Cane Corso Köpeği Özellikleri, Bakımı ve Beslenmesi

Cane Corso Köpeği Özellikleri, Bakımı ve Beslenmesi

12.06.2024 Aysegül Tunçay


Asil ve güçlü duruşu ile tanınan, sadakati ve sevdiklerini koruma içgüdüleriyle ünlü köpek ırklarından biriyle karşınızdayız: Cane Corso. Sahiplerine olan bağlılıkları ve ailelerini koruma konusundaki yetenekleriyle hatırı sayılır bir üne sahip olan bu ırkın üyeleri, ne yabancılarla ne de diğer evcil hayvanlarla çok iyi anlaşırlar. Enerjileri yüksektir, insanlarıyla zaman geçirmekten keyif alırlar ancak oyuncu olduklarını söylemek çok mümkün değildir. Görünüşlerinin hakkını veren ağır başlı tavırlar sergilediklerine sıklıkla şahit olunur.

Cane Corso'nun kökeni antik Roma'ya kadar uzanır. Büyük ve kaslı vücutları ile sert görünümleri onlarla ilk kez karşılaşan birçok kişiyi tedirgin edebilir. Asil ve kendine güvenen tavırlarıyla dikkat çeken Cane Corso'lar güçlü ve korkusuz doğalarıyla bilinirler ve her zaman tetikte kalırlar. 

En ayırt edici özelliklerinden biri az önce de belirtildiği gibi büyüklükleridir. Muazzam bir güce sahip olduklarından erken dönemden itibaren eğitim süreçlerine özen gösterilmesi şarttır. Tutarlı, disiplinli ve mümkünse daha önce köpeklerle yaşamış kişiler tarafından sahiplenilmeleri tavsiye edilir. Doğru bir eğitimle nazik karakterleri ortaya çıkarılabilir ve mükemmel dostlar hâline gelebilirler. 

Sahip oldukları fiziksel özellikler yaşam alanlarının da belli kriterleri karşılamasını gerektirir. Özellikle yüksek enerjili ve hareketli olmaları, geniş alanlara ihtiyaç duymalarına sebep olur. Enerjileri ideal şekilde atılmadığı takdirde apartman hayatı için uygun oldukları söylenemez; bu tür ortamlarda sıkılabilirler ve mutsuz olabilirler. Onların konforlu ve mutlu bir yaşam sürebilmeleri için geniş bahçesi olan yaşam alanlarına ihtiyaçları vardır. Bahçeler, onların koşup oynayabilecekleri, enerjilerini atabilecekleri alanlar sunacaktır. Büyük bahçeli evlerde, iç mekânlara alınmamaları hâlinde dışarıda onlar için eksiksiz bir barınma alanı oluşturulmalıdır. Barınma alanları, soğuk hava koşullarına karşı korunaklı olmalı ve onları rahat ettirecek şekilde düzenlenmelidir. Ayrıca, onlara ayrılan yaşam alanlarında temiz su ve hijyenik ortam sağlamak da çok önemlidir. Köpek kulübesi çeşitlerini incelemek için buraya tıklayabilirsiniz.

Bu yazımızda etkileyici görünümleri, güçlü karakterleri ve sahiplerine duydukları sadakatle en sevilen ırklardan biri olan Cane Corso özellikleri, bakımı ve beslenmesi özelinde detaylı bilgi bulabilirsiniz.

Diğer İsimler:

Cane Corso Italiano, Cani Corsi

Karakteri: 

Koruyucu, sadık, dengeli, sakin

Ağırlık: 

40 - 50 kg

Omuz Yüksekliği:

54 - 70 cm

Tüy Uzunluğu: 

Kısa

Tüy Renkleri:

Bej, siyah, gri

Tüy Desenleri:

Düz renk

Göz Rengi:

Koyu kahve

Ortalama Yaşam Süresi:

9 - 12 yıl

Köken:

İtalya

Hipoalerjenik mi?:

Hayır

dirsekleri üzerinde oturan cane corso

Cane Corso Köpeği Kökeni ve Tarihçesi

Cane Corso, İtalya menşeli bir köpek ırkıdır ve kökenleri antik zamanlara kadar uzanır. Amerikan Kennel Kulübü'ne göre, artık soyu tükenmiş bir mastiff türü olan Molosser, Cane Corso'nun ve benzer mastiff türü köpeklerin atasıdır. 

