Ginepiglerde Yaygın Görülen Göz Sorunları

Sevimlilikleri ve cana yakın davranışları ile en sevilen evcil hayvanlardan biri olan ginepigler, sahip oldukları fiziksel özellikler nedeniyle bazı göz hastalıklarına yatkın olur. Gözlerinin büyük ve hafif çıkıntılı olması, travmaları ve enfeksiyonlar ile ilişkili göz sorunlarını beraberinde getirebilir. Üstelik dahası da vardır: Ginepiglerin burun kanalları, boğazı, kulakları ve gözleri anatomik olarak bağlantılıdır. Anatomilerinin bir sonucu olarak vücutlarının farklı bölgelerindeki problemler göz sorunları ile kendisini gösterebilir. Ginepigler de birçok canlı gibi hastalıklarını gizlemeye meyillidir. Yaşadıkları sağlık problemlerinin fark edilmesini zorlaştıran bu içgüdüsel davranış veteriner hekimlerce muayene edilmelerini geciktirebilir. Dolayısıyla ginepig sağlığı hakkında farkındalığın yükseltilmesi gerekir. Bu yazımızda ginepiglerde yaygın görülen göz sorunları, nedenleri ve tedavi yöntemleri ile ilgili bilgi bulabilirsiniz. Detaylara geçmeden önce ginepiglerde göz hastalıkları belirtilerine ve nedenlerine kısaca değineceğiz.

Ginepiglerde Göz Hastalıkları Belirtileri ve Nedenleri

Ginepiglerde göz hastalıkları belirtileri şu şekilde sıralanabilir:

• Ginepiglerin gözlerinde kızarıklık ve/veya bulutlu bir görünüm oluşması.
• Ginepiglerin gözlerini her zamankinden fazla ovuşturması, gözlerini kapalı tutması ve/veya gözünü kafes içerisindeki yüzeylere sürtmesi.
• Gözlerde akıntı ve şişlik oluşması, gözün kapalı durması, göz çevresinde tüy dökülmesi meydana gelmesi.
• Gözlerin birinde ya da her ikisinde birden sürekli akıntı oluşması.
• Gözde şişme.

Ginepiglerde göz problemlerinin oluşumuna neden olan birçok farklı faktör bulunur. Bu nedenler arasında;

• Gözün kornea tabakasının çizilmesi, tahriş olması,
• C vitamini eksikliği,
• Diş hastalıkları,
• Solunum yolu hastalıkları,
• Cilt enfeksiyonları,
• Doğumsal anomaliler gibi farklı faktörler yer alabilir.

Ginepiglerde Sık Görülen Göz Problemleri Nelerdir?

Kornea Ülseri

Ginepiglerin gözleri yüzlerinin yanlarında konumlanmıştır. Geceleri uyurken dahi tetikte kaldıklarından ve gözlerini kapatmadıklarından gözlerinde yara oluşma ihtimali oldukça yüksektir. Birçok canlıdan farklı olarak ginepigler karşıdan gelen ani bir hareket hissettiklerinde de gözlerini kapatmazlar. Bu durum gözleri için risk faktörlerini belirgin ölçüde yükseltir. Ginepiglerde kornea yaraları yabancı cisimlerin korneayı çizmesi, kirpiklerin kornea içine doğru büyümesi veya göze darbe alınması gibi durumlarda meydana gelebilir. Gözde bulanık bir katman, kızarıklık, sulanma ve gözü açamama gibi belirtiler fark edildiğinde veteriner hekimin ginepigleri kontrol etmesi faydalı olacaktır. Tedavi, korneadaki yaranın boyutuna ve ciddiyetine göre değişebilir. Basit çizikler için gözün temizlenmesi ve topikal ilaç tedavileri yeterli olabilir.

