah, gri ve krem dâhil olmak üzere birçok farklı renkte olabilir. Büyük gözleri tipik olarak parlak bakır, yeşil, ela veya mavidir. 

İran kedilerinin yüzleri yuvarlaktır ve burunları ise oldukça kısadır. Gözleri büyük, yuvarlak ve genellikle parlaktır. Göz renkleri tüy rengine bağlı olarak mavi, yeşil, bakır veya ela olabilir. Tüyleri uzun, yoğun ve ipeksi dokudadır. Tüy renkleri çok çeşitli olabilir; beyaz, siyah, mavi, krem, çikolata ve daha birçok renkte karşımıza çıkabilirler. Bacakları kısa ve güçlüdür. Bu özellik, onlara yuvarlak ve tıknaz bir görünüm kazandırır. Kuyrukları kısa ve kalındır, genellikle vücut tüyleri kadar yoğun tüylü olur. Kulakları küçük, yuvarlak ve genellikle başın üzerinde yerleşmiştir. İran kedileri, kaslı ve kompakt bir vücut yapısına sahiptir. Vücut yapıları onlara sağlam ve dayanıklı bir görünüm kazandırır.

gri beyaz tüylü İran kedisi

İran Kedisi Karakteri

İran kedileri, sakin ve nazik doğalarıyla tanınan bir kedi ırkıdır. Sessiz ve huzurlu bir doğaya sahiptirler, gürültülü veya aşırı hareketli değillerdir. Bu yüzden sakin bir ev ortamında yaşamaktan hoşlanırlar. Sahiplerine karşı oldukça sevgi dolu oldukları ve kucaklanmayı, okşanmayı ve ilgi görmeyi sevdikleri bilinir. Genellikle sahiplerinin yanında oturup mırlamaktan keyif alırlar. Sosyalleşmeyi severler ama aşırı talepkâr değillerdir. Genellikle, erken dönemde sosyalleştirildikleri takdirde, diğer evcil hayvanlarla ve insanlarla iyi geçinirler.

İran kedileri sabırlı ve hoşgörülüdür, çocuklarla ve diğer evcil hayvanlarla iyi anlaşırlar. Oyun oynamaktan hoşlanırlar ama enerjileri çok yüksek değildir, oyun esnasında da çok hırpalanmayı sevmezler. İlgiyi sevseler de yalnız kalmaya da ihtiyaçları vardır. İstedikleri zaman kendi başlarına zaman geçirmekten keyif alırlar. İran kedileri ile ilgili bilinmesi gerekenlerden biri çok sesli olmadıklarıdır. Sakin doğaları nedeniyle onları sürekli miyavlarken görmek pek mümkün olmayacaktır. Zeki ve dikkatli kedilerdir, etraflarında olup bitenleri izlemekten hoşlanırlar ve çevrelerindeki değişikliklere duyarlıdırlar.

sahibinin kucağında duran İran kedisi

İran Kedisinin Bakımı ve İpuçları

İran kedileri, düzenli ve aynı oranda da özenli bir bakım gerektirir. İran kedilerinin uzun ve yoğun tüyleri günlük olarak taranmalıdır. Aksi durumda tüyleri düğümlenebilir, keçeleşebilir ve cilt sağlıkları bozulabilir. Veteriner hekimlerin de önerisiyle, ayda bir kez özel kedi şampuanı ile banyo yaptırmak, tüylerinin temiz kalmasına yardımcı olur.

İran kedisi bakım süreçlerine göz bakımı da dâhil edilmelidir. İran kedilerinin büyük ve yuvarlak gözleri, göz akıntısına eğilimlidir. Günlük olarak gözlerinin çevresini nemli bir pamuklu bezle temizlemek, kir birikimini önler. 

Kulakları da düzenli kontrol ve temizlik gerektirir. Haftada bir kez kulaklarını kontrol edip gerektiğinde temizlemek, kulak sağlığının korunmasına yardımcı olur.

