A’dan Z’ye Kedilerde Lösemi

FeLV (Feline Lösemi Virüsü) kedilerde başlıca ölüm nedenleri arasında yer alır ve travmaların ardından ikinci sırada gelir. Teşhis edilmesinin ardından üç yıl içerisinde kalıcı olarak enfekte olan kedilerin %85’inin hayatını kaybetmesine neden olabilen bu hastalık hakkında hazırladığımız yazımızda kedilerde lösemi hakkında en çok merak edilenleri bulabilirsiniz. 

Kedilerde Lösemi Hastalığı Nedir?

Lösemi, FeLV isimli bir Retro virüsün neden olduğu bulaşıcı ve oldukça tehlikeli bir hastalıktır. Virüs oldukça bulaşıcı bir nitelik taşır ve bağışıklık sistemi zayıf olan kediler için ne yazık ki ölümcül sonuçlara neden olabilir. Ancak lösemi bağışıklık sistemi güçlü kedilerde aynı yıkıcılığa yol açmayabilir. Bağışıklık sistemi güçlü olan kedilerin %70’inin enfeksiyona direnebildiği ve herhangi bir belirti göstermeden hastalığı yenebildiği bilinmektedir.

Kedilerde Lösemi Nasıl Bulaşır?

Öncelikle bu hastalıktan yalnızca kedilerin etkilediğinin bilinmesi gerekir. Bu hastalık enfekte olan kedilerden insanlara, köpeklere ya da diğer hayvanlara bulaşmaz. Bulaş yolları oldukça çeşitli olabilir; tükürük, kan, idrar ve dışkı yoluyla bulaşabilen virüs kedilerin vücudunun dışında uzun süre yaşayamaz ve etkisini birkaç saat içerisinde yitirir. Enfekte olan kedilerle temizlenme ya da kavga gibi eylemlerin ardından hızla yayılan virüs yetişkin, yaşlılık ve yavruluk döneminde olan kedileri etkileyebilir. Yavru kediler bu hastalığı annelerinin rahmindeyken ya da annelerinden süt emme yoluyla kapabilir. Yapılan araştırmalar löseminin sağlıklı kediler aracılığı ile daha çok yayılabildiğini göstermektedir. Bu nedenle sağlıklı görünen kedinin enfekte olmadığı ya da virüsü bulaştırmaya aracılık etmeyeceği düşünülmemelidir. Düzenli veteriner hekim kontrolleri bu nedenle oldukça önemlidir.

Kedilerde Lösemi Hastalığı İçin Risk Faktörleri Nelerdir?

Virüsün yayılmasının temel nedeni FeLV virüsü ile enfekte olan kedilerle temas edilmesidir. Özellikle yavruluk ve gençlik dönemindeki kedilerle lösemi riskinin daha fazla olduğu söylenebilir. Virüse karşı direnç yaşla birlikte arttığı için göreceli olarak sağlıklı ve yaşlı kedilerin enfeksiyona yakalanma ihtimalinin düşük olduğu kabul edilmektedir. İç mekanlarda yaşayan kediler için de aynı durum söz konusudur; arada sırada olsa bile dışarda zaman geçirmeyen ve farklı kedilerle temas ihtimali olmayan kedilerin lösemiye yakalanmaları oldukça düşük bir ihtimaldir. Aynı evi farklı kedilerle paylaşan, barınaklarda yaşayan ve su ile yemek kaplarını paylaşan kedilerde risk evde tek yaşayan kedilere oranla daha fazladır. Yapılan araştırmalar neticesinde evde tek bir kedi yaşadığı zaman o kedinin virüs kapma ihtimalinin %3 civarında olduğu gösterilmiştir. Kedilerde lösemi aşı uygulamalarının yapılması ile birlikte kedilerde lösemi hastalığı görülme sıklığı son 25 yılda azalmıştır. Kedi Lösemi Aşısı Hakkında Mutlaka Bilinmesi Gerekenler başlıklı içeriğimizden detaylı bilgi edinebilirsiniz.

Kedilerde Lösemi Belirtileri

Kedilerle lösemi belirtileri kediden kediye ve enfekte olan kedinin bağışıklık sisteminin ne denli güçlü olduğu doğrultusunda değişiklik gösterebilir. Bazı kedilerde lösemi belirgin hiçbir belirtiye neden olmazken bazılarında ciddi semptomlara yol açabilir. En sık görülen belirtiler şu şekilde sıralanabilir; diş etlerinde soluklaşma, tüy sağlığında bozulma, iştahsızlık, kilo kaybı, nefes almada zorluk, lenf düğümlerinde büyüme, ağız ve gözlerinde sararma, üst solunum yolu enfeksiyonları, ateş, ishal ve üreme sorunları. Bu belirtiler kimi zaman tek başına kimi zaman ise çoklu şekilde ortaya çıkabilir. Benzer semptomlar gösteren kedilerin veteriner hekimler tarafından muayene edilmeleri ihmal edilmemelidir.

Kedilerde Lösemi Nasıl Teşhis Edilir?

Veteriner hekimler lösemi teşhisi sırasında kandaki FeLV proteinlerini tanımlayan Elisa adlı basit bir kan testinden yararlanırlar. Oldukça hassas olan test enfeksiyonun çok erken dönemde dahi fark edilmesine yardımcı olur. Elisa testi haricinde IFA testi de enfeksiyonun ilerleyen aşamalarının tespit edilmesini sağlar. Bu test sonuçlarına göre pozitif çıkan dostlarımızın virüsle verdikleri savaşın galibi olmaları oldukça zordur. Bu test laboratuvarlarda gerçekleştirilir ve uzun vadeli prognozunun kötü olduğu genellemesi yapılabilir.

Kedilerde Lösemi Tedavisi

Düzenli veteriner muayeneleri ve koruyucu sağlık bakımı lösemi ile mücadelede en önemli gereklilikler arasında yer alır. Enfekte olan kedilerin hassasiyetle bakım görmesi kendilerini iyi hissetmeleri ve ikincil enfeksiyonlardan korunmaları adına önemlidir. Yılda iki kere yapılan fiziksel muayeneler, parazit kontrolleri ve laboratuvar testleri olası komplikasyonların önlenmesini ve sorunların belirlenmesini sağlayabilir. FeLV enfeksiyonunun ne yazık ki şu an için etkinliği belirlenen kesin bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Bu nedenle tedavi genel olarak yaşanan şikayetlerin ve lösemi nedeniyle ortaya çıkan yan etkilerin giderilmesi yönünde planlanır. 

Lösemiden Korunmak

Lösemi riskini azaltmanın en kesin sonuç veren yöntemi evlerde yaşayan kedilerin sokağa çıkmasının engellenmesidir. Bu şekilde enfekte olan kedilerle temaslarından kaçınmak mümkündür. Ek olarak kedilerde lösemi aşısı hastalığın bulaşının engellenmesi adına önemlidir. Sekiz haftadan büyük kedilerin çok kedili bir aileye teslim edilmeden önce virüs açısından test edilmeleri gerekir. Çoğu veteriner hekim FeLV pozitif teşhisi konan bir kedinin bulunduğu eve yeni bir kedi getirilmemesini önermektedir. Bunun temel nedeni eve gelen kedi aşı olsa dahi enfeksiyon kapabilme ihtimalinin bulunmasıdır. Üstelik yeni bir kedi geldiğinde hali hazırda pozitif olan kedi strese girebilir ve bağışıklık sistemi bu durumdan olumsuz yönde etkilenebilir.