Cane Corso, erken dönem tarihinde koruma köpeği, savaş köpeği ve av köpeği olarak görev yapmıştır. İsmindeki "Cane" sözcüğü İtalyancada köpek, "cohors" ise Latincede koruyucu anlamına gelir.

Birinci ve İkinci Dünya Savaşları yaşanırken ırkın nüfusu belirgin ölçüde düşüşe geçti. Daha sonra,  1970'lerde Cane Corso köpeklerini sevenler tarafından ırkın popülerliğini artıran çalışmalar başlatıldı. Cane Corso’lar ilk kez 1988'de yılında Amerika Birleşik Devletleri’ne geldi ve AKC tarafından 2010 yılında tanındı.

ayakta duran tane corso köpek

Cane Corso Köpeğinin Fiziksel Özellikleri ve Görünümü

Cane Corso büyük, kaslı ve güçlü bir vücut yapısına sahiptir. Erkekler genellikle 58-70 cm, dişiler ise 54-66 cm yükseklikte olabilir. Ağırlıkları ise 40-50 kg arasında değişir. Kısa ve sert tüyleri çeşitli renklerde karşımıza çıkabilse de siyah ve gri en yaygın olanlardır. 

Cane Corso'nun kısa, yoğun tüy yapısı minimal bakım gerektirir. Orta derecede tüy dökerler, döktükleri tüy miktarı mevsim geçişlerinde belirgin ölçüde artar. Tüy dökülmelerinin minimize edilebilmesi adına düzenli olarak taranmaları ve cilt sağlıklarının kaliteli beslenme ile desteklenmesi gerekir.

Cane Corso'ların yapıları kaslı ve atletiktir. Görünüşleri itibarıyla ilk bakışta korkutucu olabilirler. Baş yapıları kare şeklinde ve oldukça büyüktür. Alınları geniş, çeneleri muazzam ölçüde güçlüdür. Gözleri badem şeklinde ve koyu renkli olur. Kulakları hafif sarkık yapıdadır, kuyrukları uzundur. Cane Corso'ların kulakları ve kuyrukları ne yazık ki dünyanın birçok yerinde kesilmektedir. Daha güçlü ve güzel göründükleri varsayımının bir yansıması olan bu davranış dünyanın belli yerlerinde tamamen illegaldir.

çimlerde oturan cane corso

Cane Corso Köpeği Karakteri

Mizaçları sadakat, koruyuculuk, zekâ ve bağımsızlığın karmaşık bir karışımıdır. Sessiz, dikkatli ve tedirgin edici ölçüde ciddi bir duruş sergileyebilirler. Dünyanın en iyi koruma köpekleri arasında yer almaları rastlantıdan ibaret değildir, sevdiklerine karşı tehlike hissettiklerinde tereddüt etmedikleri bilinir. 

Cane Corso'nun davranışları da yavruluktan itibaren nasıl yetiştirildiğine bağlıdır. Tüm güçlü ve zeki köpekler gibi Cane Corso ırkı köpekler de kararlı bir lidere ihtiyaç duyar. Aksi durumda, liderliği ele geçirmeleri kaçınılmaz olacaktır. Yavruluk döneminde sosyalleştirilirlerse ve elbette doğru bir eğitim alırlarsa uyumlu aile bireylerine dönüşebilirler. Eğitim sürecinde, Cane Corso’nun bağımsızlığına düşkün karakteri muhakkak göz önünde bulundurulmalı ve tutarlı davranılmalıdır. 

Onların bu denli çok sevilmesinin nedenlerinden biri de aileleriyle derin bağlar kurmaları ve son derece sadık olmalarıdır. Çocuklarla ve zaman geçirdikleri diğer evcil hayvanlarla iyi anlaşırlar, ancak erken yaşta sosyalleştirilmeleri önemlidir. Cane Corso'lar, sahiplerini memnun etme isteğiyle dolu zeki köpeklerdir. Doğru yaklaşımla, ödül temelli eğitim yöntemleriyle ilerleme kaydedebilirler. 