İran kedilerinin tırnakları da düzenli olarak kesilmelidir. Diş sağlığı da ihmal edilmemelidir. Kedinizin dişlerini haftada birkaç kez özel kedi diş macunu ve fırçası ile fırçalamak, diş eti hastalıklarını ve kötü ağız kokusunu önlemeye yardımcı olur. 

İran kedileri sakin doğalarına rağmen egzersiz yapmaya ihtiyaç duyarlar. Günlük oyun seansları ile kedinizin egzersiz yapmasını sağlayabilirsiniz. Oyuncaklar, tırmanma ağaçları ve interaktif oyunlar kedinizin fiziksel ve zihinsel sağlığını destekler. Tırmalama tahtaları ise tırnak bakımını destekler ve kedinizin doğal tırmalama içgüdüsünü tatmin eder. 

Düzenli sağlık kontrolleri, İran kedisi bakımı süreçlerinden ayrı düşünülemez. Düzenli aşılar ve parazit kontrolleri yapılmalı, yıllık sağlık kontrolleri ihmal edilmemelidir. İran kedinizin sağlıklı ve mutlu bir yaşam sürmesi için bu bakım rutinlerine dikkat etmek önemlidir.

veteriner hekim tarafından muayene edilen karamel renkli İran kedisi

İran Kedisi Cinsi Kedilerde Yaygın Görülen Hastalıklar

İran kedileri brakisefalik ırklar arasında yer aldıklarından solunum sorunlarına yatkındır. Brekasefali kısaca kafatasının olması gerekenden daha küçük ve basık olması anlamına gelir. Ayrıca, polikistik böbrek hastalığı, kalp sorunları ve göz problemleri de sık görülen rahatsızlıklar arasındadır. 

Polikistik Böbrek Hastalığı 

Bu genetik hastalık, böbreklerde kist oluşumuna yol açarak zamanla böbrek yetmezliğine neden olabilir. Belirtiler arasında artan susuzluk ve idrara çıkma, iştah kaybı, kilo kaybı ve huzursuzluk bulunur. Tedavi genellikle semptomların kontrol edilmesi amacıyla planlanır. 

Solunum Problemleri

İran kedilerinin kısa burun yapısı nedeniyle solunum sorunları yaygındır. Belirtiler hırıltılı nefes alma, horlama ve zor nefes alma şeklinde ortaya çıkar. Solunum şikâyetleri fark edildiğinde veteriner hekimlere muayene olmaları gerekir. Tedavi süreçleri genellikle yaşam kalitelerini artırmak için planlanır.

Göz Problemleri

Büyük ve çıkıntılı gözleri nedeniyle İran kedilerinde göz akıntısı ve enfeksiyon riski yüksektir. Belirtiler arasında göz akıntısı, kızarıklık, şişlik ve göz kapaklarında yapışma bulunur. Düzenli göz temizliği olası göz problemlerinin oluşma ihtimalini azaltabilir. Kedilerin Gözleri Neden Akar? içeriğimizde konu hakkında detaylı bilgi bulabilirsiniz.

Diş Problemleri

Diş hastalıkları ve diş eti hastalıkları İran kedilerinde sıkça görülür. Ağız kokusu, diş eti iltihabı ve iştah kaybı belirtiler arasındadır. Dişleri düzenli olarak fırçalanmalıdır. Gerekmesi durumunda diş temizliklerinin veteriner hekimlerce de yapılması gerekebilir. 

Cilt Problemleri

Yoğun ve uzun tüy yapısı nedeniyle İran kedilerinde deri enfeksiyonları ve alerjiler yaygındır. Belirtiler kaşıntı, kızarıklık ve deri döküntüleri şeklinde ortaya çıkar. Tüylerde matlaşma, kaşıntı gibi belirtiler fark edildiğinde sağlık kontrollerinden geçmeleri gerekir.

Kalp Hastalıkları

İran kedileri hipertrofik kardiyomiyopati gibi kalp hastalıklarına yatkındır. Hızlı nefes alma, yorgunluk ve bayılma gibi semptomlar görülebilir. Ekokardiyografi ve kalp testleri ile teşhis edilir. İlaçlar ve diyet değişiklikleri ile yönetilir.