Konjonktivit

Ginepigler daha az göz kırparlar. Bu durum onlarda konjonktivit riskini artırır. Göz kapaklarını kaplayan zarda meydana gelen iltihap ile karakterize konjonktivit genellikle bakteriyel enfeksiyon ile ilişkilendirilir. Fakat tek neden bakteriler de değildir. Viral enfeksiyonlar, diş hastalıkları, yaşam alanlarının çok tozlu olması, yaşam alanlarının sık temizlenmemesi gibi faktörler de konjonktivite neden olabilir. Ginepiglerde klamidya bakterisi de konjonktivite yol açabilir. Bakteriler ve mantarlar kaynaklı enfeksiyonlar ginepiglerin tek ya da iki gözünü birden etkileyebilir. Fazla derecede bakteriye veya mantar sporlarına maruz kalınması sonucunda ortaya çıkabilen bu göz problemi, gözlerde akıntıya yol açabilir. 

Bilinmesi gereken önemli unsurlardan biri ginepiglerde C vitamini eksikliği oluştuğunda da konjonktivit başlayabileceğidir. C vitaminini doğal olarak sentezleyemediklerinden beslenmelerine ideal oranda C vitamini eklenmelidir. Ginepiglerin beslenmesine taze ve kuru otların, ginepig yemlerinin ve taze sebze meyvelerin eklenmesi bu nedenle de oldukça önemlidir.

Konjonktivit meydana geldiğinde ginepiglerde göz akıntısı meydana gelebilir. Akıntı beyaz renkli olsa da yeşil ya da sarı gibi renklerde de görülebilir. Ginepiglerin gözlerindeki kan damarlarının genişlemesine bağlı olarak gözleri pembe – kırmızı görünebilir. Ginepiglerde konjonktivit oluştuğunda guinea pig gözünü daha sık ovuşturmaya çalışabilir.

Gözyaşı Kanalı Tıkanıklığı

Ginepiglerde görülen göz problemleri arasında gözyaşı kanalı tıkanıklığı da bulunur. Gözyaşı kanalı tıkandığında aşırı göz sulanması meydana gelebilir. Bu nedenle gözleri her zamankinden fazla sulanan ginepiglerin veteriner hekimlerce kontrol edilmesi faydalı olacaktır. 

Katarakt

Yaşı ilerleyen ginepiglerde yaygın görülen göz sorunları arasında katarakt da bulunur. Göz merceğinin saydamlığını yitirip opaklaşması olarak kısaca açıklanabilen katarakt genetik faktörler nedeniyle genç ginepiglerde de ortaya çıkabilir. Yaşlı ginepiglerde katarakt yavaş yavaş ortaya çıkar, her zaman nedeni belli değildir ve ağrı sorununa da yol açmaz. Katarakt ginepiglerin yaşam kalitesini dramatik ölçüde etkilemez, çoğu durumda tedavisine gerek duyulmaz. Katarakt teşhisi konan ginepigin yaşam alanlarının temiz tutulması ve yaşam standartlarının yükseltilmesi önemlidir. Görmelerinin azalabileceği gerçeği göz ardı edilmemeli, kafesindeki eşyaların yerleri mümkün olduğunca değiştirilmemelidir.

Göz Kuruluğu

Gözyaşı salgısının azalması ya da sonlanması sonucunda ortaya çıkan göz kuruluğu, ginepiglerde göz ağrısına yol açan problemler arasındadır. Göz kuruluğu tedavi edilmediği takdirde kornea ülseri gibi ikincil problemlerin oluşumunu tetikleyebilir.

Ginepiglerde Göz Problemleri Önlenebilir mi?

Ginepiglerde bazı göz problemlerinin engellenmesi mümkün olmasa da bazıları engellenebilir nitelik taşır. Bu noktada C vitamini bakımından zengin bir beslenme ile buluşturulmaları, kemirgen talaşı seçimi sırasında sağlıklarına zarar vermeyen ve tozsuz alternatiflerin önceliklendirilmesi, kafeslerinin düzenli olarak temizlenmesi, ginepig kafesinin konumlandığı alanın ideal şekilde havalandırılması ve göz hastalıklarının belirtileri gözlemlendiğinde zaman kaybetmeden veteriner hekimlere danışılması önemlidir.