Düzenli egzersiz ve zihinsel uyarım Cane Corso bakımının en önemli unsurlarındandır, aksi takdirde canları sıkılabilir ve yıkıcı davranışlar geliştirebilirler. Bu nedenle, Cane Corso sahiplerinin onlara yeterince zaman ve ilgi göstermeleri önemlidir. Uzun süre yalnız bırakılmamaları gerekir. 

esneyen cane corso

Cane Corso Köpeğinin Bakımı ve İpuçları

Düzenli egzersiz ve mental stimülasyon bakım süreçlerinin temel taşlarıdır. Uzmanlar Cane Corso'nun fiziksel olarak en iyi durumda kalabilmesi için günde minimum 1 saat, mümkünse 2 saat civarında hareket etmesi gerektiğini vurgulamaktadır. 

Cane Corso, aktif ve hedef odaklı bir köpektir. Günlük egzersiz, Cane Corso'nun fiziksel ve zihinsel olarak ideal şekilde uyarılmasını sağlar. Dolayısıyla aksatılmamalıdır. Günlük rutine eklenen hızlı bir yürüyüş planu veya en az 1,6 kilometre koşu iyi bir başlangıçtır.

Cane Corso'lar 24 aylık olduklarında yetişkinlik dönemine girerler. Yavruluk döneminde aşırı egzersiz yapmamaları ve beton zeminlerde uzun mesafeler koşmamaları gerekir. Ortopedik problemler yaşamamaları adına hem egzersiz rutinleri doğru planlanmalı hem de egzersiz yaptıkları alanlar dikkatle değerlendirilmelidir. 

Cane Corso bakımı dâhilinde ona yapılacak görevlerin verilmesi tavsiye edilir. İlgileneceği görevler tanımlanmadığında ve meşgul tutulmadığında kendi kendine görevler edinebilir. Örneğin yeterince yorulmadığında evdeki eşyalara zarar verip, kapıları tırmalayarak enerjisini atabilir. 

Cane corso'nun kısa ve çift tabakalı bir kürkü vardır. Tüy alt tabakasının uzunluğu, köpeğin yaşadığı iklime göre değişebilir. Daha soğuk iklimlerde yaşayan köpekler daha kalın ve uzun, ılıman iklimlerde yaşayanlar ise daha ince kıllara sahip olabilirler. Diğer çift kürklü ırklar gibi, Cane Corso da yıl boyunca tüy döker. Döktükleri tüy miktarı bahar aylarında artış gösterir. Her ne kadar orta seviyede tüy dökseler de taranma ihtiyaçları aşırı değildir. Yıl boyunca haftada birkaç kez fırçalanmaları yeterlidir ve dökülme dönemlerinde ek bakım seansları gerekebilir. İhtiyaç duyulduğunda, veteriner hekimlerin de önerdiği şekilde cilt sağlıkları için zararlı olmayan köpek şampuanları ile banyo yapmalarında bir sakınca yoktur.

Özellikle sık sık kaldırımda veya pürüzlü yüzeylerde yürüyorlarsa tırnakları doğal olarak aşınacaktır. Yine de tırnaklarının düzenli olarak kontrol edilmesi en doğrusu olacaktır. Kimi zaman tırnakları idealden fazla uzayabilir ve onlar hareket ederken ağrı çekmelerine neden olabilir. 

Yavruluk döneminde sosyalleştirildiklerinde ve eğitildiklerinde diş fırçalama rutinlerine alıştırılmaları tavsiye edilir. Mümkünse her gün ya da en kötü haftada bir dişlerinin fırçalanması gerekir. Dişlerini temizletmeyen köpeklerin diş temizliği için veteriner hekimlere başvurulması en doğrusu olacaktır.

Cane Corso Cinsi Köpeklerde Yaygın Görülen Hastalıklar

Cane Corso cinsi köpekler genellikle sağlıklı kabul edilirler. Kalça displazisi, dirsek displazisi ve mide torsiyonu gibi bazı hastalıklara karşı dikkatli olunması gerekir. Bu tür hastalıkları önlemek için düzenli veteriner kontrollerinin yapılması ve bazı tedbirlerin alınması önemlidir.