Obezite

Hareketsiz yaşam tarzı ve aşırı beslenme sonucu obezite gelişebilir. Belirtiler aşırı kilo alımı, hareket zorluğu ve nefes darlığıdır. Kedilerde obezite farklı sağlık sorunlarına da yol açabilir. Dikkatle yönetilmesi gereken bu hastalığa yakalanan kedilerin kilo vermesi şarttır.

mama tabağının yanında duran İran kedisi

İran Kedileri Ne Yer, Nasıl Beslenmeli?

İran kedilerinin sağlıklı ve uzun ömürlü olmaları için yüksek kaliteli, protein açısından zengin ve tahıl oranı düşük mamalar tercih edilmelidir. Bu tür mamalar, kedinizin kas sağlığını korur ve enerji seviyelerini yüksek tutar. Vitamin ve minerallerin dengeli alınması gerekir. Kedinizin yaşı, kilosu ve sağlık durumuna göre beslenme miktarını ayarlamak ve veteriner hekimle beslenme planını konuşmak gereklidir. 

Royal Canin İran Kedisi için Yetişkin Kedi Maması, İran kedilerinin spesifik ihtiyaçlarına yanıt vermek için formüle edilmiştir. Cilt ve tüy sağlığını destekleyen yağ asitleri, vitaminler ve mineraller içeren mamada özel bir lif kombinasyonu da bulunur. Tüy yumağı oluşumunun engellenmesine katkı sunan mama aynı zamanda sindirim sistemini de destekler. Brakisefalik İran kedilerinin çene yapılarına göre tasarlanmış özel mama taneleri barındıran kedi maması, yüksek oranda sindirilebilen kaliteli protein içeriği ile de beğeni toplamaktadır. 1-12 yaş arasındaki yetişkin kedilere özel mama, kısırlaştırılmış İran kedileri için de uygundur. 

Siz de İran kediniz için sağlıklı ve dengeli bir beslenme düzeni oluşturmak isterseniz Royal Canin İran Kedisi için Yetişkin Kedi Maması hakkında detaylı bilgi almak ve ürünü sipariş etmek için buraya tıklayabilirsiniz.

koltukta oturan İran kedisi

İran Kedisi Eğitimi 

İran kedileri, zeki ve sevgi dolu doğalarıyla eğitilebilir kedilerdir. Eğitim süreci sabır ve tutarlılık gerektirir ve mümkünse eğitim kedi henüz yavruyken başlamalıdır. Kısa, sık eğitim seansları etkili olur ve eğitim sürecine dâhil edilen ödüller ile olumlu pekiştirme sağlanır. Sosyal becerilerini geliştirmek için farklı ortamlarda bulunmaları ve insanlarla tanıştırılmaları önerilir. Olumsuz davranışları yönetmek için dikkat dağıtma kullanılmalı, fiziksel ceza veya bağırmaktan kaçınılmalıdır. 

kaldırımda yürüyen beyaz tüylü İran kedisi

İran Kedisi Sahiplenirken Bilinmesi Gerekenler

  • İran kedisi bakım ister. Uzun tüyleri günlük fırçalama gerektirir. Göz akıntılarını önlemek için günlük göz temizliği, kulaklarının temiz tutulması için haftalık kontroller yapılmalıdır.
  • Protein açısından zengin kaliteli mama ve yeterli su tüketimi sağlanmalıdır.
  • Güvenli bir ev ortamı, oyun ve egzersiz imkânları sağlanmalıdır. İlgiyi sevdikleri için interaktif oyunlara zaman ayrılmalıdır. 
  • Düzenli veteriner ziyaretleri, aşılar ve parazit kontrolleri önemlidir.
  • Bakım maliyetleri ve günlük bakım için zaman ayırabileceğinizden emin olunmalıdır.

çimlerin arasında duran beyaz tüylü İran kedisi

İran Kedisi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

İran kedileri akıllı mıdır?

