Bilimsel Perspektiften Köpeklerde Kıskançlık

Tarihten bu yana insanların en yakın arkadaşları ve yol arkadaşlarıdır köpekler. Zaman içerisinde derinleşen ilişkiler günümüzde de tüm hızıyla evrilmekte ve yapılan bilimsel araştırmalar ile köpeklerin iç dünyası her geçen gün daha detaylı bir şekilde keşfedilmektedir. Evlerimizi, hayatlarımızı paylaştığımız dostlarımız ile karşılıklı bağlarımız bulunduğu gerçeğini artık reddetmek çok da mantıklı olmayacaktır. Davranışları ile birçok duygumuzun ve etkileşim çabamızın cömertçe karşılığını alabildiğimiz köpeklerin kıskançlık davranışları ile ilgili son dönemde gerçekleştirilen bir araştırmanın sonuçları da  oldukça şaşırtıcı gerçekliklere işaret etmektedir. Köpeklerle yaşayan birçok kişi kıskanç köpek davranışları ile karşılaştığını söylemekte ve “acaba” söylemleri ile kendini açıklama çabasına düşmektedir. Peki bu durumun bilimsel perspektiften açıklaması nedir? Köpekler kıskanır mı? Köpeklerde kıskançlık hangi durumlara bağlıdır?

Köpeklerde Kıskançlık Belirtileri Ne Kadar Yaygın?

Geçmiş dönemde gerçekleştirilen anketlerin sonuçlarında köpek sahiplerinin %80’lik gibi büyük bir kısmının farklı bir köpekle ilgilendiklerinde kendi köpeklerinin ses çıkarma, heyecanlı davranma, havlama ve tasma çekme gibi kıskançlık belirtileri gösterdiği verileri elde edilmiştir. Yakın zaman önce Psychological Science dergisinde yayımlanan yeni bir araştırma bu anket sonuçlarını destekler niteliktedir. Köpeklerin, sahipleri onlar için potansiyel bir rakip ile ilgilendikleri zaman onları kıskandığı yönünde görüşler var. Üstelik potansiyel rakibin bu araştırmadaki karşılığı gerçek bir köpek de değil; oldukça gerçekçi tasarlanmış yapay bir köpek… Gelin detaylara birlikte bakalım.

Köpeklerde Kıskançlık Efsaneden mi İbaret?

Araştırmacılar köpeklerin de insanlar gibi kıskançlık sergileyip sergilemediklerini belirlemek için 18 ayrı köpeği test ettiler. Test sırasında köpek sahiplerinin etkileşime geçmesi için gerçeğine çok benzer şekilde dizayn edilen oyuncak bir köpek ve bir de yün bir silindir kullandılar. Araştırma dahilinde oyuncak köpek potansiyel bir rakibi, yün silindir ise kontrolü temsil ediyordu. Deneyin ilk aşamasında köpek sahiplerinin yanına oyuncak köpek konuldu. Deneye katılan köpekler bu sahneyi gördükten sonra ise oyuncak ile gerçek köpek denek arasına bir bariyer konularak görüş alanı engellendi. Görüş alanlarının engellenmiş olmasına rağmen sahipleri bariyerin diğer tarafındaki oyuncağı sevmeleri ve onunla sahte iletişim kurmaları dostlarımızı bir hayli huzursuz etti ve köpekler sahiplerine zorla erişmeye çalıştı. 

Sıra kontrol aşamasına geldiğinde, köpek sahipleri ve yün silindir başroldeydi. Köpekler bu manzaraya da şahit oldular ve yine araya bir bariyer çekildi. Silindir yün ile sahipleri bir aradayken köpeklerin bariyerleri bir anda kaldırıldı. Kuvvet ölçer testinin sonuçları oldukça şaşırtıcıydı; köpekler yün silindirin okşandığı gördüklerinde tasmalarını sahte köpeğin okşanmasına göre (bariyer ardında olsa da) çok daha hafif bir şekilde çekti. 

Araştırma sonlandığında uzmanlar köpeklerin de insanlar gibi kıskançlık davranışları sergileyebileceği sonucuna vardı. Kıskançlık davranışları sahiplerinin sosyal bir rakiple bir arada olmasına ek olarak görülmeyen bir rakiple etkileşim kurmalarından kaynaklanıyordu. Bu araştırmanın önemli katkılarından biri köpeklerin kıskançlığa neden olan sosyal etkileşimleri zihinsel olarak algılayabildiklerine dair ilk kanıt niteliği taşıması oldu.

Köpekler de anneleri farklı bir çocukla ilgilendiğinde onları kıskanan çocukların tepkilerini andıran reaksiyonlar gösterebiliyorlar. İnsanların kıskançlığı ile kıskanç köpek davranışları arasında önemli kesişim noktaları bulunuyor. Kıskançlık özünde farkındalık ile ilgili olduğu için kıskanç köpek davranışları uzmanların öncelikli araştırma alanlarında bulunuyor. Her ne kadar Auckland Üniversitesi’nde gerçekleştirilen bu araştırma dostlarımızı daha iyi anlamamızı sağlasa da uzmanlar henüz kat edilmesi gereken uzun bir yol olduğunun altını çiziyorlar. Şimdilik köpeklerin de insanlarla aynı şekilde kıskançlık sergilediği konusu muallak fakat köpeklerin kıskançlığa neden olabilecek durumlara tepki verdikleri açıkça görülüyor.