Obezite

İdeal vücut ağırlığını korumak tüm köpeklerin sağlığının temellerindendir. Büyük ve dev ırklar söz konusu olduğunda ise ideal vücut ağırlığının korunması daha önemli hâle gelir. Obezite büyük ırk köpeklerde vücudu strese sokabilir, eklem sağlığını riske atabilir ve farklı sağlık sorunlarının oluşmasını tetikleyebilir. Cane Corso'ların ideal kilolarının korunması için sağlıklı beslenmeleri ve yeterince egzersiz yapmaları gerekir. Yaşam evrelerine, aktivite düzeylerine, genel sağlık durumlarına uygun bir beslenme ile desteklenen egzersiz planlamaları obezite riskini minimize edebilir. Düzenli veteriner hekim kontrolleri sırasında kilolarının takip edilmesi gerekir. 

İdiyopatik (Nedeni Tam Olarak Bilinmeyen) Epilepsi

“İdiyopatik” herhangi bir bilinen sebep olmadan kendiliğinden ortaya çıkan durumları ifade eder. Nedeni belli olmayan epilepsi atakları genellikle 3 yaş civarında gelişir. Bir tedavisi olmamakla birlikte, ilaçla kontrol altına alınabilir. İdiyopatik epilepsili köpekler uzun, üretken ve mutlu bir yaşam sürebilirler. Köpeklerde Epilepsi içeriğimizde detaylı bilgi bulabilirsiniz.

Demodektik Uyuz

Genetik bir yatkınlık nedeniyle köpeklerde gelişebilen, Demodex akarları nedeniyle oluşan parazit kaynaklı cilt enfeksiyonudur. Bu akarlar normal şartlarda köpeklerin kıl foliküllerinde yaşar ve konakçılarına zarar vermez. Ancak bağışıklık sistemi zayıfladığında ciltte pullanma, tüy dökülmesi gibi şikâyetlere neden olabilir. Yavruların bağışıklık sistemi yeterince güçlü olmadığından demodex akarlarına karşı savunmasız kalabildikleri bilinir. Aynı şekilde yetişkin köpeklerde farklı hastalıkların etkisiyle demodektik uyuz gelişebilir.

Tüm demodex vakalarının tedavi edilmesi gerekmez. Lezyonlar çok küçükse bir veya iki ay içinde kendi kendine düzelebilir. Vücuda yayılmış veya daha büyük cilt lezyonları topikal ve/veya oral ilaçlarla tedavi edilebilir. 

Göz Kapağı Anormallikleri

Cane Corso köpekleri birkaç farklı göz hastalığına yatkındır. Göz kapağının içe doğru kıvrılması ve kirpiklerin kornea tabakasına sürtünmesi ile karakterize entropion, özellikle alt göz kapağının dışa doğru kıvrılması şeklinde tanımlanan ektropion ve kiraz göz hastalığı ırkın üyelerinde sık görülen göz hastalıkları arasında yer alır. 

Gastrik Dilatasyon-Volvulus (GDV) Sendromu 

Büyük, derin göğüslü köpek ırkları, hayatı tehdit eden bir mide rahatsızlığı olan Gastrik Dilatasyon Volvulus Sendromuna yatkındır. Bu durum, midenin gazla şişmesi ve ardından kendi etrafında dönmesi sonucu aniden meydana gelebilir. Midenin hızla şişmesi, kusmaya çalışmak ancak başarılı olamamak, yürümekten kaçınmak, yemek yememek gibi belirtilere neden olan bu sendrom, mide torsiyonu olarak da adlandırılır. Köpeklerde mide torsiyonu dikkat ve acil tıbbi müdahale gerektiren bir durumdur. Detaylar için Köpeklerde Mide Torsiyonu Nedir? Neden Olur, Belirtileri Nelerdir? adlı içeriğimizi okuyabilirsiniz.

Kalça ve Dirsek Displazisi

Kalça displazisi, kalça ekleminin yanlış şekillenmesi nedeniyle arka bacakları etkileyen dejeneratif bir eklem hastalığıdır ve genellikle genetik faktörler, hızlı büyüme ve aşırı kilo ile ilişkili olduğu bilinir. Dirsek displazisi ise ön bacakları etkileyen ve eklemdeki anormalliklerden kaynaklanan benzer bir sağlık sorunudur. Bu tür kemik ve eklem sorunları, özellikle büyük ve dev ırk köpeklerde yaygın bir ağrı nedenidir. Klinik belirtiler arasında topallama, hareket aralığında azalma ve özellikle yaşamın ilerleyen dönemlerinde artrit başlaması hâlinde ağrı bulunur. Kalça ve dirsek displazisi köpeğin yaşam kalitesini önemli ölçüde azaltabilir. 

dekoratif sebzelerin arkasında duran cane corso

Cane Corso Köpeği Ne Yer, Nasıl Beslenmeli?

