Ev Kedilerine Dış Parazit Aşısı/ İlacı Yapılmalı mı?
07.10.2021 Veteriner Hekim Tuğba Dağdelen
Evde yaşayan kedilerin aşı gereksinimi pek çok kedi sahibinin kafasında soru işaretleri oluşmasına neden olur. Kedilerin evde yaşaması dış dünyadan tamamen uzaklaştıkları anlamına gelmediği için ev kedilerinin de aşılarının düzenli olarak yapılması önerilmektedir. Kedi lösemisi, iç parazit aşısı veya ilaçları, kedilerde sık görülen Feline Parvos, Felin Calici ve Herpes gibi virüslere karşı bağışıklık sağlayan karma aşı aşılama takviminde atlanmaması gereken aşılar olarak dikkat çeker. Dış dünya ile bağlantısı olmayan başka bir deyişle evde yaşayan kedilerin dış parazit aşısına ihtiyacı olmadığı düşünülür. Ancak kedilere bulaşabilecek dış parazitlerin çok farklı taşınma yolları olacağı unutulmamalıdır. Bu yazımızda kedilerde dış parazit aşısının sağladığı faydaları ve neden uygulanması gerektiğini ele alacağız.
Dış Parazit Aşısı Nedir?
Dış parazitler kedilerin tüylerinde ve derilerinde bulunan, yani kediyi ana konak olarak kullanan organizmalardır. Pire, kene ve akar olarak sınıflandırılan dış parazitler kedilerin sağlığı açısından sorun teşkil ederler.
Pireler tüm kediler için risk oluşturan canlılardır. Yapılan araştırmalar kedi tırmığı hastalığı nedeni olan Bartonella Henselae bakterisinin pirelerden geçtiği yönünde veriler sunmaktadır. Evde yaşasa bile kaçma ihtimali olan, köpeklerle birlikte yaşayan, yaşam alanına yakın bölgede çok fazla evcil hayvan bulunan kediler için pire bulaşı riski her zaman vardır. Keneler kedilerin dış dünyaya erişimi olmasa bile eve gelen eşyaların ya da insanların üzerinden kediye geçebilen organizmalardır. Akarlar da pireler gibi kedilere bulaşabilirler. Bahsettiğimiz bu üç kategorideki dış parazitlere karşı önlem olarak yapılan aşılar da dış parazit aşısı olarak adlandırılmaktadır. Dış parazit aşısı kedilere parazit bulaşını önlemek ve parazit bulaşına bağlı meydana gelebilecek sağlık sorunlarını engellemek için yapılan önemli bir aşıdır. Evde yaşayan kedilere dış parazit bulaşı ihtimali bulunduğu için bu aşının 3 aylık periyotlarda tekrarlanması önerilir.
Evde Yaşayan Kediler Neden Aşı Olmalıdır?
Evde yaşayan kedilerin aşı olması kedinin yaşam şartlarına bağlı olarak değerlendirilebilir gözükse de ihtimaller dahilinde bulaşı engellemek için mutlaka düzenli aşılanma gerektiği unutulmamalıdır. Evde yaşayan kedilerin izole bir hayatı ve günlük rutini olduğu düşünülse de aslında evde olmak demek kediler için sağlık sorunlarına neden olabilen dış parazitlerin yanı sıra kuduz, iç parazit, kedi lösemisi gibi sağlık sorunlarına karşı savunmasız kalabilme ihtimallerinin bulunduğunu unutmamak gerekir.
- Dış parazit aşısı yapılmayan kedilere bulaş eve giren insanlar ve eşyalar aracılığı ile gerçekleşebilir. Özellikle hareket kabiliyeti çok yüksek olan ve çok uzak mesafelere zıplayabilen pireler bu yolla kolay bir şekilde kedilere bulaşabilir.
- Balkona ya da pencereye çıkabilen, bu bölgelerde zaman geçiren kediler bulundukların konumun yerden yüksekliğine bağlı olarak diğer hayvanlarla temas edebilirler ya da pire örneğinde olduğu gibi yüksek hareket kabiliyetli bir parazit tarafından konak olarak seçilebilirler.
- Taşınma, seyahate çıkma gibi durumlar söz konusu olduğunda kedinin dış dünya ile temas etmesi kaçınılmaz hale gelir. Bu da kedinin aşılarının tam olması gerekliliğini gündeme getirir.
- Evde kedi ile birlikte yaşayan bir köpek varsa kedi ne kadar izole olursa olsun günlük rutininde dışarı çıkan bir köpek eve parazit getirebilir ve bu durumda kediye bulaş söz konusu olabilir.
- Pire taşıyan kemirgenlerin istenmeyen şekilde evlere girmesi kedilerin dış parazit riski yaşamasına neden olabilecek durumlar arasında yer alır.
- Kedinin tasma ile dışarıya çıkarılması, kontrollü de olsa gezmesinin sağlanması kedinin dış parazitlere karşı savunmasız kalmasına neden olabilir.
Tüm bu ihtimaller göz önünde bulundurularak kedilere dış parazit aşısı yapılıp yapılmaması gerektiğine dair bir karar verilmesi önemlidir. Dış parazit aşısının yanı sıra iç parazit, kuduz, lösemi gibi aşıların da düzenli olarak yapılması gerekmektedir. Kedilerin aşılama takvimini hakkında daha detaylı bilgi almak için "Yavru ve Yetişkin Kedilerde Aşılama Takvimi" başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.
Veteriner hekim kimliğiyle evcil hayvan sağlığı hakkında farkındalığı artırmak için Petlebi.com blog sayfasına yazıları ile değer katan Tuğba Şenol Dağdelen, evcil hayvanlarda hastalıkların önlenmesi, teşhis ve tedavisi, hayvan davranışları ve ferahı, evcil hayvanlarda beslenme ve diyeti özelinde çalışmalarını sürdürmektedir.