Evcil Hayvanlarda Aşılama Neden Gerekli?
Aşılar evcil hayvanları etkileyen birçok hastalığı önlemeye yönelik koruma sağladıkları için oldukça önemlidirler. Evcil hayvanların aşılanması onlara uzun ve sağlıklı bir hayat sağlamak için yapılması mutlaka gerekli olan ve yapıldığı takdirde de sağlıklı bir yaşamı mümkün kılan koruyucu yöntemler arasında yer alır. Her hastalık için farklı bir aşı yapılması, bazı hastalık grupları için de karma aşı adı verilen aşıların yapılması gerekir. Her evcil hayvanın yaşam kalitesi ve sağlığı için düzenli veteriner hekim kontrolleri ve aşılama gereklidir. Üstelik bazı aşıların yapılması yasalarla zorunlu kılınmıştır.
Aşının İşleyişini Anlamak
Aşılar vücudun bağışıklık sistemini hastalığa neden olan organizmaların istilasına karşı hazır hale getirir. Aşıların içerisinde antijenler yer almaktadır. Bu antijenler hastalığa yol açan organizmalara oldukça benzerler ancak hastalığa yol açmazlar. Aşı yapıldığında bağışıklık sistemi hafif bir şekilde uyarılır. Sonrasında ise aşının içerisinde yer alan hastalığın kendisi meydana geldiğinde bağışıklık sistemi durumu tanır ve savaşmaya başlar. Bununla beraber hastalık da daha hafif seyreder. Evcil hayvanların sağlıklı olması için aşılar çok önemlidir. Halk arasında her evcil hayvana her aşının yaptırılmaması gerektiği gibi bir anlayış bulunmaktadır. Ancak bu durum doğru değildir. Evcil hayvan için en uygun aşı takvimini veteriner hekim ile beraber çıkarmak gerekmektedir. En uygun takvimin çıkarılması için evcil hayvanın yaşı, sağlık geçmişi, bulunduğu çevre, yolculuk alışkanlıkları ve yaşam tarzı göz önünde bulundurulmalıdır. Tüm evcil hayvanlar için mutlaka yaptırılması gereken bazı aşılar bulunmaktadır.
Temel Aşılar
Evcil hayvanları etkileyen bazı hastalıklar evdeki insanlara ya da diğer hayvanlara bulaşabilmektedir. Üstelik bu hastalıkların bazıları ciddi sağlık problemlerine yol açmaktadır. Bu nedenle bazı aşıların yapılması zorunlu kılınmıştır. Kedilere ve köpeklere yapılacak aşılar ile bu hastalıkların önemli bir kısmı daha ortaya çıkmadan önlenmektedir.
Köpekler için Temel Aşılar
Köpeklere yapılması gereken farklı temel aşılar bulunmaktadır. Köpeklerde kusma, ateş, kusma ya da ishal gibi hastalıklara yol açan hatta ileri seviyede vefata neden olan bulaşıcılığı çok yüksek olan köpek parvovirüs hastalığı için aşılama mutlaka yaptırılması gerekenlerden bir tanesidir. Ayrıca kuduz aşısı, parazit aşıları, gençlik aşısı gibi aşı türleri de temel aşılar arasında yer almaktadır. Temel aşılar arasında yer almasa da köpeğin maruz kalma riski bulunduğu bazı durumlar için aşılanması gerekmektedir. Bordetella bronchiseptica, Borrelia burgdorferi ve Lepsopspria bakterisi için yapılan aşılamalar bunlardan bazılarıdır. Köpeklerde aşılama hakkında daha detaylı bilgi almak için “Yavru ve Yetişkin Köpeklerde Aşılama Takvimi” başlıklı blog yazımızı okuyabilirsiniz.
Kediler için Temel Aşılar
Kedilerin sağlıklı bir hayat sürdürebilmesi için farklı türde aşılara ihtiyaç durmaktadır. Kedi lösemisi, kedi kalisivirus, birinci tip kedi herpes virüsü ve kuduz aşısı yapılması gereken temel aşılardır. Kedilere ayrıca parazit aşısının da düzenli olarak yapılması gerekmektedir. Bazı kedilere Bordetella, Chlamydophila ve kedi immünyetmezliği virüsü için de aşı yapılması gerekebilmektedir. Kedilerde aşılama hakkında daha detaylı bilgi almak için “Yavru ve Yetişkin Kedilerde Aşılama Takvimi” başlıklı blog yazımızı okuyabilirsiniz.
Aşılar Ne Zaman Yapılmalıdır?
Bazı aşıların uygulanabileceği belirli dönemler bulunmaktadır. Bazı aşıların da belirli dönemlerde tekrar edilmesi gerekmektedir. Aşının ne zaman yapılacağı aşının türüne, hayvanın yaşına, sağlık geçmişine, çevresine ve yaşam tarzına göre değişiklik göstermektedir. Yavru köpekler ve yavru kediler bazı antikorları anne sütünden almaktadır. Yavru kedilerin ve köpeklerin ilk aşılarının 6 - 8 haftalıkken yaptırılması gerekmektedir. Yavru kediler ve köpeklerin belirli zaman aralıklarında bazı aşıları olması gerekmektedir. Yavru kediler veya köpekler 16 haftalık olduğunda son doz uygulanır. Yetişkin köpeklerin ise bazı aşıları her yıl yapılması gerekirken bazı aşıların 3-4 yıl içerisinde yapılması yeterli olmaktadır. Benzer bir durum yetişkin kediler için geçerlidir. Yetişkin kedilerin her yıl ya da iki defa bazı aşıları olması gerekmektedir. Parazit aşısı gibi önemli aşılar ise yaklaşık her üç ayda bir yapılmalıdır. Aksi takdirde parazit problemi ciddi bir şekilde rahatsız edici olabilmektedir.
Uzun yıllardır sağlık, teknoloji, tekstil, kozmetik, evcil hayvan sağlığı ve ürünleri ile ilgili içerik üreten Ayşegül Tunçay Bilcen, sosyal medya yönetimi ve dijital pazarlama alanında da uzmanlaşmıştır. İçerik üretimi ve evcil hayvan bakımı ile ilgili deneyimleriyle Petlebi.com blog sayfasında 2020 yılından beri blog içeriği yazmaktadır.