Cane Corso’ların beslenme ihtiyaçlarını karşılamak için ırklarına ve yaşlarına uygun, yüksek kaliteli köpek mamaları ile buluşturulmaları son derece önemlidir. Kaliteli mamalar vücutlarının tüm ihtiyaçlarını dengeli şekilde almalarına yardımcı olarak metabolik gereksinimlerinin eksiksiz karşılanmasını sağlayacaktır.  

Cane Corso köpeklerinin beslenmesi kadar öğün düzenlerinin de ideal şekilde planlanması gerekir. Şişkinlik ve GDV riski bulunduğundan, evcil hayvan sahiplerinin köpeklerini beslerken bazı önlemler alması şarttır. Öncelikle, İtalyan Cane Corso'yu gün boyunca tek bir büyük öğün yerine daha küçük porsiyonlar içeren birden fazla öğünde beslemek en sağlıklı yöntem olarak kabul edilir. Köpeklerin yemekten hemen önce de hemen sonra da egzersiz yapması engellenmelidir. 

Genel olarak, Cane Corso yavruları günde üç ila dört kez beslenmelidir. Yetişkinlik dönemine geldiklerinde, ki bu yaklaşık 24 aylık olmaları anlamına gelir, öğün sayıları günde ikiye düşürülebilir. Günlük kaç gramaj köpek maması tüketecekleri hem mamaların kalori değerlerine hem köpeklerin kilo durumlarına hem de aktivite düzeylerine göre değişecektir. Dolayısıyla Cane Corso beslenmesi planlanırken veteriner hekimlerin önerileri doğrultusunda hareket edilmesi en doğrusu olacaktır.

topla oynayan cane corso

Cane Corso Köpeği Eğitimi

Cane Corso gibi büyük ve güçlü bir ırk için erken sosyalleştirme ve temel itaat eğitimi çok ama çok önemlidir. Bu devasa ve etkileyici cins, uygun şekilde eğitilmezse zorlayıcı olabilir. Birçok Cane Corso dominant ve koruyucudur. Sosyalleştirme, uyum sağlayabilen ve iyi huylu yetişkin köpekler olmaları için oldukça kritiktir. Erken aşamalarda çeşitli insanlarla, farklı ortamlarla ve diğer hayvanlarla tanışmaları, dış dünyaya karşı daha güvenli ve rahat hissetmelerini sağlar. İtaat eğitimi, evde patron olmalarını engellemeleri bakımından önemli gerekliliklerdendir. Cane Corsolar zeki ve memnun etmeye hevesli oldukları için genellikle kolay eğitilirler. Ancak eğitimlerinin tutarlı ve sabırlı bir şekilde yürütülmesi önemlidir. 

çiçek sepetinde duran yavru cane corso

Cane Corso Sahiplenirken Bilinmesi Gerekenler

Cane Corso sahiplenmeden önce, bu köpeklerin büyük sorumluluk gerektirdiği unutulmamalıdır. Yeterli alana, zamana ve kaynaklara sahip kişiler tarafından sahiplenilmeleri hem sağlıkları hem konforları hem de mutlulukları için gereklidir. 

Günlük egzersizlerinde hem fiziksel hem de mental olarak uyarılmaları gerekir. Aksi durumda hem yıkıcı davranışlar sergileyebilirler hem de kilo alabilirler. Cane Corso sahipleneceklerin günde en az 1 - 2 saat köpekleri ile egzersize hazır olmaları gerekir.

Tüm köpekler gibi onlar da düzenli olarak veteriner hekim kontrollerine ihtiyaç duyarlar. Sağlıklarının korunması ve hastalıkların erken dönemde teşhis edilebilmesi adına veteriner hekim kontrolleri aksatılmamalıdır.

yerde yatan cane corso

Cane Corso Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Cane Corso sahiplenmek dikkatle verilmesi gereken bir karardır. Cüsseleri ve bağımsız ruhları onları sahiplenen kişilerin liderlere dönüşmelerini gerektirir. Yazımızın bu bölümünde Cane Corso'lar hakkında sık sorulan soruları ve yanıtlarını bulabilirsiniz. 