Evet, İran kedileri hem zeki hem de öğrenmeye açık olurlar. Eğitim süreçlerinde hızlı bir şekilde yeni şeyler kavrayabilirler. Ancak, diğer bazı kedi cinslerine göre daha sakin ve temkinlidirler. 

İran kedisi apartmanda yaşayabilir mi?

İran kedileri apartman yaşamına uygun kedilerdir. Sessiz ve sakin yapıları sayesinde kapalı alanlarda mutlu olabilirler. Uzun ve yumuşak tüyleri, bakımı düzenli yapıldığında, onları evde rahatlıkla beslenebilecek bir tür kılar. Sıcakkanlı ve sevecen doğaları ile sahiplerine derin bir bağlılık gösterirler. Her ne kadar oyun oynamayı sevseler de, genellikle fazla hareketli değildirler ve günlük yaşamın huzurunu bozmadan evde vakit geçirebilirler.

İran kedileri çocuklarla iyi anlaşır mı?

İran kedileri genellikle çocuklarla iyi anlaşır. Nazik ve sakin doğaları sayesinde çocuklar için ideal evcil hayvanlar olabilirler. Ancak hareketi, gürültüyü ve hırpalanmayı sevmezler. İran Kedileri Hakkında Az Bilinenler içeriğimizde detaylı bilgi bulabilirsiniz.

İran kedisi ne kadar yaşar?

İyi bakıldıklarında, sağlıklı beslendiklerinde, ideal oranda egzersiz yaptıklarında ve düzenli sağlık kontrolleri aksatılmadığında İran kedileri 12-17 yıl arasında yaşayabilirler. Sağlık sorunları ve genetik faktörler yaşam süresini etkileyebilir. Özellikle solunum problemleri ve böbrek hastalıkları gibi sağlık sorunları, İran kedilerinde yaygın olarak görülebilir. Bu nedenle, düzenli veteriner kontrolleri ve sağlıklı bir beslenme düzeni, onların uzun ve mutlu bir yaşam sürmelerine yardımcı olabilir.

İran kedileri hipoalerjenik midir?

Hayır, İran kedileri hipoalerjenik değildir. Uzun ve sürekli dökülen tüyleri nedeniyle çevrelerindeki insanlarda alerjik reaksiyonlara neden olabilirler. 

İran kedileri çok tüy döker mi?

Evet, İran kedileri tüy döker. Bu durum, özellikle mevsim geçişlerinde daha belirgin hâle gelir. Düzenli tarama ve bakım, tüy dökülmesini kontrol altına almaya yardımcı olabilir. Kaliteli mama ve dengeli bir beslenme düzeni de tüy sağlığını olumlu yönde etkileyebilir.

İran kedisi ısırır mı?

Genellikle sakin ve nazik olan İran kedileri, tehdit veya rahatsızlık hissettiklerinde ısırabilirler. Ancak bu davranış, uygun eğitim ve sosyalleştirme ile minimize edilebilir.

İran kedisi çok maliyetli midir?

İran kedilerinin bakım maliyetleri diğer kedilere göre daha yüksektir. Düzenli veteriner kontrolleri, bakım ürünleri ve kaliteli mama gibi ihtiyaçları göz önünde bulundurulmalıdır. Böylece sahiplenme kararı en doğru şekilde verilebilir.

İran kedisi evde bakılabilir mi?

Evet, İran kedileri evde bakılabilir. Sakin yapıları ve düşük aktivite seviyeleri sayesinde ev ortamında mutlu ve sağlıklı yaşayabilirler.


Aysegül Tunçay fotoğrafı
Aysegül Tunçay

Uzun yıllardır sağlık, teknoloji, tekstil, kozmetik, evcil hayvan sağlığı ve ürünleri ile ilgili içerik üreten Ayşegül Tunçay Bilcen, sosyal medya yönetimi ve dijital pazarlama alanında da uzmanlaşmıştır. İçerik üretimi ve evcil hayvan bakımı ile ilgili deneyimleriyle Petlebi.com blog sayfasında 2020 yılından beri blog içeriği yazmaktadır.