Cane Corso iyi bir aile köpeği midir?

Uygun sosyalleştirme ile Cane Corso ırkı köpekler sadık ve sevgi dolu olurlar. Büyük boyutlarından dolayı yaşça büyük çocukları olan aileler için muhteşem üyelere dönüşmeleri mümkündür. Sabırlı ve kararlı bir eğitim şarttır.

Cane Corso köpekler akıllı mıdır?

Cane Corso son derece zekidir. Potansiyellerinin açığa çıkarılabilmesi adına tutarlı eğitimlere ihtiyaç duyarlar. 

Cane Corso köpeği apartmanda yaşayabilir mi?

Cane Corso büyük ve aktif bir köpek olduğundan apartman yaşamına pek uygun olmayabilir. Apartman hayatına entegre edilebilmeleri için sosyalleştirilmeleri, eğitilmeleri ve her gün düzenli egzersiz yapmaları olmazsa olmaz gereksinimler arasında yer alır. 

Cane Corso köpekleri çok havlar mı?

Her zaman tetikte olsalar da sürekli havlamazlar. Cane Corso'lar muhteşem koruma köpekleri olarak tehlike sezdiklerinde uyarı amacıyla havlayabilirler.

Cane Corso köpekleri çocuklarla iyi anlaşır mı?

Evet, çocuklarla iyi anlaşabilirler ancak her zaman yetişkin gözetimi altında olmaları tavsiye edilir. Küçük çocukların köpeklere karşı kuyruk çekme, kulak çekme gibi çok sert hareketlerde bulunmaması gerekir. Köpekler canları yandığında hareket ederker ve büyük cüsseleri ile çocuklara zarar verebilirler.

Cane Corso ne kadar yaşar?

Cane Corso’nun ortalama yaşam süresi 9 - 12 yıldır. Yaşam süresini konforlu geçirebilmesi adına kaliteli köpek mamaları ile beslenmeleri, bakım rutinlerinin aksatılmaması ve elbette sağlık kontrollerine götürülmeleri gerekir.

Cane Corso köpekler hipoalerjenik midir?

Hayır, Cane Corso hipoalerjenik bir ırk değildir. Alerjisi olan kişiler evi sürekli süpürerek, yatak odasındaki tekstil ürünlerini yıkayarak, köpeklerini düzenli olarak tarayarak ve hekimlerinin reçete ettiği alerji ilaçları kullanarak konforlarını artırabilirler.

Cane Corso çok tüy döker mi?

Cane Corso orta derecede tüy döker, düzenli fırçalama ile tüy dökülmesi kontrol altına alınabilir. Bu noktada sağlıklı beslenmelerinin ve stresten uzak kalmalarının da önemli değişkenler olduğu söylenebilir.

Cane Corso köpek ısırır mı?

Her köpek ısırabilir. Ancak doğru eğitim ve sosyalleştirme ile bu risk azaltılabilir. Cane Corso'lar için eğitim zorunludur.

Cane Corso Köpeği çok maliyetli midir?

Yüksek bakım ihtiyaçları ve sağlık giderleri nedeniyle Cane Corso sahiplenmek maliyetli olabilir. Fakat bu maliyet salt Cane Corso sahiplenme sürecine indirgenemez. Tüm evcil hayvanlar sahiplenildikleri zaman belli maliyetler doğurur ve bu maliyetler hakkında farkındalığın sağlanması dostlarımızı ömürlük yuvalarına kavuşturur.

Cane Corso evde bakılabilir mi?

Evet, ancak düzenli egzersiz yapmaları gerekir. Enerjilerini atamadıklarında hem kendilerine hem de ev eşyalarına zarar vermeleri mümkün olabilir. 

 


Aysegül Tunçay fotoğrafı
Aysegül Tunçay

Uzun yıllardır sağlık, teknoloji, tekstil, kozmetik, evcil hayvan sağlığı ve ürünleri ile ilgili içerik üreten Ayşegül Tunçay Bilcen, sosyal medya yönetimi ve dijital pazarlama alanında da uzmanlaşmıştır. İçerik üretimi ve evcil hayvan bakımı ile ilgili deneyimleriyle Petlebi.com blog sayfasında 2020 yılından beri blog içeriği yazmaktadır.